Samenvatting VTR Verlieskunde
Hoofdstuk 1
Begrip Definitie
Tegenoverdracht Bij tegenoverdracht worden onverwerkte gevoelens en gedachten die
horen bij een belangrijk persoon uit het eigen verleden van de
beroepskracht, geprojecteerd op de cliënt die in een bepaald opzicht aan
die persoon doet denken.
Overlevingspatronen Overlevingspatronen zijn aangeleerde gedragspatronen uit het verleden
om stressvolle situaties het hoofd te bieden. Hiervan kan sprake zijn als
een beroepskracht het gevoel heeft het verhaal van de cliënt anders niet
aan te kunnen.
Secundaire Beroepskrachten kunnen mensen voor de tweede keer slachtoffer maken
victimisatie (secundair victimiseren) door een onzorgvuldige benadering. Deze
tweede slachtofferervaring wordt teweeggebracht door een feitelijk of
vermeend gebrek aan medeleven van derden: slachtoffers voelen zich
onbegrepen, gegriefd of in de steek gelaten door vrienden, kennissen en
beroepskrachten. Bovenop het eerste leed komt door het gebrek aan
medeleven extra leed. Dit wordt het leed-op-leedverschijnsel genoemd.
Victimisatiepatronen Vermijden: kenmerkt zich door wegloopgedrag, of te wel de confrontatie
vermijden. Dit uit zich vooral in fysiek vermijdingsgedrag
Zich distantiëren: dit is vermijding in figuurlijke zin, door middel van een
afstandelijke opstelling. Met een afstandelijke opstelling wordt bedoeld:
het scheppen van een onnodig grote afstand tot de mensen die verlies
ondervinden.
Redden: bij redden is er een teveel aan inleving, je werpt je op als redder
en je hebt het idee dat je de ander tot steun bent door "veel te doen". De
rouwende wordt gereduceerd tot slachtoffer, bij herhaaldelijk
slachtoffergedrag kan het verschijnsel ontstaan, bekend als secundaire
ziektewinst. Dit houdt in: winst in de vorm van aandacht, privileges en
zelfs macht die iemand al dan niet bewust uit ziekte probeert te halen.
Aanklagen: de aanklager reageert zich af op de rouwende door aan te
klagen, het is allemaal de eigen schuld van de rouwende. Deze manier van
omgaan met rouwende wordt ook wel blaming the victim genoemd:
slachtoffers van seksuele mishandeling krijgen bijvoorbeeld nog wel een
te horen dat ze het er zelf naar hebben gemaakt. (reddingsdriehoek:
slachtoffer, redder en aanklager).
Hersenspoelen: de beroepskracht kan degene die een ernstig verlies lijdt
ook "hersenspoelen". Dit kan bijvoorbeeld door een beroepskracht die
het verlies positief benoemt en het verlies mooier probeert voor te
stellen dan het is. Je gaat dan voorbij aan hoe het voor de rouwende is,
het kan troostend bedoeld zijn maar ook een gevoel van onbegrip
teweegbrengen bij de rouwende.
, Hoofdstuk 2
Begrip Definitie
Aandachtsdriehoek Bij de aandachtsdriehoek gaat het over de impact, de coping en de
(verlies) supportfactoren.
1) Impact +/- : de impact van het verlies, ziekte, ongeluk, handicap,
veroudering, armoede, natuurramp, ontslag, migratie,
discriminatie, scheiding, enzovoort.
2) Coping +/-: hoe draagt de persoon zelf bij aan de vervulling van
behoeften? Hoe gaat iemand met het verlies om?
3) Support +/-: hoe steunt de omgeving de vervulling van de
behoeften?
Unfinished- Bij iemand die een UBS heeft is er sprake van een vicieuze cirkel, diegene
businesssyndroom heeft een onverwerkt oud zeer.
(UBS)
Dit gaat als volgt in zijn werking: de onbegrepen klachten worden
geactiveerd door de triggers die je tegenkomt, deze triggers reactiveren
ook het oud zeer wat je ervaart, door negatieve coping ontstaat een
multipliereffect, de klachten worden dan ook erger of meer.
Verlieszorgstandaard
Zie blz 42/43 boek Verlieskunde, voor voorbeeld.
Cliëntgerichte PAK-PSA-PSI