Samenvatting voor het vak Groepsdynamica van het boek Inleiding Groepsdynamica van Alblas en Vos.
Samenvatting omvat hf 1 t/m 6, is uitgebreid en volledig. Geordend met begrippenlijst en ongeveer 27 pagina's lang.
Het boek lezen is met deze uitgebreide samenvatting niet meer nodig.
Begrip Definitie
Groepsdynamica Wetenschappelijke discipline die zich bezighoudt met:
- Gedrag van mensen in groepen met relaties tussen
groepen onderling (PP).
- Processen in groepen en het groepsgedrag (Boek).
Met deze kennis kunnen we gedrag beschrijven-verklaren –
voorspellen en beïnvloeden
Sociale psychologie Wetenschap die de manier onderzoekt waarop: gedachten,
gevoelens en gedragingen van mensen worden beïnvloed door de
werkelijke of voorgestelde aanwezigheid van andere mensen.
Verklaring voor gedrag =
- Interne oorzaken
o Persoonskenmerken
+
- Externe oorzaken
o De groep(en) waartoe de persoon behoort
Collectief Mensen kunnen zich in een groep als collectief gaan gedragen. Het
lijkt dan alsof ze bewogen worden door een gemeenschappelijke
wens of gedachte (collective mind) en daardoor de controle over
hun gedrag verliezen. Ze geven hun individualiteit op en doen
dingen die ze nooit als eenling zouden doen.
De volgende factoren hebben daar invloed op:
- Anonimiteit: ze voelen de macht van het aantal en de
anonimiteit van zichzelf.
- Besmetting: ze laten zich meeslepen door wat anderen
doen.
- Suggestibiliteit: ze zijn vatbaar voor de meningen en
opvattingen van anderen.
Individualistische / Binnen de Sociale psychologie bestaan er verschillende
groepsgerichte / benaderingen van groepsgedrag:
interactionele benadering Individualistische:
- Een groep heeft geen eigenschappen van zichzelf en is
slechts een optelsom van individuele gedragingen van de
leden. Verklaring van het gedrag wordt in de persoonlijke
opvattingen, motieven en persoonskenmerken.
Groepsgerichte:
- Een groep heeft een eigen identiteit die het gedrag van de
groepsleden beïnvloed en de groep is meer dan een
optelsom van individuele benaderingen.
Interactionele benadering:
- Het gedrag van de groepsleden wordt zowel bepaald door
hun eigen persoonseigenschappen als door kenmerken
van de groep. Hier gaat groepsdynamica van uit.
,Kenmerken van een groep Er is sprake van een groep als er aan de volgende kenmerken is
voldaan:
- Interactie: er moet sprake zijn van een regelmatige
interactie tussen twee of meer personen.
- Identiteit: de personen die regelmatig met elkaar omgaan
moeten het gevoel hebben een groep te zijn.
- Doelen: de personen die met elkaar omgaan hebben
gemeenschappelijke doelen.
- Afhankelijkheid: de personen die met elkaar omgaan
hebben elkaar nodig om die gemeenschappelijke doelen te
kunnen bereiken.
Aan hoe meer groepskenmerken wordt voldaan, hoe meer er
sprake is van een echte groep.
Soorten groepen: obv Groepen kunnen worden onderscheden naar:
functie / formeel & - Functie van de groepsleden (?), projectgroepje.
informeel / reëel & virtueel o Overleggen, beoordelen en besluiten
o Produceren
o Vrije tijd en recreatie
o Politiek, geloof en opvattingen
o Therapie
- Formeel: wanneer de leden van een groep zijn aangesteld.
Meestal sprake van een bepaalde, van tevoren
vastgestelde rolverdeling.
- Informeel: wanneer de leden van een groep spontaan en
zonder druk van buiten af een groep vormen. Kan sprake
zijn van rolverdeling, bv omdat iemand optreedt als leider
van de groep.
- Reëel: face-to-face, in elkaars nabijheid
- Virtueel: via elektronica, niet in elkaars nabijheid
-
Vijf structurele kenmerken Binnen een groep is er een vast patroon van inbreng en
van groepen wederzijdse relaties.
De structuur van een groep bestaat uit 5 onderdelen:
1. Communicatiepatronen: manier waarop groepsleden met
elkaar omgaan, verbaal en non-verbaal.
2. Status en invloed: wie oefent de meeste invloed uit op het
reilen en zeilen van de groep? Diegene werft veel invloed
en daarmee status. Kenmerkend is de ongelijkheid tussen
groepsleden in status en invloed.
3. Rollen:
a. Formeel: rollen die vastliggen zoals de rol van
voorzitter, discussieleider, coördinator etc.
b. Informeel: rollen die vanzelf ontstaan zoals, de rol
van initiatiefnemer, grappenmaker, sfeerbewaker
etc.
4. Normen: na verloop van tijd ontstaan er in een groep
5. bepaalde opvattingen over hoe men met elkaar om dient
, te gaan, dit zijn de groepsnormen. Deze schrijven voor
welke gedragingen wel en niet worden geaccepteerd in de
groep.
6. Affectieve relaties: groepsleden kunnen ruzieachtig,
vriendelijk, vijandig, zakelijk intiem etc. met elkaar
omgaan. Uit de manier waarop zij met elkaar omgaan,
blijkt welk patroon van affectieve relaties tussen de
groepsleden is ontstaan. Als de affectieve relaties erg goed
zijn draagt dat bij aan de hechtheid van de groep
(groepscohesie).
Groepsdynamisch onderzoek In de groepsdynamica onderzoekt men onder andere onderzoek
naar:
- Hoe ontwikkelt een verzameling mensen zich tot een
groep?
- Wat is het eigene aan de groep en welke kenmerken
bepalen dat eigene?
- Hoe beïnvloeden de groepsleden elkaar?
- Hoe functioneren groepsleden en hoe kan dat
functioneren verbeterd worden?
Onderzoek naar deze aspecten wordt gedaan d.m.v. bijvoorbeeld:
- Observatieonderzoek
- Survey-onderzoek
- Correlatieonderzoek
- Experimenteel onderzoek
Observatie: participerend & Observatieonderzoek houdt in: het bestuderen van mensen in
buitenstaander / groepen door ernaar te kijken en de gedragingen te beschrijven
ongestrucutreerd & en/of te scoren.
gestructureerd
Observatie onderzoek bestaat uit verschillende vormen:
- Participerend: als de onderzoeker die het groepsproces
observeert ook deelneemt aan het groepsproces.
o Voordeel: de onderzoeker is goed op de hoogte
van alles wat er in de groep speelt.
o Nadeel: de uitkomst van het onderzoek kan
worden beïnvloed door het eigen gedrag van de
onderzoeker. Het is moeilijk om onbevooroordeeld
en objectief gegevens te verzamelen omdat de
onderzoeker weinig afstand kan nemen van het
groepsproces.
- Buitenstaander: de observator is geen groepslid en neemt
niet deel aan het groepsproces.
o Voordeel: er kan beter worden gekeken naar het
gedrag van alle groepsleden en objectiever kan
worden gescoord.
o Nadeel: groepsleden kunnen zich bekeken voelen
en ander gedrag vertonen (oplossing: begin
notities niet gebruiken, na bepaalde tijd vertonen
ze weer normaal gedrag & one-way screen,
, observator ziet de groep wel maar andersom niet).
- Ongestructureerd: als de onderzoeker niet van tevoren
vastlegt naar welke gedragingen hij wilt kijken en hoe hij
die wilt scoren. Alles wat opvalt wordt opgeschreven.
o Voordeel: er kan een rijk scala aan gedragingen
worden opgetekend.
o Nadeel: het hangt van de onderzoeker af waar hij
naar kijkt en welke conclusies hij daaruit trekt, het
is dus erg subjectief.
- Gestructureerd: er wordt door de onderzoeker
gebruikgemaakt van nauwkeurig omschreven gedragingen
die gescoord moeten worden. Hoe nauwkeuriger de
gedragingen worden omschreven, hoe groter de kans dat 2
observatoren tot dezelfde scores en vindingen komen. Als
de overeenkomst groot is, dan is er sprake van een hoge
interbeoordelaarsbetrouwbaarheid. Het onderzoek kan
dan objectief worden uitgevoerd.
Observatiesysteem IPA van IPA = Interaction Process Analysis.
Bales
IPA is een observatiesysteem ontwikkelt door Bales. Hij wilde in
taak- en overleggroepen nagaan hoeveel tijd er besteed werd aan
taakgerichte bijdragen van de groepsleden en hoeveel tijd aan
bijdragen gericht zijn op het vormgeven van de onderlinge relaties,
de sociaal-emotionele bijdragen.
Het systeem bevat 6 categorieën taakgericht gedrag en 6
categorieën sociaal-emotioneel gedrag (zie figuur 1.6).
Met dit observatiesysteem is dus na te gaan welke bijdragen de
groepsleden leveren en welke rol ze in de groep vervullen. Ook is
na te gaan hoe de groepsleden verschillen in hun inzet en inbreng.
Surveyonderzoek Met surveyonderzoek wordt bedoelt het ondervragen van
groepsleden over hun gedrag en hun bevindingen in de groep. Dit
kan gebeuren d.m.v. interviewen of vragenlijsten laten invullen.
Met surveyonderzoek kan worden vastgesteld in welke mate bv.
groepsleden in een team gericht zijn op eigen gewin en zich
individualistisch opstellen, op zich juist willen inspannen voor het
gezamenlijke resultaat en zich coöperatief opstellen.
Correlatieonderzoek: Bij correlatieonderzoek wordt vastgesteld hoe sterk de samenhang
positieve & negatieve is tussen verschijnselen. Correlatie = samenhang tussen twee
samenhang verschijnselen.
Correlatie wordt uitgedrukt in de maat ‘r’, dit kan lopen van r = -
1.00 tot r = + 1.00.
- Positieve samenhang: als tussen twee verschijnselen met
de toename van het ene verschijnsel ook het andere
verschijnsel toeneemt. Deze correlatie is dan boven de nul.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rafallaguirguis. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
