,
,Inleiding
Het tentamen bestaat uit twee delen: een paperopdracht en een meerkeuze tentamen. De 8
colleges gaan over twee onderwerpen: de eerste 4 over leerproblemen en de laatste 4 over
orthopedagogiek.
College 1: Dyslexie
Leerproblemen = een specialisatie binnen de pedagogiek die zich richt op kinderen die
problemen ervaren met het leren van basisvakken, zoals taal, lezen, rekenen en schrijven en
op gedragsproblemen in de schoolse situatie. Problemen met lezen en rekenen (dyslexie en
dyscalculie) komen het meeste voor. Binnen het onderwijs is er een grote groep leerlingen
die problemen heeft met deze basisvakken.
Leerproblemen ontwikkelen zich door een combinatie van:
- aanleg: minder aanleg voor de basisvakken/specifieke-geheugen problemen.
- omgevingsfactoren: School en gezin.
dus: leerproblemen zijn de uitkomst van interacties tussen kind-kenmerken & ervaringen
thuis en op school.
Inzicht in het ontstaan van leerproblemen kunnen een handreiking zijn voor het opzetten
van effectieve interventies. Interventies kunnen individuele diagnostiek en behandeling
bevatten. Hoe eerder je start met een interventie, hoe beter.
De Gezondheidsraad is een Nederlands wetenschappelijk advies-college met als taak de
regering en het parlement voor te lichten over de stand van de wetenschap op het gebied
van de volksgezondheid. Zij gaf in 1995 een definitie van dyslexie, toen er nog weinig
bekend was over de oorzaken:
Er is sprake van de stoornis dyslexie wanneer de automatisering van woordidentificatie
(lezen) en/of schriftbeeldvorming (spellen) zich niet, dan wel zeer onvolledig of zeer
moeizaam ontwikkelt.
lezen of spellen is problematisch.
het gaat om problemen in de woordherkenning. Teksten worden niet gebruikt om
dyslexie problemen vast te stellen.
dyslexie wordt gedefinieerd in beschrijvende termen, met een aantal objectief
waarneembare kenmerken van her probleem.
De stichting dyslexie gaf een nieuwe definitie: Dyslexie is een stoornis die gekenmerkt wordt
door een hardnekkig probleem met het aanleren en het accuraat en of vlot toepassen van
lezen of spellen op woordniveau.
stoornis: want significante afwijking van een normale ontwikkeling.
probleem ligt op vaardigheidsniveau, want het gaat om aanleren
probleem is hardnekkig: blijft langdurig bestaan ondanks passende extra instructie
en oefening en is niet het gevolg van omgevingsfactoren (slechte kwaliteit onderwijs
niet de oorzaak).
definitie is nog steeds beschrijvend.
Er is nog geen afbakening t.o.v. andere leer- en ontwikkelingsstoornissen.
er is nog geen verklaring.
, de nieuwste definitie van dyslexie staat in het Protocol Dyslexie Diagnostiek &
Behandeling.
ernstig lees- en spellingsprobleem.
oorzaak: cognitieve (kennis betreffende functies) verwerkingsstoornis die te maken
heeft met fonologische en orthografische taalverwerking.
Er is een neurobiologische basis (leer van het zenuwstelsel).
specifiek/exclusief probleem: het probleem is niet het gevolg van een onderliggend
probleem.
consequenties van dyslexie niet alleen de stoornis, maar ook de daaruit
voortvloeiende belemmeringen. Maakt deel uit van de definitie.
Stichting dyslexie Nederland heeft in 2016 de definitie uitgebreid (essentie hetzelfde) en 3
criteria gegeven om een diagnose te kunnen stellen:
achterstandscriterium: niveau van lezen/spellen op woordniveau significant lager
dan leeftijdsgenootjes.
resistentiecriterium (hardnekkigheid): de problemen blijven bestaan, ook wanneer
wordt voorzien in adequate instructie en oefening (minimaal 6 mnd op niveau 3).
exclusiviteitscriterium: andere oorzaken kunnen worden uitgesloten (geen
omgevingsfactoren, lichamelijke, neurlogische of algemeen verstandelijke
beperkingen).
Ook Blomert gaf een definitie die geschikt is voor onderzoek en het stellen van een
diagnose. Er is dus een beperkte formulering van dyslexie, maar voldoende om een
behandeling te starten.
Prevalentie onderzoek dyslexie verricht door Blomert in 2005: leerlingpopulatie aan het
eind van de basisschool 10% ernstige lees- en spellingsproblemen (18-20.000 kinderen) en 3
a 4% van alle basisschoolkinderen dyslexie (60.000 kinderen).
verhouding jongens en meisjes = 3:2 (iets meer jongens)
Prevalentie al jaren stabiel. Hogere percentages komen alleen voort uit enquetes onder
ouders.
Comorbiditeit = twee of meer ontwikkelingsstoornissen die samen voorkomen.
In de groep dyslextici heeft 80% geen andere problemen dan dyslexie, 10% een
rekenprobleem en 8% een aandachtsprobleem. 2% heeft zowel een aandacht als
rekenprobeem.
in de groep gewone lezer heet 78% geen probleem, 16% een rekenprobleem, 3% een
aandachtsprobleem en 3% een aandachts en rekenprobleem.
Volgens Blomert wordt de frequentie van comorbiditeit overschat. Het komt wel voor, maar
niet zo vaak als gedacht. Dyslexie is dan ook een specifiek probleem waar geen onderliggend
probleem bij speelt.
Om leerproblemen te voorkomen of de gevolgen te reduceren, heb je inzicht nodig in het
ontstaan van leerproblemen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Rw1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.