8.1
Orgaanstelsels:
Verteringsstelsel: maakt voedsel klein. Glucose in het bloed.
Ademhalingsstelsel: zuurstof in-> koolstofdioxide weg. Zuurstof in bloed
Als je inademt komt lucht door je neus of mond via keelholte je luchtpijp in.
Wand van luchtpijp
Bloedvatenstelsel: vervoert voedingsstoffen. Glucose en zuurstof bij spieren
Uitscheidingsstelsel: laat afvalstoffen los. Groot deel van water afgevoerd.
Zenuwstelsel: zorgt dat alle organen goed werken
Energie haal je uit voedingsstoffen als glucose. Door verbranding komt de energie vrij. Voor
verbranding heb je zuurstof nodig. Bij de verbranding komen 2 afvalstoffen= Co2 en H2o.
Het celmembraan regelt welke stoffen de cel in- en uitgaan-> beschermd de cel
Het cytoplasma bestaat uit water met opgeloste stoffen.
Een organel is een onderdeel van een cel met een bepaalde functie:
Celkern: regelt dat cel zijn vorm krijgt en taken uitvoert door eitwitten
Ribosomen: maken de eiwitten
Transportkanalen: soort buisjes voor vervoer van eiwitten
Mitochondriën: energiecentrales van de cel.
, Lucht gaat via: neus/mond, keelholte, luchtpijp (wand= verstevigd met kraakbeen)
Luchtpijp splitst-> bronchiën, aan het eind-> longblaasjes. Daar gebeuren 2 dingen:
1. Lucht-> Zuurstof-> longblaasjes-> bloed
2. Koolstofdioxide-> bloed-> lucht-> longblaasjes
Gaswisseling verloopt snel door de volgende kenmerken:
Je hebt veel longblaasjes-> veel oppervlak-> veel plaatsen tegelijk gaswisseling
De wand van je longblaasjes in dun, co2 en zuurstof.
Rondom de longblaasjes zitten haarvaten, dunne bloedvaten
Door je ademhaling wordt de lucht in je longen steeds ververst.
Longblaasjes kunnen snel beschadigen of uitdrogen, daarom wordt lucht in de neus,
luchtpijp, bronchiën vochtig- schoongemaakt. Dat gebeurt zo:
Je neusharen houden stofdeeltjes tegen
Slijmcellen maken slijm, stofdeeltjes+ ziekteverwekkers blijven plakken.
Trilhaartjes in het slijmvlies in de luchtpijp, bronchiën zwiepen slijm met vastgeplakte
stofdeeltjes en ziekteverwekkers naar je keelholte-> hoest je uit, slik je door
Je kan beter door je neus ademhalen dan door je mond. Lucht wordt warm in je neus en je
ruikt vieze, gevaarlijke geurtjes. (Bedorven voedsel, brand)
Koolstofdioxidezintuigcellen regelen de ademhaling. Ze sturen impulsen naar het
ademcentrum.
Als je sport hebben je spieren meer zuurstof nodig, dit gebeurt er:
De zintuigcellen meten dat er meer co2 in je bloed zit.
De zintuigcellen stuurt vervolgens meer impulsen naar je tussenribspieren en naar je
middenrifspieren
Je gaat sneller ademen.
Aantal ademhalingen per minuut= ademfrequentie. Als dit toeneemt sturen je hersenen
meer impulsen naar je hart en gaat hij sneller kloppen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vvanpoorten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.