Dit is een volledige samenvatting van hoofdstuk 16 van de scheikunde methode Chemie Overal en gaat over Chemie van het leven.
De samenvatting bevat daarom de volgende paragrafen:
16.1 Koolhydraten
16.2 Vetten
16.3 Eiwitten
16.4 DNA en RNA
Scheikunde H16
16.1 Koolhydraten
Functies en bouw van koolhydraten
Vaak bestaan koolhydraten uit ringvormige eenheden, deze heten suikers/sachariden. De
algemene formule van een koolhydraat is CnH2mOm.
Mono- en disachariden
Monosachariden zijn koolhydraten met één ringvormige eenheid. Als deze bestaat uit 6 C-
atomen spreek je van een hexose, bij 5 C-atomen heb je een pentose. Koolhydraten met
twee ringvormige eenheden zijn disacharides. Deze kan gevormd worden uit de condensatie
van twee monosacharides:
Polysachariden
Ook kan er door de condensatiereactie een polymeer ontstaan:
de polymeren kunnen vertakt en onvertakt zijn doordat er op meerdere plaatsen OH-
groepen zijn. Een voorbeeld van een vertakte polymeer is zetmeel. Het enzym amylase splits
zetmeel tot sacharides door een hydrolyse reactie:
Belangrijk
Bij glucose moleculen komt spiegelbeeld isomerie voor, de aantal mogelijke structuren
bereken je zo:
2n n = aantal assymetrische C-atomen
Een sacharide benummer je op de volgende wijze:
, 16.2 Vetten
Functies en bouw van vetten en oliën
Vetten en oliën zijn esters van glycerol en vetzuren:
Ze heten ookwel triglyceriden en lipiden. Er bestaan vetzuren met dubbele bindingen,
meestal heeft de ruimtelijke oriëntatie een cis-vorm, deze vetzuren noem je onverzadigd.
Vertering van vetten en oliën
Vetten en oliën worden in de spijsvertering gehydrolyseerd, er ontstaan vetzuren en
glycerol. Je lichaam kan de meeste vetzuren zelf maken, de vetzuren die de lichaam niet zelf
kan maken zijn essentiële vetzuren.
Verschil tussen olie en vet
vetten bevatten alleen verzadigde vetzuren, de vetzuurketens liggen dicht op elkaar met als
gevolg een sterke vanderwaalsbinding. Hierdoor is vet vast bij kamertemperatuur.
Oliën bevatten buiten verzadigde vetzuren ook onverzadigde vetzuren die knikken
veroorzaken in de structuur:
De afstand tussen de moleculen is hierdoor groter met als gevolg een zwakkere
vanderwaalsbinding. Hierdoor is olie een vloeistof bij kamertemperatuur.
16.3 Eiwitten
Voorkennis
Peptidebinding = amidebinding
Peptidebinding: wordt gebruikt bij eiwitten
Amidebinding: bij andere scheikunde onderwerpen (zoals condensatie polymerisatie)
Functies en bouw van eiwitten
Eiwitten zijn enzymen (biokatalysatoren). De bouwstenen van eiwitten zijn aminozuren.
Overtollige aminozuren worden afgebroken waarbij de NH 2-groep wordt omgezet tot
ammoniak en vervolgens tot ureum.
Eiwitten zijn polymeren met een peptidebinding, korte eiwitten heten ook wel peptiden.
Hierbij geld dat de eiwitmolecuul met een NH2 groep links staat.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sanne004. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
