Dit is een samenvatting van probleem 1 t/m 8 van blok 2.5c Deviantie en Criminaliteit in de stad. De samenvatting is zelf gemaakt en aangevuld aan de hand van de nabesprekingen.
2.5C DEVIANTIE EN CRIMINALITEIT IN
DE STAD
PROBLEEM 1
WAT IS CRIMINALITEIT?
Crimineel gedrag afhankelijk van
- Gevolgen van het gedrag voor slachtoffers en samenleving
- Morele opvattingen van de machthebbers
- Publieke opinie
- Context waarin het gedrag plaatsvindt
- Cultuur
- Tijd
Kan in de loop van de tijd veranderen, want de grens tussen crimineel en niet crimineel
gedrag is niet duidelijk
Misdaad (Newborn): overtreding van het strafrecht. Een gedraging die, wanneer deze bepaalde
gevolgen heeft, kan leiden tot vervolging en bestraffing door de strafrechter
- Zedner: misdaad kan tegelijkertijd zowel een criminele als een burgerlijke fout zijn
o Wordt niet verteld waarom bepaald gedrag als crimineel wordt gedefinieerd, het
helpt alleen om het te identificeren (niet begrijpen, maar herkennen)
Sociaal constructionisme: het idee dat misdaad net als andere sociale verschijnselen, het resultaat of
product is van interactie en onderhandeling tussen mensen die in complexe sociale groepen leven
Criminaliteit: opzettelijke handeling in strijd met de strafrechtelijke wet gepleegd zonder verdediging
ver excuus en bestraft door de staat als een misdrijf. Criminaliteit wordt geconstrueerd binnen het
geheel van interacties tussen daders, slachtoffers, omstanders en functionarissen belast met formele
sociale controle (sociaal construct). Criminaliteit is hetgeen wat we zo noemen, waarover binnen de
samenleving afspraken zijn gemaakt.
- Bonger: ernstige antisociale handeling, waarop de staat door toevoeging van leed bewust
reageert (straf)
- Sellin: een van de vele verschijningsvormen van regel overschrijdend gedrag
- Sutherland: voegt het element ‘maatschappelijke schade’ toe (beschouwt wederrechtelijke
of onrechtmatig gedrag als criminaliteit ook als het niet in de strafwetgeving is opgenomen)
Twee visies op criminaliteit:
- Criminaliteit en strafrecht (focus op de wet): criminaliteit is een handeling die kan leiden tot
vervolging en straf. Hierbij gaat het om formele regels
- Criminaliteit als sociaal construct (focus op de norm): criminaliteit is een label die wordt
toegepast voor bepaalde handelingen. Het is het product van cultureel gebonden sociale
interactie, die leiden tot een bepaalde norm. Hierbij gaat het om informele regels
, o Sociaalconstructivisme: het idee dat criminaliteit als sociaal fenomeen de uitkomst
of het product is van de onderhandeling tussen mensen die leven in complexe
sociale groepen
Historische en culturele variatie: een manier om naar de sociale constructie te kijken van
criminaliteit, is door te kijken naar hoe de behandeling van gedrag varieert over tijd en per
cultuur of plaats
Benaderingen deviantie (Becker)
- Statistische visie: de makkelijkste manier is om te kijken naar de statistieken. Deviant is alles
wat te ver afwijkt van het gemiddelde. Dit is een te simpele gedachte, want roodharig of
linkshandig wijkt ook af van het gemiddelde
- Pathologische visie: deviantie is iets pathologisch (een ziekte). Een menselijk lichaam is
gezond als het efficiënt werkt en het geen discomfort ervaart. Als het inefficiënt werkt, is er
een ziekte aanwezig. Er is weinig overeenstemming over wat dan precies gezond gedrag zou
inhouden. Het is lastig om een definitie te vinden waarmee iedereen tevreden is (bijv.
homoseksualiteit kan gezien worden als een ziekte)
- Functionele visie: kijken naar gezondheid en ziekte met betrekking tot de maatschappij. Als
er een verminderde kans op stabiliteit is, wordt dit gelabeld als een sociale disorganisatie
(deviantie). Het voordeel van deze denkwijze is dat het probleemgebieden binnen de
samenleving kan aanwijzen waarvan mensen zich niet bewust zijn. In de praktijk is het
aanwijzen van (dis)functionele zaken moeilijk. Verschillende politieke groepen hebben eigen
ideeën over wat het doel van de groep is en dus ook over wat functioneel is (de geldende
regels en dus ook wat deviant is, is een politieke kwestie binnen deze visie)
- Relativistische of socialistische visie: deviantie is het falen om aan de regels van de groep te
voldoen. Er zijn veel verschillende groepen en regels en veel mensen behoren tot
verschillende groepen (het is lastig om te bepalen welke regels genomen moeten worden als
maatstaf)
Labelling benadering: Volgens deze benadering is deviantie gecreëerd door de maatschappij: sociale
groepen creëren afwijkend gedrag door het maken van de regels die bepalen wanneer iemand
deviant is. Deze regels worden opgelegd aan bepaalde mensen en ze labelen hen als buitenstaanders
(outsiders). Een voorwaarde voor het labellingproces, is het hebben van heterogene groepen. Als er
veel verschillende groepen zijn, zijn de ‘algemene’ normen en waarden niet duidelijk. Er komt een
machtsstrijd om het recht om anderen te labelen (bijv. het recht dat hetero’s labels mogen plakken
op homo’s). Vanuit dit oogpunt is deviantie niet wat een persoon doet, maar een consequentie van
regels en sancties die worden opgelegd door anderen (labelen). De reactie van anderen op deviant
gedrag, is dus in de vorm van een label. Dit labellingproces verloopt in drie fasen
- Het maken van regels
- Het toepassen van regels op bepaalde mensen
- Het labelen van personen als buitenstaander (outsider)
Pluralistische kijk op normen en waarden: waarbij de context van groot belang is: wat in de ene
context als afwijkend wordt gezien, is in een andere context normaal
,Decriminaliseren: als iets vroeger strafbaar was en dat uit het wetboek is gehaald waardoor het nu
niet meer strafbaar is
Criminaliseren: nieuwe feiten binnen de werking van het strafrecht brengen (bijv. verkrachting
binnen het huwelijk en huiselijk geweld)
Multidimensionale benadering van criminaliteit
- Eerst was er een piramide, daarna vierkant en uiteindelijk prisma (het is steeds complexer
geworden
o Piramide van criminaliteit: dynamische schaal met twee uiterste van lichte
criminaliteit en ergste vorm van criminaliteit. Wat de schaal dynamisch maakt is dat
opvattingen van wat erg gevonden wordt veranderd
o Prisma van criminaliteit: basispunten
Schade aan slachtofferschap
Soort en intensiteit van de sociale reactie
Consensusnorm
Lastig bepaalde zaken voor de rechter te krijgen door complexiteit en problematiek. Komt naar voren
bij:
- Er geen internationale consensus is over wat misdaden zijn
- Het verzekeren van internationale samenwerking tegen bepaalde staten is vaak erg moeilijk
te bereiken
- Het voor de rechter brengen van vermeende ‘oorlogsmisdadigers’ (vaak mensen die
machtige positief bekleden) is zeer moeilijk gebleken
- Waar particuliere bedrijven betrokken zijn bij vermeende oorlogsmisdaden is handhaving van
het strafrecht vaak nog moeilijker
Nog geen consensus over wat de rechten en misdaden zijn
Meningen
- Kristy: criminaliteit bestaat niet, het gaat vooral om de daden (context afhankelijk)
- Tappan: misdaad is een opzettelijke daad die in strijd is met het strafrecht en wordt gepleegd
zonder verdediging of excuus (iemand is onschuldig tot het tegendeel is bewezen)
Wat criminaliteit is hangt sterk samen met de vraag hoe we tegen de samenleving en overheid
aankijken en welke normen en waarden we belangrijk vinden (plaats, tijd, persoon en cultuur
gebonden)
Ontwikkeling van criminaliteit
- Begindagen criminologie
o Criminaliteit is een ‘natuurlijke misdaad’ (religieuze idee van zonde)
- Drukheim: koppelt het los van religieuze context en bracht het in verband met culturele
ontwikkelingen (universele inbreuk op collectieve moraal)
o Normaal maatschappelijk verschijnsel en kende er een constructieve rol toe
, o Alleen door kwaad aan te wijzen herkennen we het goede (criminaliteit draag bij aan
de vorming van een collectief geweten)
- Bonger: bleef dicht bij de moraal met zijn visie op criminaliteit, maar zag criminaliteit als een
subcategorie van alle immorele en maatschappelijke schadelijke handelingen waartegen de
overheid straf optreedt
o Nog steeds de vraag wie of wat bepaald wat immoreel is en als maatschappelijke
schade het criterium is, zouden veel meer gedragingen crimineel zijn dan dat nu het
geval is
o Ook zijn er dingen die nu strafbaar zijn, maar niet schadelijk (blowen en alcohol)
- Sellin: criminaliteit is een van de vele vormen van regel overtredend gedrag. Normen en
waarden zijn sterk cultuur- en tijdsbepaald
o Criminaliteit wordt door normen en waarden bepaald en is dus ook sterk cultuur en
tijdsbepaald
- Bianchi: greep weer terug op het idee van criminaliteit als zonde. Morele dimensie van
misdaad en straf staan centraal
- Garofalo: aan het begin werd alle criminaliteit gekoppeld aan een religieuze opvatting over
de zonde
- Sutherland: stelde voor het domein van de criminologie uit te breiden tot alle
maatschappelijk handelen waarop met juridische middelen kan worden gereageerd
(witteboordencriminaliteit)
- Christie: suitable enemy
Kritische criminologen
- Conflict perspectief: een invloedrijke minderheid (machthebbende persoon) legt zijn normen
en waarden op aan een machteloze meerderheid. Om de belangen van de dominante
groepen in de samenleving te beschermen, worden bepaalde maatschappelijk schadelijke
handelingen wel en andere juist niet als criminaliteit benoemd
o Criminalisering: de dominante groep bepaald wat wel of niet als crimineel wordt
gezien
- Hedendaagse criminaliteit: hoe criminaliteit als aantrekkelijk wordt gezien door middel van
muziek en films
o Neurtraliseringstechnieken: goedpraten van gedrag
Beleidsmakers richten zich vooral op de kleine minderheid daders die veel erge daden plegen
(recidivisten). Het idee is dat het aanpakken van deze groepen een positief effect zou hebben op de
misdaadcijfers. In de praktijk is het moeilijk vanwege drie redenen:
- Identificatie: er worden verschillende definities gebruikt (er is niet één duidelijk te
identificeren, consistente groep jongeren die consequent delicten plegen)
- Misdaden van de consequente overtreders zijn vaak geconcentreerd op relatief korte
perioden: als mensen zijn geïdentificeerd, zijn ze wellicht al gestopt met misdaden plegen
(de aantallen die worden gegeven voor daders die bekennen of regelmatig gearresteerd
worden door de politie, zijn niet representatief voor de werkelijkheid)
- Pogingen tot vroege identificatie (in kaart brengen van wie een criminele carrière zal gaan
volgen) zijn vaak heel inaccuraat
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper naomilockefeer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
