Samenwerken en Onderhandelen
1.1 – Speltheorie
Speltheorie = je bestudeert de manier waarop mensen beslissingen nemen, waarbij
ze rekening houden met de keuze van anderen. De speltheorie gaat ervan uit de
spelers rationeel beslissen.
Er zijn verschillende spellen in de speltheorie met verschillende kenmerken:
1. Simultaan: beide spelers nemen tegelijkertijd een besluit. Een spel kan ok
sequentieel (of dynamisch) zijn: een speler maakt zijn actie kenbaar aan de
andere speler, waarna de andere speler een actie kiest.
2. Eenmalig spel: spel met slechts één ronde
3. Herhaald spel: spel met meerdere rondes waarbij de acties van de speler bij
voorgaande rondes van invloed kunnen zijn op de te volgen strategie.
4. Coöperatief: de spelers zijn in staat afspraken te maken om hun strategieën
te coördineren. De spelers kiezen een strategie die leidt tot het beste resultaat
voor de gehele groep.
Een tabel met de mogelijke uitkomsten van een spel is een opbrengstenmatrix of
payoff-matrix. Vanuit de opbrengenstenmatrix kun je de oplossing van het spel
bepalen en de beste strategie voor beide spelers. Om het evenwicht te bepalen
gebruik je de ‘best response methode’ met deze methode bepaal je voor iedere
speler zijn beste strategie/actie gegeven alle mogelijke strategieën/acties van alle
overige spelers. Bepaal de combinatie van acties die voor alle spelers tegelijkertijd
het beste is.
Nash-evenwicht = de combinatie van
strategieën van de spelers die leidt tot een
resultaat waarbij geen van beide spelers een
reden heeft om va strategie te veranderen,
gegeven de strategie van de ander.
Een van de bekendste modellen in de speltheorie is het gevangendillema: dit is een
simultaan spel waarin een evenwicht ontstaat waarbij de uitkomst voor beide spelers
niet optimaal is.
Dominante strategie = wanneer de speler altijd dezelfde strategie kiest, ongeacht
de keuzes van de ander.
Gedomineerde strategie = een strategie die een slechter resultaat oplevert dan de
andere mogelijke strategieën, welke strategie de ander ook kiest.
, Er is tot nu toe vanuit gegaan dat de partijen voor de strategie kiezen die voor
henzelf het gunstigste is, het individuele belang. Hiermee komt de optimale
strategie niet altijd tot stand, het nastreven van het individuele belang is niet altijd
het beste.
Als een spel gevormd wordt in een economische situatie vergelijkbaar met het
gevangenendillema, gaan de spelers vaak op zoek naar een manier om toch tot een
optimale uitkomst te komen, dit is de uitkomst met het hoogste gezamenlijke
resultaat.
1.2 – strategie in een prijzenoorlog
In een gevangenendillema is de uitkomst van het spel niet de optimale uitkomst! Er is
meer winst te behalen wanneer de spelers samen zouden werken. Daarom kiezen
spelers ervoor om te kiezen voor het collectieve belang. In de praktijk zijn er
verschillende manieren om samen tot een betere oplossing te komen:
1. Nul-som-spel of zero-sum-game = de uitkomst van het spel heeft een
constante waarde
2. Niet nul-som-spel of non-zero-sum-game = er is een combinatie van
strategieën, waarbij beide spelers winst of verlies hadden kunnen maken.
Bedrijven zullen in de wetenschap een afspraak niet snel schenden om een
prijzenoorlog te voorkomen. Deze keuze komt tot stand door het tit for tat-principe,
als je je niet aan de afspraak houdt kun je een koekje van eigen deeg terug
verwachten.
Zelfbinding = je laat je concurrent weten dat jij ongeacht de keuze van de ander, de
strategie volgt die op lange termijn het beste is.
Prijzenoorlog = concurrenten gaan de strijd aan door middel van prijsverlagingen.
- Het idee is om door prijsverlagingen het marktaandeel te vergroten. Dit zal
niet werken want de concurrent zal zijn prijzen verlagen.
- Een reden om een prijzenoorlog te starten is het elimineren van concurrenten
sociale normen = ongeschreven regels over hoe je je hoort te gedragen.
- Kunnen ervoor zorgen dat mensen of bedrijven gaan samenwerken, waar ze
dat vanuit het individuele belang niet zouden gaan doen.
1.3 – Onderhandelen en samenwerken
In een situatie waarbij spelers na elkaar mogen beslissen is er
sprake van een sequentieel spel of dynamisch spel. Omdat er bij
een sequentieel spel verschil is tussen het tijdstip van beslissen
is het handig om een beslissingsboom te maken. Hiermee
creëer je een overzicht van mogelijke uitkomsten.
De uitkomst kun je bepalen door middel van terugredeneren. Je
kunt telkens de beste optie voor de laatste speler kiezen,
gegeven door de keuze van de speler ervoor.
Verzonken kosten = specifieke kosten die je maakt en die je niet meer ongedaan
kan maken, het kan dus zijn dat je deze kosten voor niets maakt.
Berovingsprobleem = als er een vorm van afhankelijkheid is ontstaan tussen
bedrijven.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper josephineknuif. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.