Samenvatting
Samenvatting A.K. - H3 (Chili) + H5 (Chicago)
samenvatting van aardrijkskunde over 'Chili: het land waar de aarde ophoudt' en 'De Verenigde Staten in beeld'
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting A.K H3 par 1,2 + H5 par 1,2,3Paragraaf 1 – Chili beeft
Zware bevingen
In 1960 was er een zware aardbeving met een kracht van 9.5 op de schaal van Richter. Het
epicentrum lag ondiep. Seismologen konden niet geloven wat hun apparatuur registreerde.
De meeste slachtoffers vielen bij de tsunami die als gevolg van de beving ontstond. Het
precieze aantal kon niet worden vastgesteld, omdat er geen betrouwbaar bevolkingsregister
was.
De laatste grote aardbeving in Chili was in 2010 in het zuiden van Chili. Na een aardbeving
vindt altijd een serie naschokken plaats. Dit zijn aardbevingen die uren, dagen of zelfs weken
later plaatsvinden in hetzelfde gebied. Ze zijn het gevolg van het ontladen van de spanning
op andere plekken langs de breuk of in nabijgelegen breuken.
Wegduiken
De aardbevingen in Chili ontstaan door bewegingen langs de breuken in de aardkorst.
In Chili botst (convergentie) de Nazcaplaat met de Zuid-Amerikaanse plaat. Hierbij duikt de
zware oceanische plaat weg onder de lichte continentale plaat. Dit wegduiken wordt
subductie genoemd.
Waar de oceanische plaat en de continentale plaat elkaar raken, is er sprake van veel
wrijving. De naar beneden bewegende plaat trekt de bovenliggende plaat een beetje mee.
Hierdoor loopt de spanning tussen de twee platen steeds hoger op. Als deze te groot wordt,
schier de oceanische plaat ineens naar beneden en veert de continentale omhoog.
Er zijn drie soorten breuken:
- Zijschuivende breuk = Is een beweging van twee stukken aardkorst die horizontaal
langs elkaar gaan.
- Opschuivingsbreuk = Er wordt een stuk aardkorst langs het breukvlak naar boven
geduwd. Dit blok steekt boven het andere blok uit.
- Afschuivingsbreuk = Door oprekking van het gesteente breekt dit en zakt een blok
langs het schuine breukvlak naar beneden. Het breukvlak is in het landschap te
herkennen als een scherpe rand.
, Seismisch gat
Na zo’n aardbeving bouwt de spanning zich weer langzaam op. Een gebied waar al lang geen
zware aardebeving is voorgekomen in vergeleken met de omringende gebieden noem je een
seismisch gat.
Het Andesgebergte
Het Andesgebergte is ontstaan doordat de wegduikende Nazcaplaat smelt onder de Zuid-
Amerikaanse plaat. Magma stijft op en vormt een reeks van vulkanen. Maar er gebeurt
meer. Door de druk van het opstijgende magma worden de horizontale gesteentelagen
erboven opzij en omhoog gedrukt. Ze komen scheef te liggen en worden geplooid. Op die
manier ontstaat een plooiingsgebergte.
In gebieden met veel breuken ontstaan breukgebergten. Vaak vind je een rij
afschuivingsbreuken naast elkaar. Langs deze evenwijdig aan elkaar lopende breuken
verschuift een blok aardkorst ten opzichte van het ernaast gelegen deel naar boven of
beneden. Zo krijg je een stelsel van relatief hoger gelegen gebieden (horsten) en lager
gelegen (slenken)
Doordat de oceaanbodem wordt gedwongen naar beneden te buigen, is aan de westkust
van Chili een trog ontstaan.
___________________________________________________________________________
Aardbeving = Schokkende of trillende beweging van een gedeelte van de aardkorst door de
werking van endogene krachten.
Afschuivingsbreuk = Breuk waarbij het gesteente in tweeën wordt gebroken en één blok
naar beneden schuift.
Breuk = Barst of scheur in de aardkorst.
Breukgebergte = Gebergte dat ontstaat in een gebied met sterke breukactiviteit.
Continentale plaat = Plaat die bestaat uit een groot landoppervlak
Convergentie = Het naar elkaar toe drijven van platen.
Epicentrum = Het punt waar de aardbeving aan de oppervlakte komt, direct boven het
hypocentrum
Horst = Een langs een breukvlak omhooggekomen deel van de aardkorst.
Magma = Heet, vloeibaar gesteente binnen in de aarde.
Naschok = Aardbevingen die uren, dagen of zelfs weken na een eerdere aardebeving in
hetzelfde gebied plaatsvindt.
Oceanische plaat = Plaat die bestaat uit een groot zeeoppervlak (oceaan).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper josephineknuif. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,39. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 80364 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen