Samenvatting van h8 van het boek geschiedeniswerkplaats. Samenvatting uit havo 4. Samenvatting en uitleg bij elk kenmerkend aspect uit tijdvak 8. De tijdlijn gaat van 1800 tot nu.
8.1; de industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële
samenleving.
Dit is de periode 1800-nu, oftewel de moderne tijd. Door de nieuwe machines ontstond de industrie.
Er ontstond industrialisatie waardoor de industrie uitgebreid werd. Er ontstonden industriele
revoluties. Ondernemers en uitvinders kregen een grote rol in deze tijd. In deze tijd ontstond er een
industriële samenleving. Het grootste deel van de bevolking woonde in de stad. Industrie en
diensten waren de belangrijkste middelen van bestaan. Boeren verhuisden ook naar de stad.
Bedrijven werden groter en er kwamen meer arbeiders. Dit was ook de tijd van de komst van
elektriciteit. Na 1890 veranderde er zo veel dat er gesproken werd van een 2e industriële revolutie.
Hierin namen Duitsland en de VS de leidende rol van Groot-Brittannië over.
8.2; De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen, liberalisme, nationalisme, socialisme,
confessionnalisme en feminisme
Na de ondergang van Napoleon maakten Europese regeringsleiders op het Congres van Wenen
(1814-1815) afspraken over de naoorlogse orde. De Zuidelijke Nederlanden werden bij Nederland
gevoegd. Nederland werd een monarchie, met Willem I, als koning. Overal op Europese vasteland
werden burgerrechten beperkt. Voorrechten van adel en de kerk werden hersteld. Er ontstonden
politiek-maatschappelijke stromingen; Socialisme, Reformisme, Nationalisme, Liberalisme en
Conservatisme. Liberalisme was de eerste. Zij gingen voor vrijheid voorop. Liberalisme had vooral
aanhang van de burgers. Daarna ontstond nationalisme, zij gingen voor voorliefde voor het eigen
volk. Kregen vooral aanhang in landen die geen staat waren. Toen kwam socialisme, meer gelijkheid,
daarna reformisme, verbeteringen voor arbeiders, en als laatste conservatisme. Zij gingen voor het
behouden van bestaande toestanden. Zij waren tegen verandering en de nieuwe rechten en vrijheid
die iedereen kreeg. In 1830 kreeg Frankrijk een nieuw koningshuis. België scheidde zich toen los van
Nederland.
8.3; Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan
het politieke process.
In de jaren 1815 tot 1919 werd bijna overal in Europa de democratie uitgebreid. Maar de
democratisering verliep niet overal op dezelfde manier en ging niet overal even ver. 1848,
revolutiejaar, na opstand in Parijs werd het in Nederland ook onrustig. Nederland kreeg een
parlementair stelsel waarbij de volksvertegenwoordiging de hoogste macht heeft. Nederland was
nog geen democratie. In 1887 werd kiesrecht uitgebreid. In 1917 kwam algemeen mannenkiesrecht,
in 1917 kregen alle vrouwen passief kiesrecht, en in 1919 kregen vrouwen actief kiesrecht. Toen was
Nederland een parlementaire democratie met algemeen kiesrecht. Pruisen had tot 1848 geen
grondwet en de macht van de koning werd door niets beperkt. Vanaf 1848 kwamen in de Paulskerk
in Frankfurt een nationaal parlement bijeen. Zij stelde een grondwet op voor de toekomstige Duitse
natiestaat. Pruisen had vanaf 1850 een grondwet en een gekozen parlement.
8.4; De opkomst van emancipatiebewegingen.
Vrouwenkiesrecht was een belangrijk doel van het feminisme, de beweging die streefde naar gelijke
rechten voor vrouwen ten opzichte van mannen. Feministen waren vooral vrouwen uit de hogere
burgerij. Onder invloed van het feminisme werd de positie van vrouwen in veel landen verbeterd.
Moeders kregen bijvoorbeeld medezeggenschap over de kinderen. Steeds meer meisjes gingen naar
de middelbare school en de universiteit. In Duitsland ontstond rond 1870 het confessionalisme. Dit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marijn2112. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
