Auteur: Sandra van Thiel
Samenvatting: Bestuurskundig
onderzoek: een methodologische
inleiding (NL)
2021, 4e druk
Datum: 01-04-2023
,Inhoudsopgave
Samenvatting: Hoofdstuk 1, bestuurskundig onderzoek ..................................................................2
Samenvatting: Hoofdstuk 2, probleemstelling .................................................................................2
Samenvatting: Hoofdstuk 3, theoretisch kader ................................................................................4
Samenvatting: Hoofdstuk 4, operationaliseren ................................................................................7
Samenvatting: Hoofdstuk 5, onderzoeksopzet.................................................................................8
Samenvatting: Hoofdstuk 6, experiment .........................................................................................9
Samenvatting: Hoofdstuk 7, enquête ............................................................................................ 11
Samenvatting: Hoofdstuk 8, gevalsstudie ...................................................................................... 12
Samenvatting: Hoofdstuk 9, bestaand materiaal ........................................................................... 13
Samenvatting: Hoofdstuk 10, analyse van kwantitatieve data ....................................................... 14
Samenvatting: Hoofdstuk 11, analyse van kwalitatieve data .......................................................... 16
Samenvatting: Hoofdstuk 12, rapporteren .................................................................................... 17
Extra materiaal.............................................................................................................................. 18
1
, Samenvatting: Hoofdstuk 1, bestuurskundig onderzoek
Bestuurskunde: De wetenschap die de inrichting, werking en het functioneren van het openbaar
bestuur onderzoekt. Wat bestuurskunde bijzonder maakt is dat het vanuit meerdere invalshoeken
tegelijkertijd naar het openbaar bestuur kijkt. Hierdoor heeft bestuurskunde een interdisciplinair
karakter. Bestuurskunde is onder te verdelen in vier domeinen, namelijk: recht, economie,
politicologie en sociologie.
Bestuurskundig onderzoek is gericht op het bestuderen en helpen oplossen van problemen in of van
het openbaar bestuur. Er zijn twee vormen te onderscheiden van bestuurskundig onderzoek:
1. Beleid als object van bestuurskundig onderzoek. Er wordt gekeken naar beleid als instrument
of methode om bepaalde doelen te bereiken.
2. Beleid als uitkomst van bestuurskundig onderzoek. Onderzoekers worden ingehuurd door
beleidsmakers om onderzoek te doen naar oplossingen voor (beleids-)problemen.
Kenmerken van bestuurskundig onderzoek:
1. Kenobject: Het openbaar bestuur. Bestuurskundig onderzoek gaat vaak over geringe
aantallen objecten. De onderzoeksobjecten zijn meestal zeer complex en omvangrijk.
2. Toepassingsgerichte karakter van bestuurskunde: Het onderzoek is gericht op het vinden van
oplossingen voor actuele problemen in of voor het Nederlandse openbaar bestuur. Het gaat
hierbij over de alledaagse werkelijkheid.
3. Beperkte eigen body of knowledge: Bestuurskunde heeft weinig eigen grote theorieën
voortgebracht. De meeste theorieën in bestuurskundig onderzoek komt voort uit de andere
drie sub-domeinen.
Samenvatting: Hoofdstuk 2, probleemstelling
Probleemstelling: Beschrijft wat wordt onderzocht (vraagstelling) en waartoe (doelstelling). Een
probleemstelling komt tot stand op basis van bestaande kennis, interesse van een onderzoeker,
wetenschappelijke en maatschappelijke relevantie en/of wensen van een opdrachtgever.
Doelstelling: Waartoe wordt het onderzoek gedaan? Onderdeel van de probleemstelling.
Doelstellingen zijn bijvoorbeeld verklaring, toetsing of ontwerp.
Vraagstelling: Onderdeel van de probleemstelling waarin wordt verwoord wat de onderzoeker wil
gaan onderzoeken. De vraagstelling bestaat meestal uit een hoofdvraag en enkele deelvragen.
Deelvragen: Uitwerking van de hoofdvraag in de vraagstelling. Deelvragen splitsen het onderzoek op
in uitvoerbare delen. De som van de antwoorden op alle deelvragen is het antwoord op de
hoofdvraag.
Keuze van de probleemstelling
De probleemstelling geeft richting aan het onderzoek. Omdat de probleemstelling bepaalt wat wordt
onderzocht, beïnvloedt deze alle vervolgkeuzen. Het bepaalt de keuze en toepassing van theorie, het
gebruik van bepaalde methoden en technieken om informatie te verzamelen en analyseren, en het
trekken van conclusies. Het komen tot een goede probleemstelling wordt ‘problematiseren’
genoemd. Problematiseren vereist vooronderzoek. Door informatie te verzamelen kan achterhaald
worden welke aspecten relevant zijn voor het onderzoek.
Problematiseren: Het komen tot een adequate probleemstelling door van een onderwerp te bepalen
wat het is wat je wilt onderzoeken.
2
