Uitgebreide samenvatting van het boek en de colleges van het tweede deel van de tentamenstof over ziektebeelden (H13 t/m H23). Het is een samenvatting van het boek, waarin ook mijn aantekeningen uit de colleges zijn verwerkt. Deze samenvatting bevat niet de stof van het laatste college over behande...
Hi Thies, wat vervelend dat je niet helemaal tevreden was over de samenvatting. Zou je kunnen aangeven wat je niet fijn vond? Dan kan ik dit gebruiken bij mijn volgende samenvatting :)
Neuropsychologie weerslag van hersenen op gedrag
Klinische neuropsychologie kijkt in het bijzonder naar gedragsveranderingen ten gevolge van
veranderingen in de hersenen door pathologische processen kennis van pathologie geeft begrip
van wat er in de hersenen verandert en hoe dit tot stoornissen kan leiden
Pathologie is de context waarbinnen je naar cognitie kan kijken
Transdiagnostiek factoren die de diagnostische categorieën vaak overstijgen en daarmee een
beroep doen op de achterliggende concepten sommige factoren zijn algemeen voor alle
ziektebeelden
- Ongeacht de pathologie blijft het neuropsychologisch referentiekader en denken gelijk
- Hypotheses in eerste instantie gericht op functiedifferentiatie
- Geeft handvatten voor hypotheses
- Terugkoppeling naar rest van het behandelteam en patiënt
Verschil prevalentie en incidentie:
- Prevalentie proportie van een populatie met de ziekte op een specifiek moment in de tijd
- Incidentie aantal nieuwe ziektegevallen in een bepaalde tijdsperiode
H14: Traumatisch hersenletsel
Breed ernstpectrum ziektebeloop verschilt sterkt tussen personen
Epidemiologie:
- Vaker mannen dan vrouwen
- 15-24 jaar grootste groep
Trauma bij THL = letsel dat door geweld van buitenaf tot stand komt
THL ontstaat wanneer:
- Er externe mechanische krachten werken in op de schedel
- Er hierna sprake is van bewustzijnsverlies en/of posttraumatische amnesie kort of lang
,Soorten trauma:
- Laag-energetisch bijv. val van stahoogte of directe impact van voorwerp
- Hoog-energetisch bijv. letsel door een verkeersongeval met gecombineerde snelheid van
30 k/m per uur of val van grote hoogte
Met kracht in aanraking komen met de binnenkant van de schedel kneuzing en verscheuring van
het hersenweefsel
Ernst en duur van de bewustzijnsstoornis vormen indicatie voor de ernst van het hersenletsel
Geen bewusteloosheid = hoofdtrauma geen sprake van een THL
Bepalen van de ernst en diepte van de bewustzijnsstoornissen aan de hand van:
- EMV-score (Glasgow Coma Scale)
- Duur van PTA (posttraumatische amnesie)
Bij coma:
Wanneer bewustzijnstoestand beter wordt sprake van posttraumatische amnesie (PTA)
PTA:
- Desorientatie
- niet in staat om nieuwe informatie op te slaan
- soms motorisch en verbaal onrustig
- bij vrijwel alle patiënten voorbijgaande toestand, kan bij ernstige THL wel tot meerdere
maanden aanhouden
Duur van PTA wordt berekend inclusief de comaduur wordt als betere indicator van ernst van het
letsel en voorspeller van herstel beschouwd als de EMV-score
Herstel:
- geleidelijk
- korte perioden van helderheid islands of memory
- Na PTA kan er sprake blijven van anterograde geheugenstoornissen (AGS)
Opname ziekenhuis:
- Middelzwaar tot ernstig THL intensive care
- Licht THL spoedeisende hulp
, - Alle patiënten direct CT-scan
- Beoordelen van pupilreacties om te kijken of intercraniële druk verhoogd is
- Ruim een derde overlijdt
- Een deel van de patiënten laagbewuste of vegetatieve toestand (algemene afwezigheid
van zelf- of omgevingsbewustzijn, waarbij autonome functies wel zijn hersteld)
Pathofysiologie
Soorten schade:
1. primaire weefselschade
- Ontstaat onmiddellijk door biomechanische krachten die inwerken op schedel en hersenen
- Vrijkomen van excitatoire neurotransmitters (met name glutamaat) leidend tot celschade en
celdood en activatie van microgliacellen die ontstekingsreacties tegen gaan
- Ontstaan in uren tot dagen na het ongeval door intracraniële complicaties
- Bijv. toename van bloedingen of hersenoedeem, extracraniële problemen of infecties
- Behandeling in acute stadium vooral gericht op beperken van schadelijke effecten van
secundaire processen
- Lineaire acceleratie-develeratiebewegingen
- Roterende krachten
- Bij lineair geweld Schedel komt tot stilstand tegen voorwerp of voorwerp komt tot
stilstand tegen schedel
Soorten schade:
1. Focaal plaatselijk
2. Diffuus verspreid
, 3. Coup ter plaatse van het contactoppervlak
4. Contrecoup tegenover contactoppervlak
(5. coup-contrecoup zowel schade ter plaatse van het contactoppervlak als tegenover het
contractoppervlak)
Soorten schade:
1. Open
- vooral focale hersenbeschadiging
- penetratie van de schedel
2. Gesloten
- focale schade + diffuse schade axonen
- lineaire en roterende krachten
- geen penetratie van de schedel
- coup (impact aan de kant van de klap) en contrecoup (impact aan de tegengestelde kant)
Gevolgen lineair focaal:
- Hematoom ophoping bloed buiten het bloedvat
- Kneuzingen
- Epidurale hematoom/bloeding ruptuur arterie tussen schedel en dura, verhoogde
intracraniale druk, bewustzijnsverlies, resulteert in verplaatsing van hersenmassa
(levensbedreigend)
- Traumatische subarachnoïde bloedingen (TSAB) bloeding tussen hersenen en membraan
- Intracerebrale bloeding
- Subduraal hematoom/bloeding bloed tussen dura en arachnoid, trager dan epidurale
bloeding
Gevolgen roterend diffuus:
- Micro- of puntbloedingen
Hoog energetisch letsel meer verspreide axonale schade
- Opvallendst bij overgangsgebieden tussen grijze strof en witte verbindingsbanen
- Ook in dieper gelegen hersenstructuren
- Diffuse axonale schade (DAI)
- DAI-score (MRI-scan) hogere score = meer puntbloedingen
Ernstig hersenletsel contusio cerebri
Licht hersenletsel commotia cerebri
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dorithstreef. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
