Samenvatting AK Globalisering Hoofstuk 2
Paragraaf 1
Globalisering/mondialisering: Het proces waarbij de onderlinge verbondenheid en afhankelijkheid
op politiek, economisch en cultureel vlak in gebieden toeneemt. Door een misoogst van
sperziebonen in Marokko, stijgen de prijzen in de supermarkt bij jou in de buurt. De Wereld is dankzij
Globalisering steeds meer met elkaar verbonden.
Door deze toenemende vervlechting van gebieden wordt de wereld wel een global village genoemd.
Een wereld waarin alles net zo snel bereikbaar is als in een dorp.
Globalisering is een gevolg van tijd-ruimtecompressie = afname van relatieve afstanden door een
snelle daling van reistijden en reiskosten.
Drie processen zijn van belang:
1. De relatieve ligging verandert. Dit is de ligging van plaats t.o.v. een andere plaats m.b.t.
bereikbaarheid. Of de relatieve ligging van een plaats verandert wordt beïnvloed door:
a. Ligging ten opzichte van een economisch centrum. Is het aantrekkelijk om de
bereikbaarheid van de plaats te verbeteren?
b. Ligging t.o.v. een belangrijke vervoersas. Het liefst aan het begin of eind van een
mainport (haven of luchthaven)
2. De relatieve afstand krimpt door snellere vervoersmiddelen. Transport is wordt daardoor
goedkoper. Maar er geld nog steeds: interactie tussen gebieden neemt af naarmate de
afstand groter is = afstandsverval.
3. Grenzen vervagen. Open grenzen bevorderen transport. Als een land strenge grenscontroles
heeft dan wordt globalisering ook moeilijk.
Geografische mobiliteit: Stroming van mensen, goederen en ideeën tussen gebieden. De
geografische mobiliteit neemt de laatste decennia erg toe. Dit komt omdat de staatsgrenzen
met strenge controles verdwijnen.
Paragraaf 2
Een van de belangrijkste motoren achter het proces van globalisering is de ontwikkeling van de
transporttechnologie.
Het goederentransport heeft 3 ontwikkelingen doorgemaakt:
1. Reis- en vervoerstijden zijn in de 20e eeuw spectaculair gedaald: alles verloopt sneller.
2. Transport is goedkoper geworden door de groei van de capaciteit van schepen en
vliegtuigen.
3. De infrastructuur rond transport (wegen, havens, vliegvelden en telecommunicatie) is enorm
verbeterd.
Er is de afgelopen jaren veel verandert op het gebied van de transporttechnologie:
Infrastructuur is verbeterd: er is een betere bereikbaarheid tussen gebieden
Het verdwijnen van politieke en economische barrières zoals de opkomst van
handelsverdragen
innovaties op transportgebied. Een van de belangrijkste vernieuwingen is de introductie van
de container, deze vormen een belangrijk transportnetwerk. 1930
Op grote schaal werd er gebruik gemaakt van de container rond 1990, dit komt door
mechanisering en informatietechnologie.
, Interactie Theorie van Ullman
Complementariteit
Transporteerbaarheid
Geen tussenliggende mogelijkheden
Ook speelt de communicatie- en informatietechnologie een grote rol: Alle technieken die het
mogelijk maken informatie van het ene punt naar het andere punt te verspreiden. Internet verbindt
wereldwijd miljarden mensen, bedrijven, organisaties en overheden.
Internet zorgt ervoor dat mensen toegang tot kennis hebben en zelf kunnen leren. Daardoor zouden
zij betere banen kunnen krijgen met een hoger inkomen. Het bnp/hoofd stijgt en dat ik goed voor de
economie.
De intensiteit en richting van deze communicatie wordt bepaald door de volgende factoren:
Over het algemeen hebben de centrumlanden de beste informatietechnologie en netwerken.
Wanneer de afstand tussen landen toeneemt, daalt de intensiteit van het contact, behalve als er in
een land een grote groep migranten wonen, bijvoorbeeld op basis van een koloniaal verleden. Ook
kan de intensiteit van communicatie te maken hebben met culturele factoren: wanneer landen tot
hetzelfde cultuurgebied behoren zal er veel meer informatiewisseling zijn dan als 2 landen hierin erg
van elkaar verschillen.
Paragraaf 3
Globalisering tot 1980
Vanaf de grote ontdekkingsreizen in de 16 e eeuw kregen continenten steeds meer met elkaar te
maken. Later ontstond er ook handel tussen gebieden ver van elkaar vandaan, door de verbetering
van het transport. Ook werden er Europese kolonies gesticht in de verre kusten van Afrika, Azië en
Amerika om hier handelsposten op te zetten.
Hegemoniale staat= een land dat gedurende een bepaalde periode grote delen van de wereld
domineert op economisch, militair, financieel en cultureel gebied.
Na de Middeleeuwen was Portugal een hegemoniale staat, zij hadden o.a. veel macht en
mogelijkheden door hun gunstige geografische ligging aan de Atlantische oceaan. Ook kreeg Portugal
door het verdrag van Tordesillas het recht van handel en bezit over alle gebieden ten oosten van de
Mediaan van 48 graden, hier waren kostbare bezittingen te vinden.
door de zeeslag tussen de Spaanse Armada en de Engels-Nederlandse vloot kwam er
een einde aan de vele macht van Spanje en Portugal. Nederland profiteerde van het
ontstane machtsvacuüm Gouden Eeuw
Nederland was ook een periode een hegemoniale staat, dit kwam onder andere door de oprichting
van de VOC in 1602. Dit zorgde voor veel nieuwe koloniën en dus veel handel over de hele wereld.
Soorten koloniën:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimvanwieren1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,39. Je zit daarna nergens aan vast.