Samenvatting
Aardrijkskunde samenvatting De Geo Zuid-Amerika VWO6
Aardrijkskunde samenvatting van het vwo 6 eindexamen onderdeel Zuid-Amerika, afgeleid van het boek De Geo
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
Voorbeeld 2 van de 12 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
H1 Zuid-Amerika: continent van extremenH1.1 Ligging
Zuid-Amerika in delen
Zuid-Amerika is in meerdere hoogtezones te verdelen, zoals het Andesgebergte. Ten oosten
hiervan ligt een tropische laagland. In het noorden en oosten zitten hoogland gebieden.
Verder zijn er ook hoogvlaktes te vinden. Ten westen ligt in de oceaan een diepe trog.
Beeldvorming
Veel mensen hebben een stereotypisch beeld over Zuid-Amerika. Dit heeft te maken met
mensen hun perceptie Vanuit je perceptie vorm je een mental map. Je kan ook een
geografisch beeld vormen met kenmerken: ligging, landschappelijke kenmerken,
bevolkingskenmerken en interne en externe relaties.
H1.2 Ongekende natuur
Klimaat in de tropen
Een groot deel van ZA ligt in de tropische luchtstreek. Het is hier door de grote invalshoek
van de zon altijd warm. De lucht stijgt op en er ontstaat een lagedrukgebied. De lucht
condenseert in de atmosfeer en vormt neerslag. Het lage luchtdrukgebied, de intertropische
convergentiezone (ITCZ) schuift met de seizoensbeweging van de zon mee. Ook de
regengebieden verschuiven waardoor er tropische klimaten voorkomen met één of twee
natte en droge perioden per jaar.
Invloed van passaten en oceanen
Op de oceanen liggen hogedrukgebieden. Vanaf deze gebieden waaien de winden van het
noordelijk halfrond naar zuid en andersom. De noordoostpassaat en de zuidoostpassaat
ontmoeten elkaar bij de ITCZ. Aan de oostkant van ZA is de passaat een aanlandige wind.
De wind is vochtig en zorgt aan de loefzijde van gebergte in Brazilië voor stuwingsregen.
Aan de lijzijde is het droog. Zuidelijker ligt geen gebergte, dus de lucht gaat landinwaarts
waar het dan regent.
De oostkust voelt invloed van de warme Zuid-Equatoriale Stroom. Deze stroom moet zich in
tweeën splitsen. De Brazilië Stroom stroomt naar het zuiden en het restant van de
Equatoriaal stroomt naar de evenaar. De Brazilië Stroom wordt naar het zuidoosten
afgebogen waardoor de relatief koude Falklandstroom tot aan de Kaap Frio kan
doordringen.
Langs de westkust stroom de koude Perustroom. Door deze zeestroom zijn de temperaturen
langs de kust lager dan normaal is op deze breedte. De koude lucht boven de Grote Oceaan
bevat weinig waterdamp, waardoor er weinig neerslag valt. Toch kan er mist ontstaan door
de koude nevelige zeelucht
Klimaat en weer in het zuiden
De zuidpunt heeft langs de kust een Cf klimaat. Dit komt door de aanlandige westelijke
winden die veel neerslag meevoeren. Dit wordt versterkt door de stuwingsneerslag aan de
loefzijde van de bergen. Meer naar het noorden aan de lijzijde van het gebergte heerst een
woestijn- en steppeklimaat. In de winter kan het in de punt erg koud zijn door de poolwind.
Dit weertype kan soms de gehele koffieoogst vernietigen.
1
, Koud, opwellend water
Op de Grote Oceaan waaien zuidoostpassaten. Deze aflandige winden bij de kust stuwen
het oppervlaktewater naar het westen. Het koude water dat opwelt staat weinig waterdamp
af, dus weinig neerslag. Water stroomt westwaarts naar de evenaar en warmt op. Dan stijgt
de vochtige lucht op, waardoor hier veel neerslag valt. De wateren aan de westkust zijn
visrijk doordat het opwellende water uit de diepte rijk is aan voedingsstoffen voor vissoorten.
El Niño
Elke drie tot acht jaar veroorzaakt een verandering van luchtdruk en zeestromen een
afwijkend weertype. De passaatwind boven de Grote Oceaan neemt af, omdat hogedruk-
gebieden bij ZA afzwakken. De zuidoostpassaat is te zwak om het water bij de kust weg te
blazen. Er welt geen koud water meer op. Ten zuiden van de evenaar gaat boven de Grote
Oceaan een westelijke wind waaien. Bij de westkust van ZA wordt warm oppervlaktewater
aangevoerd. Dit wordt El Niño genoemd.
Het regengebied trekt dan van Zuidoost-Azië naar de Grote Oceaan en de kust van ZA. Dit
zorgt voor regenbuien in het woestijngebied. In het Andesgebergte kan het juist droog zijn.
In Indonesië en de Filipijnen valt juist geen neerslag. Vochtig gebied wordt droger en
andersom.
Tropische plantengroei
Het grootste deel van ZA bestaat uit tropisch regenwoud. Het is hier warm en er valt veel
neerslag. Ondanks de vele plantengroei is de tropische bodem onvruchtbaar. Bacteriën
zetten bladafval om in mineralen die de planten meteen opnemen. De neerslag zorgt voor
uitspoeling. Er blijven maar weinig mineralen en humus achter. Door het ontbreken van
humuszuren lossen ijzer- en aluminium verbindingen niet op en is de bodem rood (latosol).
In de vulkanische gebieden van Brazilië en bij oevers door het slib is de bodem beter.
Mangrove groeit in gebieden met brak water en komen voor in rivierdelta’s en langs de kust.
Door getijdenwerking worden deze gebieden overspoeld en is de grond zout. Wortels steken
boven het water uit om zuurstof op te kunnen nemen. Het wortelstelsel voorkomt erosie en
stormschade.
Van savanne tot woestijn
Het tropisch regenwoud gaat over in de savanne. Hier valt weinig regen waardoor er enkel
wat bomen, struiken en gras groeit. Er zijn drie soorten: de carrado, llanos en de caatinga. In
het oosten van Argentinië ligt de pampa. Het zuiden van de punt bestaat uit steppen. Deze
graslanden ontvangen minder neerslag. Aan de westkust van ZA liggen woestijnen (droog),
woestijnsteppen (schaarse begroeiing), mediterrane vegetatie (loofbomen en struiken) en
zomergroen loofwoud (bos). De Andes heeft meerdere hoogtezones met eigen kenmerken.
Grote rivieren
ZA heeft drie grote stroomgebieden: de Orinoco, de Amazone en de Paraguay. Ze stromen
richting de Atlantische Oceaan. Het regiem van een rivier wordt bepaald door neerslag en
verdamping in verschillende gebieden. In ZA wordt het ook beïnvloed door de ICTZ en het
smeltwater van de Andes. De tijdelijke opslag van water in de ondergrond of
overstromingsvlakte vertragen ook de afvoer.
De twee noordelijke rivieren vervoeren naast water ook veel zand en klei. De Amazone heeft
hiermee een enorme delta gebouwd. Er zijn verder door de mens ook veel stuwdammen
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper femkesiebel2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 59063 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen