Hoofdstuk 4 afweer/ontsteking
Hoofdstuk 4.1 Afweer
Er zijn 3 vormen van afweer:
Lokale barrières aan het lichaamsoppervlak
Trilharen vervoeren slijm met micro-organismen richting de keel waar het wordt uitgehoest
of ingeslikt.
Commensale flora bevat onschuldige bacteriën die voedingsstoffen verbruiken zodat
ziekteverwekkers zich niet kunnen vermenigvuldigen (bv. mond en dikke darm).
Een zuur milieu zorgt ervoor dat slechts een paar zuurvaste bacteriën kunnen overleven (bv.
maag en vagina). Als bacteriën toch door de eerste barrière heen breken komen ze in het
inwendige milieu waar ze door leukocyten worden aangevallen.
Fagocytose (aspecifieke afweer)
Fagocyteren micro-organismen worden opgenomen in een afweercel die het vervolgens
afbreekt met enzymen.
Granulocyten en macrofagen fagocyteren allerlei micro-organismen (aspecifiek). Wanneer de
ziektekiem te sterk is sterven er veel witte bloedcellen en ontstaat er pus. Het aantal
granulocyten in bloed geeft aanwijzingen over het functioneren van de fagocytose. Bij
agranulocytose (zeer laag aantal) is de aspecifieke weerstand afgenomen.
Immunoglobulinen (specifieke afweer)
Lymfocyten vallen 1 soort antigeen aan, kunnen duizenden micro-organismen of
abnormale cellen aanvallen. Ze reageren op een micro-organisme met een immuunrespons
en komt pas na dagen op gang. Er zijn 2 soorten: T- en B-lymfocyten
Er zijn 3 soorten T-lymfocyten:
T-helpercellen: stimuleren de immuunrespons
T-suppressors: onderdrukken de immuunrespons
T-geheugencellen: worden gemaakt nadat het lichaam voor het eerst in contact is gekomen
met een bepaalde ziekteverwekkers en zorgen ervoor dat wanneer het micro-organisme weer
in het lichaam komt dat deze snel wordt uitgeschakeld.
B-lymfocyten klonen dezelfde immunoglobulinen (plasmacellen) die duizenden afweereiwitten per stuk
produceren. Die immunoglobulinen vallen bijpassende antigenen op de micro-organismen aan en
kunnen samen met complement (een ander eiwit) ongewenste cellen doden.
Aids (acquired immune deficiency syndrome) veroorzaakt door hiv (human immunodeficiency
virus), het infecteert de T-helpercellen en laat de T-suppressors onaangetast. Hierdoor wordt de
immuunrespons uitgezet waardoor infecties vrij spel hebben.
4 vormen van specifieke immuniteit:
Natuurlijke passieve immuniteit: een baby ontvangt immunoglobulinen van de moeder via de
placenta of borstvoeding, dit beschermt een paar maanden tegen ziekten waarvan de moeder
al immunoglobulinen heeft gevormd.
Kunstmatige passieve immuniteit: beschermt onmiddellijk, werkt maar een paar maanden
doordat er geen geheugencellen worden aangemaakt. Bv. tetanus of hepatitis B prik.
Natuurlijke actieve immuniteit: ontstaat door contact met levende ziekteverwekkers, de
lymfocyten leren immunoglobulinen aan te maken. Door de geheugencellen beschermt het
lang.
Kunstmatige actieve immuniteit: komt op gang door herhaald contact met dode of verzwakte
micro-organismen (vaccinatie). Het beschermt jarenlang door de geheugencellen.
Hoofdstuk 4.2 Ontsteking
Ontsteking een reactie op een schadelijke prikkel
Ontstekingsmediatoren: prostaglandinen en histamine, stoffen die door de beschadigde weefsels
worden afgegeven. De mediatoren geven veranderingen van zenuwstelsel en bloedvaten.
Prostaglandinen maken de vrije zenuwuiteinden gevoeliger en geven een koortsreactie via de
hypothalamus.
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper DNijhof. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,09. Je zit daarna nergens aan vast.