Samenvatting
Samenvatting de vorming van het land hoofdstuk 9: Holoceen
- Instelling
- Hogeschool Utrecht (HU)
Samenvatting de vorming van het land, hoofdstuk 9: Holoceen
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 10 pagina's
Voorbeeld 1 van de 10 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
1 beoordeling
Door: janinevanschaik • 7 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Hoofdstuk 9 Holoceen9.1 Inleiding
Het holoceen is het jongste Tijdvak van de aardgeschiedenis. Het begon ongeveer 10.000
14
C jaren geleden (=11.500 werkelijke jaren BP= Before Present, = vóór 1950), en duurt nog
steeds voort. Het Holoceen is in feite een interglaciaal. Ook dit interglaciaal zal weer door
een glaciale periode worden gevolgd. Aan het einde van het Weichselien steeg de
temperatuur snel tot de huidige waarde, waardoor de ijskappen op het noordelijk halfrond
afsmolten en de zeespiegel sterk steeg. Deze zeespiegelstijging zette in het Holoceen
voort, hoewel de temperatuur in het Holoceen nauwelijks meer steeg. Vanaf het begin van
het Holoceen was het klimaat in grote delen van de aarde, afgezien van kleinere
schommelingen, in hoofdlijnen zoals tegenwoordig. Tussen 1500 en 1850 was het gemiddeld
bijna twee graden koeler, de kleine ijstijd.
Aan het eind van het Weichselien verdween de subarctische vegetatie, en kon het bos zich
herstellen (vegetatieontwikkeling). De grens Pleistoceen/ Holoceen wordt getrokken op het
moment, dat de koudminnende, open vegetatie uit het Weichselien plaats maakt voor een
gesloten berkenbos.
Omdat het Holoceen een interglaciaal is, zou men het als een onderdeel van het Pleistoceen
kunnen beschouwen. Toch wordt het Holoceen als een aparte eenheid op de geologische
tijdschaal gehandhaafd, omdat het, afgezien van het relatief warme klimaat, enkele
bijzondere kenmerken heeft: het verdwijenen van veel soorten grote zoogdieren, en het
ingrijpen van de mens in het natuurlijke milieu. Het ingrijpen van de mens heeft onder
meer geleid tot het verdwijnen van de natuurlijke vegetatie in Nederland, en een sterke
wijziging in de natuurlijke processen van erosie en sedimentatie. Daarnaast is het CO2
gehalte met ongeveer 30% gestegen.
Uit onderzoek in het afgelopen decennium is gebleken, dat in het Holoceen
bodembewegingen nog een belangrijke rol spelen. Sommige delen vooral in het oosten en
zuiden komt de bodem omhoog (20 mm per eeuw). De grootste natuurlijke daling vindt
plaats in het IJsselmeergebied en in Noord-Holland (enkele tientallen mm per eeuw). In het
rivierengebied werd de loop van de rivieren beïnvloed door tektonische bewegingen, vooral
nabij de Peelrandbreuk. Daarnaast vindt bodemdaling plaats als gevolg van menselijke
activiteiten. De door de mens veroorzaakte bodemdaling verloopt veel sneller dan de
natuurlijke processen.
Omdat het Holoceen zo jong is, en de afzettingen vrij compleet bewaard zijn gebleven, is er
veel meer bekend dan over voorgaande interglacialen. De kortere tijdsduur van het
Pleistoceen en Holoceen brengen ook specifieke problemen met zich mee, wat betreft de
datering en correlatie van de afzettingen. Voor Nederland zijn de Holocene afzettingen
bijzonder belangrijk, omdat in bijna driekwart van het land Holocene afzettingen aan het
oppervlak voorkomen. De dikte van de afzettingen varieert van enkele meters in het
binnenland tot meer dan 20 meter aan de kust, en soms meer dan 40 meter in de zeegaten.
De vraag is nu wanneer de volgende glaciale periode aanbreekt en het Holoceen eindigt.
Men denkt dat het Holoceen een langdurig interglaciaal wordt. Een onzekere factor is de
invloed van de mens. Enerzijds zorgt de mens voor opwarming wat het interglaciaal zou
kunnen verlengen. Andezijds zijn er aanwijzingen dat het klimaatsysteem heen en weer
springt tussen twee standen, warm en koud. Een snelle opwarming zou de thermohaliene
circulatie kunnen omschakelen naar een andere evenwichtstoestand. Een gewijzigde
circulatie zou juist kunnen leiden tot een snelle afkoeling. Beide effecten kunnen optreden.
9.2 Vegetatie en klimaat
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper leraartje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 78252 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen