Hoorcolleges filosofie
Filosofie hoorcollege 1
1. Wat is filosofie?
Wijsbegeerte
- Plato en Aristoteles zeiden dat filosofie de radicalisering van de verwondering was. Ze
verwonderen zich over hoe dingen zijn. Verwondering zo lang mogelijk vasthouden.
Verwondering is de motor van het denken. Oude grieken: verwondering en bewondering. De
verwondering is passief, niet actief.
Wanneer verwondering? Normaal gesproken is er een bepaalde vertrouwdheid om je heen, maar
toch zijn er situaties waar je niet vertrouwd bent en je verwonderd bent. Wat op de middelbare
school vanzelfsprekend was voor leren, is anders voor je op de universiteit. Soms veranderen
vanzelfsprekendheden (de dood bijv.), of door op kamers te gaan. Een filosoof wil die ervaringen die
verwondering uitroepen ordenen.
- Kant: in de verlichting. Filosofie is een kritische houding aannemen. Durf zelf over zaken
kritisch na te denken. Hij maakte onderscheid tussen verstand en de rede (4). Voorbeeld:
historische kennis verwerven is verstand, de rede is de samenhang die een historicus
aanbrengt in de kennis. Filosofie hangt voor Kant samen met de rede.
- Wittgenstein: filosofie is een strijd tegen de beheksing van ons verstand door de middelen
van de taal. Door ons taalgebruik hebben we blikvernauwing. Denk aan berichtgeving van
kranten: rebellen, vrijheidsstrijders, beide benamingen voor een partij. Filosofie moet
volgens hem zorgen door een verheldering van het taalgebruik. Dit om bepaalde verborgen
aannames te ontmaskeren.
Overeenkomsten:
- Vraagtekens zetten bij dat wat vanzelfsprekend lijkt
- Zeker wanneer een model of visie op grenzen stuit
- Dan kritisch kijken naar de vooronderstellingen (het onderliggende kader analyseren)
- Resultaat: redelijk verworven inzicht en begrip
2. Filosofie en vakwetenschappen
Voorbeeld: het onderzoek naar intelligentie en operationaliseren. Zolang alles vanzelfsprekend lijkt is
het niet nodig om er (filosofisch) over na te denken. Verborgen aanname: gehechtheid is alleen met
moeder, in Latijn Amerika bijv. is dat een heel ander verhaal. De gehechtheid gaat soms via een
andere lijn.
Vb: Imperialisme van economische denkwijze. Je weegt kosten en baten af, maar dit kan ook over
heel veel andere terreinen.
Aanname = rol van achterliggende mensbeeld
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studiemutsen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
