Een duidelijke en overzichtelijke samenvatting. Alle belangrijke stof voor het tentamen komt hierin aan bod. Ik zit in mijn eerste jaar van HBO rechten en heb tot nu toe met mijn samenvattingen altijd goede cijfers behaald. Succes met leren!!
Het bestuursrecht:
- De regels voor de overheid om te kunnen en mogen besturen
- Normen voor het overheidsbestuur
- Regels voor burger om tegen dit besturen op te kunnen treden
Onderscheid tussen algemeen en bijzonder bestuursrecht
Algemeen bestuursrecht
- Behandeld in de Algemene wet bestuursrecht (Awb)
Regels over de rechtsbescherming, handhaving
- Doelen:
o Meer eenheid brengen in de bestuursrechtelijke wetgeving en deze systematiseren
en vereenvoudigen
o Normen die in de rechtspraak zijn ontwikkeld codificeren (=opnemen in de wet)
Bijzonder bestuursrecht
- Richt zich op een bepaald onderdeel van het bestuursrecht > betreft diverse terreinen van
overheidszorg
Belastingen, financiën, onderwijs, milieu, sociale zekerheid etc.
Je kunt het recht onderscheiden in privaatrecht en publiekrecht:
Privaatrecht: relatie tussen burgers onderling (zowel natuurlijk als rechtspersoon)
Publiekrecht: relatie tussen overheden onderling en die tussen overheid en burger
- Het strafrecht
- Het staatsrecht
- Het bestuursrecht
Materieel en formeel bestuursrecht
Materieel bestuursrecht: rechtsnormen waarin voor burgers en bestuursorganen aanspraken of
verplichtingen zijn opgenomen
Voorbeeld: voorwaarden waaraan een aanvraag voor omgevingsvergunning moet
voldoen
Formeel bestuursrecht: procesrechtelijke regels die de burger nodig heeft om tegen het optreden
van de overheid iets te ondernemen
Mogelijkheid voor derde-belanghebbende om beroep in te stellen tegen de verlening
van een omgevingsvergunning
Bronnen van bestuursrecht
- Internationale recht
- De nationale wetgeving
- Jurisprudentie
- Het ongeschreven bestuursrecht
Nationale wetgeving: bestaat uit groot aantal bestuursrechtelijke wetten in formele zin
Formele zin= wetten die door regering en Staten-Generaal worden vastgesteld
Vb.: Nederlandse toezichthouder die door een verdrag van de Eu verplicht wordt
hem toe te passen
,Wetten vastgesteld door lagere wetgevers: gemeentelijke verordeningen; APV, provinciale
verordeningen en verordeningen van waterschappen
Ongeschreven recht: vertrouwensbeginsel en rechtszekerheidsbeginsel
Kenmerken van het bestuursrecht
1. Voor overheidsoptreden is het legaliteitsbeginsel van toepassing
De overheid die de burger verplichtingen kan opleggen, is daartoe alleen in staat als de
bevoegdheid in een wet in formele zin is opgenomen, al hun bevoegdheden en rechten zijn in
de wet terug te vinden
2. Specialiteitsbeginsel
- Bevoegdheid van overheid kan alleen worden aangewend voor het specifieke doel waarvoor
die wet is bedoeld (doel= grens bevoegdheidsuitoefening)
Gebruikt overheid zijn bevoegdheid voor een ander doel> detournement de pouvoir
- Om te voorkomen dat overheid zich te gemakkelijk beroept op het dienen van het algemeen
belang, wordt in de wet telkens het specifieke belang aangegeven. De bevoegdheden om het
specifieke belang te behartigen, worden in de wet nauwkeurig omschreven.
Met gelede normstelling wordt bedoeld dat er in verschillende regelingen normen staan die van
toepassing zijn voor een bepaald geval
- Lagere regeling mag niet in strijd komen met een hogere
Nederland= gedecentraliseerde eenheidsstaat (overheidsmacht ligt verspreid)
Openbare lichamen: De staat, provincies, waterschappen, gemeenten en de lichamen
waaraan krachtens de Grondwet verordenende bevoegdheid is verleend. Openbare lichamen
bezitten rechtspersoonlijkheid.
Deze openbare lichamen bestaan uit bestuursorganen (bij de Staat> minister)
Overheid en privaatrecht
De overheid staat gelijk aan een natuurlijk persoon
Kunnen overeenkomsten aangaan en eigenaar zijn van roerende en onroerende zaken
Wanneer overheid privaatrechtelijk handelt, moet zij rekening houden met het feit dat zij handelt in
algemeen belang. De algemene beginselen van behoorlijk bestuur spelen bij elk overheidsoptreden
een rol.
Communicatie met de overheid
- Kan plaatsvinden via de burger zelf
- Mag zich ook laten bijstaan door een derde of zich laten vertegenwoordigen
Overheid mag weigeren dat ene bepaald iemand bijstaat of vertegenwoordigt
Moet wel een goede reden voor zijn
Een advocaat mag nooit geweigerd worden
Manieren van communicatie met de overheid
- Meestal schriftelijk per brief
- Via elektrische weg (fax, e-mail, sms-berichten)
Hoofdregel: als de elektrische communicatie gericht is tot een of meer
geadresseerden en de geadresseerde heeft aangegeven langs deze weg voldoende
bereikbaar te zijn.
Tot een of minder geadresseerden gericht> alleen mogelijk als bij wettelijk voorschrift
anders is bepaald
- Mondeling
, Hoofdstuk 2: bevoegdheidsverkrijging
Om als bestuursorgaan een beslissing te mogen nemen, moet je bevoegd zijn. Dit kan een
bestuursorgaan op drie manieren verkrijgen:
- Attributie
- Delegatie
- Mandaat
Attributie
= het toekennen van een nieuwe bevoegdheid aan een bestuursorgaan, ambtenaar of een ander
persoon/ een bevoegdheid in het leven roepen
Delegatie
= het overdragen van een bevoegdheid aan een ander
Is slechts toegestaan indien dit bij wettelijk voorschrift mogelijk is gemaakt (bv een
provinciale of gemeentelijke verordening)
Delegans: degene die de bevoegdheid overdraagt
Delegataris: degene die de bevoegdheid verkrijgt
Oefent bevoegdheid op eigen naam en onder eigen verantwoordelijkheid uit
- Delegatie aan ondergeschikten is niet toegestaan
- Delegatie van bevoegdheid kan ingetrokken worden
- Onder delegatie: als delegataris het nemen van besluiten aan een ander delegeert
Mandaat
= de bevoegdheid om in naam van een bestuursorgaan besluiten te nemen
Hoofdregel:
- Moet schriftelijk worden verleend, in sommige situaties mondeling (bepaald geval)
- Kan worden verleend aan organen en personen
Mandataris: degene die namens de ander de bevoegdheid uitoefent
Mandans: degene die mandaat geeft
Ondermandaat/ submandaat: Als mandans aan de mandataris de bevoegdheid geeft om het besluit
aan een ander te mandateren
Verschil met delegatie:
- Bij mandaat worden er geen bevoegdheden overgedragen
- De verantwoordelijkheid en bevoegdheid blijven dus bij het bestuursorgaan dat de ander
gemachtigd heeft om in naam van hem besluiten te nemen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper camillajohansen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,00. Je zit daarna nergens aan vast.