Uitgebreide samenvatting
Voor de verandering; een praktische inleiding in de agogische theorie.
Joep Brinkman (vijfde druk; ISBN: 9789001820558) Hoofdstuk 5
5.1. Voor het hoger sociaal agogisch onderwijs zijn competenties (uit het eerste
segment) geformuleerd, in de ‘regulatieve cyclus’. Deze competenties zijn oriënteren,
analyse maken plan van aanpak opstellen, planmatig werken, evalueren en reflecteren.
Omdat je als agoog niet zomaar iets doet, maar een logische samenhang heeft. Er wordt
systematisch en doelgericht gewerkt. Er wordt ook wel gesproken van een agogisch proces. Agogisch
proces: alles wat er van het begin tot het einde gebeurt met betrekking tot de verandering die een
cliënt doormaakt onder invloed van een agoog. Het woord ‘proces’ geeft aan dat er sprake is van een
individueel veranderingsproces, er beweegt en verandert van alles in de agoog, cliënt en hun
onderlinge relatie.
Acht fasen van het agogisch proces, (een cyclisch proces)
1 Contact en contract competentie 1 (oriënteren)
2 Motivatie competentie 1 (oriënteren)
3 Analyse van de uitgangssituatie competentie 1 (oriënteren)
4 Doelen stellen competentie 2 (plannen)
5 Strategiebepaling competentie 2 (plannen)
6 Uitvoering competentie 3 (uitvoeren)
7 Consolidatie
8 Evaluatie
Deze fasen loop je normaliter allemaal door, maar kan de volgorde
soms anders verlopen of kan er een doel worden bijgesteld. Deze cyclus is ook niet alleen van
toepassing op individuen, maar ook op groepen, organisaties en grotere samenlevingsverbanden.
Fase 1: Contact en contract
‘contact’ kan meer persoonlijk of afstandelijk zijn.
duidelijkheid nodig over
wederzijdse verwachtingen (cliënt verwacht bijvoorbeeld dat agoog de problemen
oplost, maar blijkt later alleen een luisterend oor te bieden en advies te geven).
mogelijkheden en beperkingen van agoog aangeven
eisen aan de cliënt (bijv. dat ze je binnenlaat in huis, lijkt op verwachtingen).
verantwoordelijkheid voor het veranderingsproces
werkwijze
afspraken in ‘contract’ (schriftelijk of mondeling), dit gaat dan over kosten, verslaglegging,
aantal en duur van ontmoetingen, of over het proces zelf of de relatie, bv altijd eerlijk te zijn
over wat hem bezig houdt of verplichten om aan bepaalde proberen te werken. ‘Ik beslis na
uiterlijk 4 gesprekken of ik mijn opleiding zal afbreken.’ Dergelijke contracten helpen
voorkomen dat het agogisch contact te vrijblijvend wordt.
Stel dat je ambulant begeleider een tienermoeder begeleidt in de thuissituatie. Dit contact kan
persoonlijk (face to face of langdurig telefoongesprek zijn maar ook meer afstandelijk zijn, zoals of via
een folder, schriftelijk contact of misschien nadat een collega een gesprek heeft gevoerd en jij het
verder overneemt. Intake: Het eerste contact tussen agoog en cliënt in de hulpverlening.