Samenvatting
uitgebreide samenvatting 5 havo biologie thema 3 - bvj
duidelijke samenvatting van thema 3 5 havo biologie
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 3 pagina's
Voorbeeld 1 van de 3 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
BIOLOGIE SMV H3 - 5H(bas1): je kunt kenmerken en functies noemen van zes groepen voedingsstoffen en vezel
Eten en drinken zijn voor hetrotrofe organisme noodzakelijk om in leven te blijven omdat ze
nodig zijn voor de stofwisselingsprocessen .
Voedingsmiddelen: alles wat je eet en drinkt
Voedingsstoffen: de bruikbare bestanddelen van voedingsmiddelen
Functie: bouwstof (voortgezette assimilatie) en brandstof (dissimilatie)
6 groepen: eiwitten, koolhydraten, vetten, water, mineralen en vitaminen.
je hebt voedingstoffen van alle 6 de groepen nodig om gezond te blijven. Te kort = ziekte.
1. Eiwitten (proteïnen): ketens van aminozuren.
Functie: vooral bouwstoffen. In tussencelstof, zijn nodig bij transport van eiwitten,
celcomminuctatie en chemische reacties (enzymen).
dierlijke eiwitten: vlees, melk, en plantaardige eiwitten: brood, noten.
essentiële aminozuren: 8 van 12 aminozuren die lichaam allen via voedsel kan krijgen
overschot eiwitten in voeding > omgezet in glucose > verbrand
niet voldoende glucose = verbranding eiwitten uit spieren
2. Koolhydraten (sachariden)
Functie: vooral brandstoffen, ook bouwstoffen (DNA, celmembraan) > grote energieleveraar
zitten in jam, brood, aardappelen, rijst.
overschot koolhydraten in voeding > omgezet in glycogeen of vet > opgeslagen
voedingsvezels: koolhydraten die niet kunnen worden verteerd door enzymen.
Functie: de darmwerking bevorderen + vol gevoel
3. Vetten (lipiden): glycerol molecuul en 3 vetzuurmoleculen
Functie: vooral brandstoffen, ook bouwstoffen (fosfolipiden).
in vlees, kaas, noten, koek, snacks
vetzuren zijn verzadigd(dierlijk) of onverzadigd(plantaardig)
essentiële vetzuren: vetzuren die niet uit andere organische stoffen gevormd worden
te veel vet = opgeslagen reserve-energiebron onder/rondom huid organen = warmte
4. Water
Functie: bouwstof (in lichaamscellen). Oplosmiddel, transportmiddel, en bepaald samen met
opgeloste stoffen in lichaam osmotische waarde van vloeistoffen en
alle dranken, groenten en fruit
organisme bestaan voor grootste deel uit water, raak je kwijt met ademen, plassen.
lichaamstempratuur regulering: warm = zweten.
5. Mineralen (zouten): anorganische stoffen die nodig zijn bij processen in lichaam
Functie: bouwstoffen (calcium en fosfor voor stevigheid tanden bv)
spoorelementen: mineralen waar je maar kleine hoeveelheid van nodig hebt, voor
hormonen en enzymen
6. Vitaminen: organisme stoffen die nodig zijn om processen in lichaam goed te laten verlopen
Functie: bouwstoffen (bestanddeel van enzymen).
alle vitaminen behalve K moeten via voedsel verkregen worden
bij tekort aan vitamine in voedsel ontstaat gebrekziekten, te vele is ook slecht.
provitamine: stoffen in voedsel waaruit lichaam vitamine kan vormen.
(bas2): je kunt bouw, werking en functies van verteringsorganen van de mens beschrijven en de
relatie herkennen tussen bouw en functie.
Darmkanaal = verteringskanaal: vindt vertering van voedsel plaats
Darmperistaltiek: het afwisselend samentrekken van kring/lengte spieren in wand van
darmkanaal = voedselbrij voortgeduwd, gemengd, gekneed met verteringsappen
verteringsappen: worden door verteringsklier afgegeven en bevatten enzymen
geregeld door autonome zenuwstelsel, gestimuleerd door lichaamsbeweging/vezels
Vertering: bewerking van voedsel in darmkanaal:
Mechanische vertering: kauwen en kneden = enzymen werken in op voedsel:
Chemische vertering: grote organische moleculen worden mbv enzymen afgebroken tot
verteringsproducten > opgenomen in bloed via cellen darmwand > voortgezette
assimilatie
1. Mondholte:
speekselklieren: produceren speeksel = makkelijker slikken
gebit: voedsel afbijten en verkleinen
1
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noemidemooij. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen