De student weet welke algemene indeling er binnen het recht kan worden gemaakt.
Recht
Recht kan worden gezien als het totaal aan rechtsregels. Het recht ordent enerzijds de
samenleving als totaal en anderzijds het leven van het individu binnen de samenleving.
Rechtsregels geven richting aan het handelen van de overheid. Het zorgt voor een veilige
samenleving en voorkomt conflicten. Rechtsregels zijn te herkennen aan:
- Rechtsregels stellen normen
- Rechtsregels regelen uitsluitend menselijk en uitwendig gedrag
- Rechtsregels zijn algemeen en onpersoonlijk
Objectief recht= Beval alle geldende rechtsregels. Zowel de geschreven als de ongeschreven
rechtsregels. Dus alle rechten en plichten.
Subjectief recht= Rechten en/of plichten van een burger. Bijvoorbeeld bijstandsuitkering; je krijgt
het pas als je voldoet aan de eisen die daarvoor gesteld zijn. Het is verbonden met het objectieve
recht. Je hebt recht, maar alleen als je…
Rechtsobject= Datgene wat voorwerp is van jouw rechten en plichten.
Om de weg naar een bepaalde rechtsregel te kunnen vinden worden de rechtsregels in
verschillende rechtsgebieden ondergebracht. Er zijn 4 rechtsgebieden:
1. Burgerlijk recht (civiel recht/ privaatrecht)
De rechtsrelatie tussen burgers onderling staat centraal. Gaat door middel van een
dagvaardingsprocedure. Het burgerlijk recht kan worden opgesplitst in:
- Natuurlijk personenrecht (personen- en familierecht): hier gaat het om de rechtsregel die
de positie van de persoon zelf bepaalt, de persoon in relatie tot zijn familie bepaalt, of de
persoon in relatie met zijn familie tot zijn levenspartner bepaalt. Bijvoorbeeld regels die
gaan over het huwelijk, partnerschap, gedwongen opname, jeugdbescherming of geboorte.
- Rechtspersonenrecht: hier gaat het om een organisatievorm waardoor de organisatie net
als een natuurlijk persoon aan het rechtsverkeer kan deelnemen.
- Vermogensrecht: hier staan de op geld waardeerbare rechten en plichten centraal. Het
verbintenissenrecht (rechten en plichten op grond van een overeenkomst) en het
goedrenrecht (rechten die een zaak betreffen) samen worden het vermogensrecht
genoemd.
In een civiele zaak staan er bij de rechter twee partijen tegenover elkaar: de eiser en gedaagde.
De volgende rechten worden samen het publiekrecht genoemd. Het gaat hierbij om de relatie
tussen (rechts)personen en de overheid, verhouding burger - overheid. In het publiekrecht dient de
overheid het algemeen belang.
2. Strafrecht
Onder het strafrecht vallen alle geboden en verboden. Wanneer deze regels niet worden nageleefd,
mag de rechter een straf opleggen. Naast rechtsregels met geboden en verboden bevat het
strafrecht ook rechtsregels die de uitgangspunten van het strafrecht omschrijven, de zogeheten
‘algemene bepalingen’. In deze bepalingen worden onder andere de straffen benoemd die opgelegd
kunnen worden. Ook vallen procedureregels onder het strafrecht. Wetboek van strafrecht.
Procedureregels= rechtsregels die precies omschrijven onder welke omstandigheden en
voorwaarden er opgetreden mag worden.
In een strafzaak kan de verdachte te maken krijgen met twee tegenstanders, twee eisers: OvJ (die
een bepaalde straf/ maatregel kan vorderen) en de aangever (slachtoffer)
3. Bestuursrecht (administratief recht)
Het administratief recht bevat de meest recent ontstane rechtsregels. Hoort bij een actief
optredende overheid die zorgt voor een samenleving waar de sociale verzorging, zoals het
bevorderen van de gezondheid en een goede werkgelegenheid, hoog in het vaandel staat.
Overheidsorganen krijgen via deze regels inzicht in hun bevoegdheden en de wijze waarop zij hun
bevoegdheden mogen uitoefenen. Organisaties en burgers kunnen aan de hand van deze regels
nagaan waar ze tegenover de overheid aanspraak op kunnen maken en op welke wijze ze hun
recht kunnen halen. Ook de rechtsregels die de wijze waarop een organisatie of burger mag
reageren indien deze zich tekort gedaan voelt (proceduregels) vallen onder het rechtsgebied van
het administratief recht. Bijv. het intrekken van een vergunning.
4. Staatrecht
Is geregeld hoe de wetgeving tot stand komt. Belangrijke thema’s die binnen het staatsrecht
geregeld worden zijn:
- De staatsorganen, zoals Koning, ministers, Staten- Generaal, provincies, gemeenten, en de
rechterlijke macht en hun bevoegdheden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Ambervzandbeek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.