Samenvatting
Samenvatting Basiskennis taalonderwijs - Taal H5/H6/H7/H9
Geschreven voor de taal 2 toets op de Hogeschool In Utrecht.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
Voorbeeld 2 van de 14 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting taal:Hoofdstuk 5: Beginnende geletterdheid (Basiskennis taal)
5.1 Geletterdheid
Geletterdheid: De belangstelling voor het geschreven woord en inzichten die kinderen
ontwikkelen in de functies van geschreven taal (het vermogen om te lezen en schrijven).
Geletterdheid heeft betrekking op: boekoriëntatie, verhaalbegrip, functies van geschreven
taal, relatie tussen gesproken en geschreven taal, taalbewustzijn, alfabetisch principe,
functioneel schrijven en lezen, technisch lezen en schrijven start/vervolg, begrijpend lezen en
schrijven. In groep 3 staat aanvankelijk lezen centraal. Hierbij leren de kinderen de letters en
eenvoudige woorden. In de hogere groepen staat technisch lezen en begrijpend lezen
centraal. Het uiteindelijke doel is om mee te kunnen doen in de maatschappij.
Functionele geletterdheid: de vaardigheid om zich in een geletterde samenleving te kunnen
redden.
Het niveau van de geletterdheid wordt bepaald door technisch lezen (Avi toetsen). Leerlingen
moeten niveau E6 hebben aan het eind van groep 6. Zo niet, kans om analfabeet te worden.
Onvoldoende niveau om maatschappelijk te kunnen functioneren.
3 fasen in de ontwikkeling van geletterdheid:
1. Ontluikende geletterdheid
0 tot 4 jaar. Leren omgaan met geschreven taal is een spontaan proces, net als de
mondelinge taalontwikkeling. Interactie met ouders speelt een belangrijke rol bij
ontwikkeling van geletterdheid. In deze fase is het nog niet van belang in welke taal er wordt
voorgelezen of waarin ze ervaring opdoen. Ze zijn vooral bezig met het ontdekken van de
algemene functies van geschreven taal. Door te reflecteren op mondeling taalgebruik wordt
het voor kinderen makkelijker om zich ook allerlei inzichten over schriftelijk taalgebruik eigen
te maken.
2. Beginnende geletterdheid
Groepen 1 t/m 3. Meeste kinderen hebben al kennis opgedaan over boeken en letters door
voorlezen, taalspelletjes en werken op de computer. Fase van beginnende geletterdheid
omvat ook het aanvankelijk lezen.
3. Gevorderde geletterdheid
Periode na groep 3. Omvat het voortgezet lezen. Kinderen leren sneller woorden herkennen
en richten de aandacht op de betekenis en bedoeling van een tekst. Leren teksten kennen en
strategieën om teksten te begrijpen. 2 belangrijke onderdelen zijn: begrijpend lezen en
stellen.
5.2 Tussendoelen beginnende geletterdheid
Het expertisecentrum Nederland heeft een aantal tussendoelen en leerlijnen beschreven.
Deze kun je als richtlijn voor de inhoud van taalonderwijs van groepen 1 t/m 3 gebruiken. Ze
hebben betrekking op aanvankelijk, technisch en begrijpend lezen. Het gaat voor een groot
deel om ontwikkelingsdoelen die niet goed te toetsen zijn. Je toetst ze door observatie.
1
, 5.3 Ontwikkeling geletterdheid
5.3.1 Spontane schrijfontwikkeling
Vanaf jongs af aan met je met taal bezig. Vanaf 6 weken na geboorte begint een baby met
geluidjes wat in groep 1 uiteindelijk een complexe zin wordt. Een belangrijke rol bij de
taalontwikkeling en de ontwikkeling van de spontane schrijfvaardigheid speelt het
metalinguïstisch bewustzijn. Dat is het vermogen om na te denken over de vorm en het
gebruik van taal en om onbewuste kennis over de regels in de taal te verwoorden. Voor het
schrijven van woorden is het nodig na te denken over welke klanken er in woorden zitten.
Meertalige kinderen bezitten dit eerder omdat zij in meer verschillende taalsystemen denken
en de taal vroeg op gang komt.
Vanaf 2 jaar beginnen kinderen te schrijven. De volgende fasen in de spontane
schrijfontwikkeling zijn te onderscheiden:
1. Het tekenen van woorden
2. Het krabbelen van nog niet herkenbare lettertekens.
3. Het schrijven van letterachtige vormen of letters
4. Het weergeven van woorden door 1 of enkele letters.
5. Invented spelling.
In fase 1 weet een kind dat je wel al woorden op papier kunt zetten. In fase 2 worden er
abstractere tekens gebruikt. In fase 3 ontdekt het kind dat woorden zijn opgebouwd uit
letters. In fase 4 is het fonologisch bewustzijn van een kind al zo ver ontwikkeld dat het enige
notie heeft van de klank-letterkoppeling. Vaak geven kinderen woorden door de beginklank
weer of schrijven ze alleen de medeklinkers die in een woord voorkomen. Ook werken ze van
rechts naar links en van links naar rechts. In fase 5 is de klank-letterkoppeling nog sterker
ontwikkeld en schrijven de kinderen de klanken en woorden zoals die horen. Ze gebruiken
verschillende vormen van fonetisch schrift. Spontane spelling gaat lijken op de gangbare
spelling.
5.3.2 Spontane leesontwikkeling
De leesontwikkeling is nauw verweven met de schrijfontwikkeling. De klank-letterkoppeling
wordt vooral eigen gemaakt via het schrijven. Bij schrijven kunnen kinderen uitgaan van
woorden die ze kennen. Kinderen kennen het woord huis. Muis hoeven ze alleen de M maar
voor te leren. De eerste stap in de leesontwikkeling is dat kinderen leesgedrag imiteren
(pseudolezen).
Pseudolezen
Pseudolezen = Het imiteren van voorleesgedrag en het weergeven van een verhaal aan de
hand van plaatjes. Er is een ontwikkeling waarbij kinderen zich steeds meer verschillende
vormen van leesgedrag eigen maken. De volgende leesgedragingen zijn te onderscheiden:
1. Commentaar geven op plaatjes.
Benoemen wat er op de plaatjes staat. Bestaat geen samenhang tussen hun opmerkingen.
Noemen wat ze zien.
2. Het volgen van het verhaal op de plaatjes.
Met behulp van plaatjes een verhaallijn volgen. Kan nog geen verhaal weergeven maar weet
wel zinnen te produceren die in het verhaal passen.
3. Een verhaal weergeven in dialoogvorm.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ilsejeensma. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75632 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen