Innovatiemanagement samenvatting
Hoofdstuk 1: Wat is innoveren?
Rijk met games.
Gameverkopers zoals EA en Rockstar verdienen tegenwoordig meer geld ná de verkoop van een
game dan met de game zelf. Dit komt door microtransacties. Kleine uitgaves in het spel zelf (FIFA-
punten).
1.1 Innoveren, uitvinden en creativiteit
Innoveren is het introduceren van vernieuwingen die nuttig zijn (de iPad, Whatsapp). Het woord
innovatie stamt af van de Latijnse woorden in en vous, die ‘naar’ en ‘nieuw’ betekenen. Vernieuwen
is de kern van innoveren. Innovaties hebben als doel nut toe te voegen. Nut toevoegen betekent dat
de gebruikers van de innovatie beter worden van de vernieuwing. Het maakt gebruikers slimmer,
vrolijker, gezonder, bespaart geld of tijd. We omschrijven een innovatie dan ook als een nieuw of
vernieuwend product, dienst, proces of methode die waarde genereert.
Innoveren is een werkwoord, het is iets wat je doet. Het onderwerp van dit boek,
innovatiemanagement, is het leidinggeven aan innovatieprocessen binnen organisaties. De twee
belangrijkste taken die hieronder vallen zijn;
1. Het waarborgen van een goede voortgang van innovatieprocessen
- Met als doel de juiste innovaties zo goed, snel en goedkoop mogelijk ontwikkelen.
2. Het waarborgen van een continue stroom van innovaties
- Met als doel dat er steeds weer nieuwe innovaties worden ontwikkeld.
Innovatievermogen verwijst naar de mate waarin een organisatie erin slaagt regelmatig betere
producten en betere werkwijzen te bedenken, te ontwikkelen en op de markt te brengen of in te
voeren.
1
Eigen auto als taxi
Mensen gaan steeds vaker hun eigen middelen inzetten om geld te verdienen. Via een app kunnen
mensen een auto bestellen die fungeert als taxi.
Innoveren is geen vrijblijvende activiteit; afhankelijk van de doelstellingen van de organisatie is het
een gerichte activiteit, namelijk het voortbrengen van nuttige vernieuwingen. Pas wanneer een
vernieuwing nuttig blijkt, noemen we het een innovatie. Ook innoveren en uitvinden is niet
hetzelfde. Uitvinden is het ontdekken van een nieuwe methode, middel of apparaat. Innoveren is
het proces van het omzetten van een uitvinding of creatief idee in iets wat commercieel gezien
bruikbaar en waardevol is. Innoveren is dus het toepassen van uitvindingen. De verbrandingsmotor is
een uitvinding, deze toepassen in auto’s en vliegtuigen is innoveren.
Gemak van robots
Mensen worden steeds vaker vervangen door robots. Robots worden in magazijnen ingezet voor het
order picken en brengen de orders naar de mensen om ze te laten inpakken.
Bij innoveren is het vaak niet nodig om nieuwe technologie uit te vinden. Veel innovaties zijn het op
een nieuwe manier combineren van dingen die elders al succesvol waren. Dit wordt recombinatie
van kennis genoemd. Een andere term die veel gebruikt wordt is creativiteit. Creativiteit is het
vermogen om ideeën te bedenken die origineel en bruikbaar zijn.
1.2 Waarom innoveren?
Zoeken naar nieuwe taken
Door e-mail worden veel berichten niet meer als brief verstuurd, daarom krijgen postbezorgers extra
taken toegewezen gekregen voor de welzijn van de omgeving.
Samenvatting Innovatie management
,Innoveren is belangrijk voor de continuïteit van bedrijven. Innoveren gaat steeds sneller. Dit komt
doordat R&D steeds meer middelen krijgt voor innovatieprojecten, maar ook steeds meer landen zijn
betrokken bij R&D.
Opwinding en shake-out
Voor een crisis zijn er vaak vele ondernemingen die hetzelfde doen en na een crisis wordt er een
zogenoemde shake-out gehouden en blijven enkel de sterke bedrijven overeind.
Een ontwikkeling die de laatste decennium veel aandacht kreeg is globalisering. Voor Europa is dit
een kans en een noodzaak om te innoveren. Het biedt kansen omdat veel landen meer willen kopen,
maar brengt risico’s met zich mee omdat andere landen wellicht beter en goedkoper kunnen
innoveren.
1.3 Waarom niet innoveren?
Er zijn verschillende redenen dat organisatie minder innoveren dan wenselijk. Hieronder worden vier
redenen genoemd:
- Innoveren is niet nodig;
- Angst voor verandering;
- Geen risico’s durven nemen;
- Geregeerd door de waan van de dag.
1.3.1 Innoveren is niet nodig
Goedlopende organisaties zien de noodzaak van innoveren vaak niet direct in. Pas wanneer het
slechter gaat met de organisatie gaan ze het pas zien. Op dit moment kan het al te laat zijn. De mate
waarin innoveren noodzakelijk is, is afhankelijk van de strategische gezondheid. Hieronder valt:
- Financiele gezondheid; 2
- Motivatie van medewerkers;
- Klanttevredenheid;
- Reacties van leveranciers;
- Veranderingen in de markt;
- Nieuwe wetgeving;
- Nieuwe technologie;
- Producten in de innovatiepijplijn.
1.3.2 Angst voor verandering
De beroemde econoom Joseph Schumpeter omschreef in 1942 innovatie als creatieve destructie, het
creatieve nieuwe vernietigd het oude bestaande. Creative destructie verwijst ook naar het moeilijke
en vaak pijnlijke proces van afstand doen van het oude. Kansen van verandering zien is belangrijk.
Samenvatting Innovatie management
,1.3.3 Geen risico’s durven nemen
Voor het vinden van een goede innovatie zijn maar liefst 3.000 ideeën nodig. Ook zegt onderzoek dat
40-80% van de geïntroduceerde producten nog faalt, dit maakt het voor bedrijven niet
aantrekkelijker om de risico’s van innoveren te nemen.
1.3.4 Geregeerd door de waan van de dag
Veel organisaties zijn zich wel bewust van de noodzaak tot innoveren, maar worden geregeerd door
de waan van de dag. Het is druk, druk, druk, maar juist wanneer tijd gemaakt wordt ontstaan de
beste ideeën en innovaties.
1.4 Verbeteren en vernieuwen
Elke organisatie dient zich continu af te vragen hoe ze betere producten en diensten kunnen leveren
en hoe ze die sneller of goedkoper kan maken. Hiervoor worden twee processen onderscheiden:
exploreren en exploiteren.
Exploreren staat voor experimenteren, zoeken, varieren, risico nemen, spelen en ontdekken.
Exploreren leidt tot nieuwe producten, diensten en processen. Voor exploreren is nieuwe kennis
nodig.
Exploiteren heeft te maken met verfijnen, kiezen, produceren, selecteren, uitvoeren en efficiëntie.
Hoe vaker je iets doet, des te beter je weet hoe je het moet doen. Exploiteren is verbeteren, een
natuurlijk proces als de ervaring toeneemt.
Organisaties moeten beide vormen van innovatie doen. In het Engels wordt dit ambidexterity
genoemd.
Hoofdstuk 2: Innoveren van opzet naar geluk
Door belasting minder suiker
In Engeland hebben ze voor frisdrank een belasting tarief ingesteld op hoeveel suiker erin zit. 3
Hierdoor hebben vele producenten het suikergehalte in hun frisdrank verlaagt om de belasting niet
te hoeven betalen.
2.1 Succes is niet te koop
Hoeveel geld een bedrijf steekt in innoveren, is geen garantie voor succes. Het is belangrijk om
innoveren te zien als een proces met als doel succes in de markt. De effectiviteit van dit proces
bepaalt het eindresultaat, niet hoeveel geld een bedrijf in dit proces investeert.
De belangrijkste factoren die wel invloed hebben op succes van innovatieproject zijn:
1. Het nieuwe product. Wat biedt het nieuwe wat het oude niet deed?
2. De organisatie. De mate van duidelijke doelstellingen en goede communicatie.
3. Het innovatieproces. Stappen zetten en beslissingen nemen is belangrijk.
4. De markt. De markt bepaalt uiteindelijk het succes van een innovatie.
2.2 Naar een innovatieve organisatie
Innovatievermogen is de mate waarin een organisatie erin slaagt regelmatig betere producten en
betere werkwijzen te bedenken, te ontwikkelen en op de markt te brengen of in te voeren. Het gaat
hierbij niet om de vraag of de eerstvolgende innovatie een succes wordt, maar om het scheppen van
zodanige randvoorwaarden dat de organisatie een gestage stroom innovaties gaat voortbrengen.
Vijf groepen factoren bepalen het innovatievermogen van een organisatie:
1. Strategie en leiderschap; lange termijndoelstellingen
2. Cultuur en klimaat; worden medewerkers gestimuleerd tot innoveren
3. Innovatiebeleid; waarborgt ontwikkeling van innovaties
4. Structuur en prestatiemaatstaven; zorgen voor de juiste prikkels bij medewerkers
5. Communicatie en samenwerking. Samenwerken met klanten stimuleert innoveren.
Samenvatting Innovatie management
, 2.3 Bepalen waar je staat en gaat
Voor innoveren is vooruitkijken onontbeerlijk. Wat willen klanten? Waar wonen ze? Hoeveel zijn er
en hoeveel willen ze uitgeven? Ook factoren als technologie, concurrentie, regelgeving, politiek,
economie, wetenschap en demografie zijn belangrijk.
Toekomstverkenning is het systematisch in kaart brengen van wat in de toekomst zou kunnen
gebeuren of nodig zou kunnen zijn, en het gebruik van deze inzichten op een voor de organisatie
bruikbare wijze. Toekomstverkenning kent twee hoofdlijnen:
1. Inspelen: inventarisatie van mogelijke ontwikkeling en de gevolgen ervan.
2. Vormgeven: een toekomstbeeld scheppen en hier naartoe werken.
Verschillende analyses zijn geschikt voor toekomstverkenning, de bekendste zijn:
- Trendanalyse: patronen uit het verleden gebruiken om de toekomst te voorspellen;
- Scenarioanalyse: gevolgen van een ontwikkeling ‘voorspellen’;
- Literatuuranalyse: ontwikkelingen uit de literatuur halen;
- Patentanalyse: soort literatuuronderzoek naar patenten;
- Technologische roadmap: noodzakelijke technologieën identificeren.
2.4 Succes is te beïnvloeden
De vier groepen succesfactoren (product, innovatieproces, organisatie en markt) zijn allen te
beïnvloeden. Bij elke innovatie speelt toeval een rol, maar of een organisatie op langere termijn
succesvol is met innoveren, is niet afhankelijk van het toeval. Belangrijk bij succesvol innoveren zijn
de vier fasen uit het innovatieproces:
1. Ideegeneratie: het verzamelen van zoveel mogelijk ideeën.
2. Ideeselectie: het kiezen van kansrijke ideeën.
3. Ontwikkeling: het omzetten van een idee in een product.
4. Diffusie: verspreiding van het nieuwe product. 4
De eerste fasen voor de ontwikkeling worden wel de (fuzzy) front-end innovatieactiviteiten
genoemd, omdat deze minder gestructureerd verlopen. Aftasting van technische en economische
haalbaarheid speelt hierin een belangrijke rol.
Wat nog mist in het innovatieproces is de evaluatiefase. Hierin wordt gekeken naar wat er goed ging
en wat volgende keer beter kan.
2.4.1 Innoveren en managen
Succesvolle innovaties ontstaan niet zomaar, onder de juiste randvoorwaarden is de kans hierop veel
groter. Het management kan op twee manieren innoveren bevorderen:
1. Door te zorgen voor een innovatieve organisatie: mensen prikkelen en belonen;
2. Door de noodzakelijke keuzes in het innovatieproces te maken.
2.5 Hoe kom je aan een idee?
Het startpunt voor innoveren is een gedeeld beeld van de toekomst en de rol van de eigen
organisatie hierin, gecombineerd met de bereidheid om open te staan voor nieuwe ideeën. Peter
Drucker onderscheid zeven bronnen voor innovatieve ideeën:
1. Onverwachte gebeurtenissen: plotseling kansen zien;
2. Ongerijmdheden: oplossingen voor bottlenecks zoeken;
3. Procesbehoeften: procesoptimalisatie;
Samenvatting Innovatie management
