Kenmerkende aspecten:
1. De levenswijze van jagers en verzamelaars.
2. Het ontstaan van de landbouw en landbouwsamenlevingen.
3. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
4. De ontwikkeling van het wetenschappelijk denken en het denken over
burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat.
5. De groei van het Romeins imperium waardoor de Grieks-Romeinse cultuur
zich in Europa verspreidde.
6. De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur.
7. De confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse
cultuur in het Noordwest-Europa.
8. De ontwikkeling van het jodendom en christendom als de eerste
monotheïstische godsdiensten.
9. Het ontstaan en de verspreiding van de islam.
10.De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane
cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via
hofstelsel en horigheid.
11.Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur.
12.De verspreiding van het christendom in geheel Europa.
13.De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven
van een agrarisch-urbane samenleving.
14.De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfstandigheid
van steden.
15.Het begin van staatsvorming en centralisatie.
16.Het conflict in de christelijke wereld over de vraag of de wereldlijke dan
wel de geestelijke macht het primaat behoorde te hebben.
17.De expansie van de christelijke wereld naar buiten toe, onder andere in de
vorm van kruistochten.
18.Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin
van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling.
19.De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid.
20.Het begin van de Europese overzeese expansie.
21.De protestantse reformatie die een splitsing van de christelijke Kerk in
West-Europa tot gevolg had.
22.Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een
Nederlandse staat.
23.Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een
wereldeconomie.
24.De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economische en
cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek.
25.Het streven van vorsten naar absolute macht.
26.De wetenschappelijke revolutie.
27.Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle
terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale
verhoudingen.
,28.Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk
bestuur op eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht
absolutisme).
29.De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies
over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap.
30.Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van
plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-Atlantische
slavenhandel, en de opkomst van het abolitionisme.
31.De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een
industriële samenleving.
32.De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme,
nationalisme, socialisme, confessionnalisme en feminisme.
33.Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer
mannen en vrouwen aan het politiek proces.
34.De opkomst van emancipatiebewegingen.
35.Discussies over de ‘sociale kwestie’.
36.De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de
industrialisatie.
37.Het voeren van twee wereldoorlogen.
38.De crisis van het wereldkapitalisme.
39.Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en
fascisme/nationaalsocialisme.
40.De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen
van massaorganisatie.
41.Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme.
42.Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door
massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking
bij de oorlogvoering.
43.Racisme en discriminatie leiden tot genocide, in het bijzonder op de joden.
44.De Duitse bezetting van Nederland.
45.De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de
wereld.
46.De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van
een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een
atoomoorlog.
47.De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de
twintigste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele
veranderingsprocessen.
48.De eenwording van Europa.
49.De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen.
, Kenmerkende aspecten uitgebreid:
Hoofdstuk 1: Tijd van jagers en boeren
prehistorie tot 3000 v. Chr.
1. De levenswijze van jagers en verzamelaars.
250.000 jaar geleden: Moderne mens = Homo Sapiens
43.000 jaar geleden: Moderne mens in Europa
→ Paleolithicum / Oude Steentijd
kenmerken:
- nomaden in kleine groepen → tijdelijk: invloed van klimaat
- eenvoudige hutten en weinig bezittingen
- jagen op dieren + verzamelen voedsel
- geen geschreven bronnen
2. Het ontstaan van de landbouw en landbouwsamenlevingen.
12.000 v. Chr. ontdekking landbouw Midden Oosten
warm → 1 plek → grotere bevolking; kouder → noodzaak landbouw
= Neolithische revolutie
5.000 v. Chr. landbouw in Europa
kenmerken: sedentair leven (1 plek, stevige boerderij, kleine dorpen, meer
bezit, landbouw gebruiksvoorwerpen = ploeg, aardewerk etc.)
3. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
Eufraat/Tigris irrigatielandbouw → veel eten → bevolkingsgroei → dorp tot stad
→ ontstaan verschillen rijkdom → status
Egypte/Mesopotamië: stichten stadstaten en staten met ambtenaren
complexere info → ontwikkelen schrift (spijker/hiërogliefen) = einde prehistorie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmamonteban. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.