Cijfer gehaald met deze samenvatting: 7.8
Deze samenvatting is gebaseerd op het handboek. Jurisprudentie, webcasts, colleges en eventuele artikelen zijn erin verwerkt. Voor optimale resultaten naast de opgegeven literatuur houden.
Het gebruik van de samenvatting is op eigen risico; ik heb...
B1 Inleiding Fiscaal Recht: Samenvatting 2023
Door Aya Bahaya
Cijfer gehaald met deze samenvatting: 7.8
Deze samenvatting is gebaseerd op het handboek. Jurisprudentie, webcasts, colleges en eventuele
artikelen zijn erin verwerkt. Voor optimale resultaten naast de opgegeven literatuur houden.
Het gebruik van de samenvatting is op eigen risico; ik heb deze samenvatting zelf gebruikt, maar dat
betekent niet dat het perfect is. Vertrouw dus niet volledig op de samenvatting.
Zijn er onduidelijkheden of overduidelijke fouten, mogen jullie mij mailen op
ayabahaya03@gmail.com. Ik sta open om passages verder uit te leggen en probeer zo veel mogelijk te
reageren.
1
,0 Inleiding
Belastingen zijn de gedwongen financiële bijdragen van burgers aan de overheid zonder individuele
tegenprestatie, wat volgens de wet toegestaan is (art. 104 GW). Formeel is een heffing een belasting
als de wet het zo noemt.
De belangrijkste functies van belastingen zijn:
- Budgettaire functie/ klassieke functie: belastingen zijn nodig zodat de overheid
voorzieningen kan treffen waarvoor er niet op een andere manier betaald kan worden.
- Herverdelende functie: belasting kan burgers meer gelijk maken
- Instrumentele/ regulerende functie: belasting kan gebruikt worden om bepaalde
beleidsdoelen te bereiken, zoals bijvoorbeeld accijns op tabak.
De Belastingdienst is erg machtig. Ze moeten zich echter wel aan de algemene beginselen van
behoorlijk bestuur houden:
- Vertrouwensbeginsel
- Gelijkheidsbeginsel
- Verbod op machtsmisbruik
- Fair play beginsel
Hoe de belastingdruk verdeeld wordt is primair een politieke keuze. De algemene beginselen eisen in
ieder geval dat dit gegarandeerd moet worden:
- Rechtvaardigheid: volgens de maatschappelijke opvattingen van het moment
- Effectief
- Efficiënt: het heffen van belasting zelf moet efficiënt zijn.
Bij een materiële belastingplicht zijn er vier vragen van belang:
- Subject: wie is de belastingplichtige?
- Object: waarover moet belasting worden betaald?
- Tijdstip van genieting: wanneer ontstaat de belastingschuld?
- Tarief: hoeveel belasting moet worden betaald?
0.9 Materieel en formeel belastingrecht
Er zijn twee soorten belastingrecht:
- Materieel belastingrecht: de heffingswetten die bepalen wie wat moet betalen en voor wat
- Formeel belastingrecht: de algemene wetten die controles, sancties etc. regelen, Er zijn drie
categorieën hiervan:
o De Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR)
o De Algemene wet bestuursrecht (Awb)
o De Invorderingswet
2
, 1 Formeel belastingrecht
1.2 Materiële en formele belastingschulden
Een belastingschuld is een publiekrechtelijke verbintenis. Bij elk belastbaar feit ontstaat er een
materiële belastingschuld. Zodra een materiële belastingschuld in een formele manier zoals een
aanslag wordt genoteerd, ontstaat er een formele belastingschuld. Hierbij kan er belasting worden
geheven.
1.3 Wijzen van heffing ingevolgde de AWR
Volgens de AWR zijn er twee hoofdmethoden om belasting te heffen, die draaien om wie de materiële
belastingschuld vaststelt. In de wet wordt altijd benoemd welke van de twee van toepassing is:
- Aanslagbelastingen: heffing bij wege van aanslag. De inspecteur stelt de materiële
belastingschuld vast door middel van een aanslag (art. 11 AWR). Dit doet hij vaak op basis
van een aangifte van een belastingplichtige, maar de inspecteur zelf checkt dit en stelt het
officieel vast. De aangifte is een hulpmiddel
- Aangiftebelastingen: heffing bij wege van voldoening of afdracht op aangifte. De
belastingplichtige moet zelf de belasting vaststellen, wat hij in een aangifte zet (art. 19
AWR). Dit is de officiële belastingschuld, en de inspecteur gaat dit niet nog eens checken.
Een inspecteur rekent wel een aangiftebiljet uit aan een belastingplichtige (art. 6 AWR), die
dan verplicht aangifte moet doen (art. 8 lid 1 AWR). Krijgt iemand geen aangiftebiljet, is hij
verplicht om de inspecteur te verzoeken om er een te krijgen (art. 6 lid 3 AWR).
1.4 Hoofdstuk 3 AWR: Heffing van belasting bij wege van aanslag
Aanslagbelastingen worden vastgesteld door de inspecteur (art. 11 lid 1 AWR). Zij kunnen dit doen
op basis van een aangifte, waar ze ook vanaf mogen wijken als dit foutief is (art. 11 lid 2 AWR)
waarna ze een ambtshalve aanslag doen. De inspecteur heeft drie jaar om een aanslag vast te stellen,
maar kunnen al eerder geschatte voorlopige aanslagen opleggen (art. 13 AWR). Zo doen ze bij
inkomensbelasting een loonbelasting als voorlopige aanslag. Dit kan worden verrekend met de
officiële belasting (de eindheffing) en kan ook terug worden gegeven (art. 15 AWR).
Als er nadat er een aanslag is opgelegd blijkt dat er te weinig is vastgesteld, kan de inspecteur een
navorderingsaanslag op leggen (art. 16 AWR). Dit kent een tijdslimiet van vijf jaar (nadat de
materiële belastingschuld is ontstaan), en voor buitenlandse bronnen twaalf jaar. Dit is met oog op de
rechtszekerheid.
Er moet wel echt sprake zijn van een nieuw feit; iets waar de inspecteur van op de hoogte was of
redelijkerwijs had kunnen weten kan geen navorderingsaanslag opleveren. Dit is omdat dit de tweede
keer is dat de inspecteur naar de heffing kijkt; hij had het dus eerder kunnen zien.
Een nieuw feit kan zijn als een belastingplichtige zwarte loon heeft ontvangen, waar de inspecteur pas
later achter kwam.
Een fout van de inspecteur telt niet mee als een nieuw feit, aangezien de belastingplichtige moet
kunnen vertrouwen op de aanslag. Dit geldt niet als het zo’n duidelijke fout is dat de
belastingplichtige er niet op had kunnen vertrouwen, waarna er dus wel nagevorderd kan worden.
Een belastingplichtige die te kwader trouw is, heeft geen nieuw feit nodig om een
navorderingsaanslag te krijgen.
1.5 Hoofdstuk 4 AWR: Heffing van belasting bij wege van voldoening of afdracht op aangifte
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ayabahaya. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,48. Je zit daarna nergens aan vast.
