Overzicht van de theorie van alle filosofen, voornamelijk gericht op hun theorie over het Goede Leven en de Vrije Markt. Ik heb hun theorie zo kort mogelijk uitgelegd, soms ook met behulp van plaatjes.
Gemaakt voor eindexamen vwo, heb hiermee een 8,0 gehaald.
611 - 547 Anaximander (Voorloper evolutietheorie) Dieren ontstaan in de zee (uit modder), door opwarming van zee naar land, mens
v.Chr. ontstaan uit soort visachtigen
540 - 480 Herakleitos Oerstof: vuur
v.Chr. (Heraclitus) ‘Panta Rhei’ (alles stroomt), alles is altijd in beweging
→ "Het is onmogelijk tweemaal in dezelfde rivier te treden”.
Kosmos bestaat uit tegenstellingen. Tegenstellingen zijn een eenheid, omdat zij uit elkaar voortkomen en op
elkaar volgen → eenheid maar ook ‘oorlog’
Zintuigen zijn betrouwbaar.
515 - 460 Parmenides ‘Alles is’, kosmos is eeuwig en onveranderlijk.
v.Chr. Zintuigen zijn onbetrouwbaar.
490 - 430 Zeno Leerling Parmenides
v.Chr. Gedachtenexperiment: beweging is illusie, beweging is een reeks stilstanden
→ paradox van de pijl
→ achilles en de schildpad
490 - 430 Empedocles Vuur, water, aarde, lucht
v.Chr. Dieren ontstaan in de zee (uit modder), door opwarming van zee naar land (Anaximander)
470 - 399 Socrates Het niet-onderzochte leven is het niet waard geleefd te worden. Als je niet kritisch onderzoekt of je het
v. Chr. maximale uit je leven haalt, en of je het zelf eens bent met de soms automatische keuzes die je maakt
(zelfreflectie), dan had je net zo goed niet kunnen leven. Door middel van kritisch onderzoek (filosoferen)
kunnen we invullen hoe we een goed en zinvol leven kunnen bereiken.
460 - 370 Democritus Alles is opgebouwd uit atomen
,v.Chr. (Demokritos)
427 - 347 Plato ‘Elementen’
v.Chr.
Ideeënwereld: kennis is aangeboren
- Ideeënwereld → De zintuiglijke wereld (wereld van worden) is veranderlijk (Herakleitos).
- Ideale staat → Ideeënwereld is onveranderlijk (Parmenides)
Dualisme: lichaam is de kerker van de ziel
Begripsrealisme: essentie ligt buiten ding zelf, algemeen begrip bestaat op zichzelf
De ziel vergelijking zwarte paard witte paard menner
Plaats in lichaam onderbuik borst hoofd
Deugd matigheid moed wijsheid / reden
rol in de samenleving boer / arbeider soldaat koning-filosoof
→ duidelijke hiërarchie
- utopie, want: iedereen heeft zijn/haar plek
- dystopie, want: er is maar één waarheid toegestaan (Karl Popper) → moeten toelaten dat mensen het
met je oneens zijn → leidt tot onderdrukking en geweld
Delen de ziel op in 3 delen:
- Vegetatief → Epithumia → Zwarte paard
Lustvol verlangen gericht op
overleven en voortplanten
Aristoteles en - Sensitief → Thymos → Witte paard
Plato
, Emotionele bezieling
- Denken → Logos → Menner → Deugd: de gematigdheid
De juiste balans tussen Epithumia
en Thymos vinden.
Is een hiërarchie in behoeftes:
Thymotische behoeftes (bijv. gitaarspelen) boven epitomotische behoeftes (pijn aan je vingers).
Aristoteles Nominalisme: essentie zit in ding vervat als doel/functie, algemeen begrip duidt verzameling aan
(verzamelnaam)
Monisme: ziel en lichaam zijn één
- Deugden 4 oorzaken wat iets tot iets maakt:
1. stofoorzaak
2. vormoorzaak
3. werkoorzaak (bewerkingsoorzaak, wat is er gebeurd dat dit is geworden?)
4. doeloorzaak (doel is al in substantie vervat) (eudaimonia: gelukzaligheid, doel bereikt)
“Je bent geboren in de wieg van de gemeenschap”
→ zoön politikon:
1. sociaal wezen (sociale functie)
2. politiek wezen (politieke functie)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper robiverhoeff. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
