Alveolair bot
,Overzicht
Alveolair bot is het gemineraliseerde bindweefsel dat de tanden ondersteunt en beschermt, en is
vergelijkbaar met bot op andere plaatsen.
De extracellulaire matrix bestaat uit hydroxyapatietkristallen ingebed in een collagene matrix. Bot
kan worden ingedeeld naar zijn ontwikkeling (endochondraal, intramembraneus), histologie
(compact, spongieus) en volwassen lamellair of jong geweven. Net als bot elders zorgt het ook
voor de aanhechting van spieren en bevat het beenmerg. Om hermodellering mogelijk te maken
als de functionele eisen veranderen, heeft bot de belangrijke eigenschap van "plasticiteit".
Er zijn vier hoofdtypen botcellen: drie (osteoblast, osteocyt en bot-lijncel) zijn mesenchymaal van
oorsprong, terwijl de vierde (osteoclast) hemopoietische oorsprong heeft.
Aangezien het bot gedurende het hele leven remodelleert, is er bovendien een voortdurende
behoefte aan stamcellen/osteoprogenitorcellen. De structurele basis eenheid van bot is het
osteon (Haversiaanse systeem). Naast de vorming van bot, is de osteoblast ook belangrijk in het
controleren van de activiteit van osteoclasten. De processen van botresorptie en -vorming op
plaatsen van remodellering gebeuren niet niet willekeurig. Er moet een strakke controle zijn om
een evenwicht tussen de twee processen (koppeling), omdat elke verstoring van dit evenwicht
kan leiden tot botziekte. Compact bot heeft een tragere omloopsnelheid dan spongieus bot.
Osteocyten worden verondersteld de cellen te zijn die de spanning detecteren en die het
remodelleringssysteem controleren.
Fig. 13.1
Grondige lengtedoorsnede door de onderkaak met het alveolaire bot.
A. = binnenste laag van compact alveolair bot langs de tandkaswand;
B. = buitenste laag van compact bot (let op het spongieus bot dat tussen de twee
platen alveolair bot ligt);
C. = arbitraire grens tussen het alveolaire bot en het kaaklichaam
. Met dank aan het Royal College of Surgeons of England.
1
,Inleiding
Het deel van de boven- of onderkaak dat de tanden ondersteunt en beschermt wordt alveolair
bot genoemd. Een arbitraire grens ter hoogte van de wortelpunten van de tanden scheidt de
processus alveolaris van het lichaam van de onderkaak (Fig. 13.1) of de bovenkaak.
Om het alveolaire bot te begrijpen is het noodzakelijk de biologie van het bot in het algemeen te
begrijpen. Net als bot in andere plaatsen, functioneert alveolair bot als een gemineraliseerd
steunweefsel, datbevestiging aan spieren, een kader voor beenmerg en en fungeert als reservoir
voor ionen (vooral calcium). Naast zijn duidelijke sterkte, is een van de belangrijkste biologische
eigenschappen van bot zijn "plasticiteit", waardoor het kan worden gemodelleerd naargelang de
functionele eisen.
Bij het modelleren wordt bot gevormd op een andere plaats dan waar resorptie plaatsvindt, wat
leidt tot een verandering in de vorm en/of grootte van een bot (zoals bij groei): bij remodellering
(interne turnover), vindt botvorming plaats op dezelfde plaats als waar resorptie plaatsvindt en is
er geen verandering in de algemene vorm van het bot (fig. 13.2).
Fig. 13.2
Modellering van alveolair bot tijdens fysiologische tanddrift waarbij resorptie
(A) en afzetting (B) van bot plaatsvinden op verschillende plaatsen,
resulterend in een verandering in botmorfologie. Vergelijk dit met
remodellering van bot (C), waarbij resorptie en afzetting op dezelfde plaats
plaatsvinden zonder enige resulterende verandering in botmorfologie.
.
Het bot is afhankelijk van de functie (d.w.z. mechanische prikkels) om zijn structuur en massa te
behouden. structuur en massa te behouden, hoewel de periode van belasting slechts kort hoeft
te zijn om een adaptieve respons teweeg te brengen. Deze belasting moet intermitterend zijn in
plaats van statisch. Te weinig functie kan leiden tot atrofie (inclusief botverlies tijdens de
ruimtevlucht): meer prikkels, vooral bij activiteiten met veel impactactiviteiten zoals tennis, kan
leiden tot verdikking het doen breken. Alveolair bot is afhankelijk van de aanwezigheid van
tandenvoor zijn ontwikkeling en onderhoud. Bij aangeboren afwezigheid van tanden (zoals bij
hypodontie/anodontie), of wanneer een tand is getrokken, is het alveolaire bot slecht ontwikkeld.
2
, Indeling van bot
Bot kan op verschillende manieren worden ingedeeld. Qua ontwikkeling is er
- eendochondraal bot (waar bot wordt voorafgegaan door een kraakbenig model dat
uiteindelijk wordt vervangen door bot in een proces dat endochondrale ossificatie)
- intramembraneus bot (waar bot zich direct vormt binnen een vasculair bindweefsel, ten
onrechte "membraan" genoemd).
Histologisch kan volwassen bot worden ingedeeld als
- compact (corticaal)
- spongieus, afhankelijk van de dichtheid.
Zoals de namen suggereren, is compact bot vormt een dichte, vaste massa, terwijl bij spongieus
bot sprake is van een rasterwerk van individuele benige trabeculae die zacht weefsel omgeven.
Inwendig omgeeft een dunne laag compact bot de tandkas en geeft hechting aan de
belangrijkste vezels van het parodontale ligament.
Uitwendig, op de buccale/labiale en linguale/palatale oppervlakken, zitten dikkere lagen compact
bot, die de externe en interne alveolaire platen vormen.
Tussen deze platen van compact bot bevinden zich variabele hoeveelheden spongieus bot,
afhankelijk van de locatie (Fig. 13.1; zie ook pagina's 11 en 13). Deze combinatie van compact en
spongieus bot is gericht op maximale sterkte bij minimaal gewicht.
In nieuw gevormd bot hebben de collageenvezels een meer variabele diameter en geen
voorkeursoriëntatie, waardoor het bot een gematteerd (basket-weave) uiterlijk wanneer bekeken
in gepolariseerd licht. Dit onvolgroeide bot, geweven bot genoemd, heeft grotere en meer
talrijke osteocyten die die ongeveer 30% van het volume van het weefsel uitmaken (vergeleken
met ongeveer 2% voor volwassen bot). Het wordt sneller gevormd en heeft een hoger verloop
snelheid. Geweven bot wordt aanvankelijk ook gezien op plaatsen waar fracturen worden
hersteld of in genezende tandkassen. Het mineraliseert sneller dan volwassen bot, zodat er geen
vertragingsfase is en het meer gemineraliseerd is. Geweven bot wordt vervolgens vervangen
door fijnvezelig volwassen lamellair bot.
Een van de belangrijkste eigenschappen van bot betreft zijn vermogen om voortdurend te
remodelleren en zich aan te passen aan veranderende functionele situaties. Dit houdt verband
met de verschillende soorten botcellen: het ene type heeft de eigenschap om bot te vormen
(osteoblasten), andere typen het vermogen om de mechanische spanningen en spanningen
3
