Samenvatting
Samenvatting HAVO 5 Tijdvak 10
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- HAVO
In dit document vind je een uitgebreide samenvatting van Tijdvak 10, met informatie uit het handboek van de methode Geschiedenis Werkplaats HAVO 4-5.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
Voorbeeld 2 van de 15 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting HAVO 5 Tijdvak 10Methode: Geschiedenis Werkplaats
Paragraaf 1
Kenmerkend aspect: De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de
wereld.
Hegemonie: 1 land heeft meer macht dan de andere landen, waarbij
Vanaf 1870 – Modern Imperialisme →
Vanaf 1919 = Verzet tegen westerse hegemonie →
Vanaf 1945 = Dekolonisatie. De eerste fase dekolonisatie = Zuidoost-Azië/Midden Oosten
daarna Afrika
Oorzaken voor de opkomst van nationalistische bewegingen
1) Economie
- Economische uitbuiting (vb: het cultuurstelsel)
- Economische wereldcrisis van de jaren 30’
2) Politiek
- Het bestuur is in de handen van de westerse mogendheden.
- De mensen hebben geen inspraak.
3) Cultuur → groei nationalisme
- Europees onderwijs van de elite
- Beschavingsoffensief
- White Mens Burden
- Internationale ontwikkelingen; grootmachten V.S. en de S.U. waren tegen het imperialisme
en komen tegen elkaar te staan.
Oorzaken voor dekolonisatie na 1945
- WO2; Japan had tijdens de oorlog laten zien dat Westerse mogendheden te verslaan
waren. → Japan had ze in kampen gezet, enz.
- Twee dagen nadat de kernbom in Japan was gevallen; Indonesië werd onafhankelijk
genoemd.
Koude Oorlog → V.S. en S.U. wilden zoveel mogelijk bondgenootschappen.
Gevolgen van de dekolonisatie voor de nieuwe naties
Politiek; Dictaturen en (burger)oorlogen
- Dictatuur → meer rechten geven aan de ene groep dan aan de andere groep.
- Dit zorgen voor de burgeroorlogen → Kongo en Rwanda.
1
, Economie; Economische overheersing en uitbuiting door het westen.
Paragraaf 2
Kenmerkend aspect: de verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep
van een wapenwedloop en de daaruit voorvloeiende dreiging van een atoomoorlog.
Koude oorlog
- Koude Oorlog → periode van vijandschap tussen de VS en de SU (1945-1989/1991).
- Geen specifiek begin en eindpunt
Waarom het vijandschap?
• V.S. = kapitalisme, democratie en vrije markteconomie
• S.U. = communisme, dictatuur en planeconomie
Planeconomie = Plan maken voor de komende 5 jaar over wat bedrijven en arbeiders
moeten doen.
- Tegengestelde ideologieën
Ideologie: een samenraapsel van verschillende over hoe je vind dat een samenleving eruit
moet zien.
- V.S. → vrijheid
- S.U. → gelijkheid
Vijandbeelden
- S.U. over V.S.: westers imperialisme (economisch)
- V.S. over S.U.: Communistische wereldrevolutie (dominotheorie)
Dominotheorie: 1 land wordt communistisch, de volgende, enzovoorts.
1947: Trumandoctrine = westers imperialisme
Blokvorming
- Tijdens de KO vormden zich twee vijandige ideologisch tegengestelde blokken
- NAVO vs. Warschaupact
- Kapitalisme vs. Communisme
- IJzeren gordijn
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper melissagoesje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 79373 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen