Samenvatting van de genoemde hoofdstukken uit het boek: Psychiatrie voor de sociaal werker. Deze samenvatting is te gebruiken bij de kennistoets: Psychopathologie in het eerste jaar van de SPH opleiding. Ik heb de toets met deze samenvatting ruim in een keer gehaald. Hopelijk geldt dat ook voor jul...
Samenvatting Psychopathologie
Hoofdstuk 1 Het biopsychosociaal model
Historisch perspectief
Middeleeuwen -Gekte vergeleken met hekserij, patiënten uitgesloten van maatschappij
18e eeuw -Bevrijding van moderne psychiatrie, door:
(tweede helft) -Philippe Pinel (menselijke behandeling): voorman beweging waar krankzinnigen gescheiden
worden van onmaatschappelijken (bv. delinquenten).
19e eeuw -Psychiatrische ziekenhuizen (voor behandeling)
• -Pathologisch-anatomisch onderzoek van hersenen (neuro) na de dood > zoeken
directe relatie tussen hersenafwijking en psychische stoornis
-Infectieziektemodel: 1 specifieke oorzaak, specifieke behandeling nodig = monocausaal
biomedisch model (biologische benadering) (een infectie ontstaat door een specifieke
bacterie, dus specifieke behandeling)
Begin 20e -Begin: biomedische benadering schoot te kort voor merendeel van psychische stoornissen
eeuw
Twee nieuwe benaderingen (psychologische benadering):
1.Emil Kraepelin: beschrijving klinische beeld en beloop
- Eerst gewoon gedrag (klinisch beeld) en daarbij horende hersenfuncties bestuderen
- Hij vond het infectieziektemodel te simpel
- De eerste klinisch epidemioloog (geen neuroloog)
- Ziektebeeld van alle patiënten systematisch bijhouden (beloop), daardoor ontdekte
hij indelingsprincipes:
• Verschil aandoeningen met aantoonbare hersenafwijkingen en aandoeningen die dat
niet hebben
• Verschil schizofrene en manisch-depressieve psychosen
2.Sigmund Freud: De Psychoanalyse
- Liep vast bij hysterische patiënten: klachten maar geen lichamelijke afwijkingen
(geen neurologische klachten)
- Psychoanalyse= de klachten van hysterische patiënten berustten op innerlijke
conflicten > conflicten bewust maken, door therapeutische sessies
- Bood een mogelijke verklaring voor psychische stoornissen + een passende therapie
- Verschil met Kraepelin: bij Kraepelin opgenomen patiënten, hier ambulant
-Psychotherapeutische benadering: humaner dan de therapieën in de eerste helft van de
20e eeuw
-Experimentele therapie voor WOII: koortskuur (Wagner) (bloed van malariapatiënten bij
zieken inspuiten> veel patiënten verbeterden), slaapkuur, elektroshock (bij schizofrenie) en
hersenoperaties
-Psychische stoornissen erfelijk, veel mensen gedood of gesteriliseerd
Voor WOII -Een derde benadering: De sociale psychiatrie (Adolf Meyer) (sociale benadering)
(1930/40) - Nazorg vanuit inrichtingen, stimuleerde resocialisatie= herintreden in maatschappij
- Preventie: voorkomen van opname door vroeg stadium behandeling
• Later gebruikte hij: de biopsychosociale benadering
Na WOII (1945) -De biologische invalshoek:
-20e eeuw jaren 50: ontdekking middelen tegen psychische stoornissen
(antidepressiva/antipsychotica)> onrust van gedrag kan worden beïnvloed en werking op
hersenen kan bestudeerd worden
-Correleren van gedrag aan neuronale circuits (Kraepelin)> geheugen, aandacht, verplaatsen
in anderen, emotionele reacties (worden gevonden)
, -John Bowbly: legde verband tussen hechtingsgedrag jonge dieren en kinderen
-De psychologische invalshoek:
-Nieuwe psychotherapievormen: Client-centered therapy (Carl Rogers), groeps-, gedrags-
(gebaseerd op mindfulness) en systeemtherapie
-Veel empirisch onderzoek naar psychotherapie
-De sociologische invalshoek:
-Antipsychiatrie= beweging onder patiënten/hulpverleners tegen inrichtingspsychiatrie (’60)
-Gevolg: Wet Bijzondere Opnemingen Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ) ingevoerd (tegen
gedwongen opname)
-De-institutionalisering= op grote schaal terugplaatsen van chronisch opgenomen patiënten
in de maatschappij
-Door wetenschappelijk onderzoek psychiatrie op de kaart (hun ziektelast verminderen)
Biopsychosociaal model: herkomst en betekenis
George Engel: gaf bekendheid aan het concept: Biopsychosociaal model
Denkers/behandelaars van biopsychosociale model met elkaar gemeen: verzet tegen eenzijdig
ziektemodel (onpersoonlijke hulp), verzet tegen eenzijdig psychologisch/sociologisch model,
classificeren vs. diagnosticeren, integrale of holistische visie (wetenschappelijke benadering nooit
enige benadering)
Diagnosticeren= zo veel mogelijk doorgronden van de aard en ontstaan van de psychische stoornis,
iemands totale heden en verleden wordt betrokken (classificeren is onderbrengen)
De systeemtheorie (Ludwig von Bertalanffy): raamwerk van organisme met subsystemen (organen)
• Een organisme (systeem)= zichzelf handhavende organisatie met chemische/fysische
processen, een open systeem (neemt materiaal van buitenwereld> produceert daaruit)
Engel vervolgde met zijn systeemniveaus:
Biosfeer> maatschappij> (sub)cultuur> familie> 2 personen> persoon beleving en
gedrag>zenuwstelsel>organen(systemen)> weefsels> cellen> organellen> moleculen> atomen>
subatomaire deeltjes
Ieder systeem functioneert als subsysteem in de laag erboven, sprake van: systeemhiërarchie
- Doordat het een open systeem is: is aan een subsysteem niet af te leiden wat de laag
erboven gaat ontstaan en ze passen zich aan, aan veranderende omstandigheden
- Sociologische benadering terug te zien bovenste deel schema, onderste deel: biologisch
Praktische betekenis van biopsychosociale model (Engel)
Het systeemdenken in vorm van het biopsychosociale model zorgt voor volledig inzicht in een keten
van gebeurtenissen die aan een ziekte voorafgaan/ erop volgen, reactie van iemand en zijn omgeving
- Bv. stoornis geheugen> zenuwstelsel> hogere systeemniveaus problemen (evenwicht)>
vergeten> onzeker> heeft andere hulp nodig (ook andersom)
• Deze redeneringen berusten op algemeen aanvaarde verbanden, dus het model zet ook aan tot
wetenschappelijk onderzoek (vooral tussen systeemniveaus)
Diagnostiek in het model drie stappen: 1. Informatieverzameling 2. Classificatie 3. Structuurdiagnose
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rosaforto. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
