Dit is een zeer uitgebreide samenvatting (HAVO) van de vijfde economie lesbrief van LWEO: Markt en Overheid
Deze samenvatting bevat begrippen, formules, uitleg, opsommingen en verduidelijkende bijbehorende opdrachten.
Ik heb veel tijd gestoken in het samenvatten van de lesbrief en heb er al heel ...
Lesbrief Markt & Overheid
Inhoudsopgave BLZ.
Hoofdstuk 1. De telefoniemarkt
§1.2 Een type oplader 2
§1.3 Het marktmechanisme 2
§1.4 Van de markt naar een ondernemer 2
§1.4.1. VK, CK en MK 3
§1.4.2. Totale kosten (TK) = TVK + TCK 3
Hoofdstuk 2. Van volledige mededinging naar monopolie
§2.1 Monopoliemacht in de telefonie brokkelt af 4
§2.1.1. GO = p 4
§2.1.2. Prijsdiscriminatie 4
§2.2 Privatisering van de telefoonmarkt 4, 5
Hoofdstuk 3. Oligopolie en monopolistische concurrentie
§3.2 Oligopolie 6
§3.2.1 Schaalvoordelen 6
§3.2.2. Verzonken kosten 6
§3.2.3. Octrooi 6
§3.3 Monopolistische concurrentie 7
§3.3.1. De telefoonwinkel 7
§3.4 marktgedrag 7
3.4.1. Concurreren 7
3.4.2. Samenwerken 7, 8
§3.4.3. Concurrentie vergroot het totale surplus en daarmee de welvaart 8
§3.4.4. Overeenkomsten en verschillen tussen marktvormen 9
Hoofdstuk 4. De markt levert niet altijd de juiste prijs
§4.1 De markt faalt 10
§4.2 De overheid pakt de prijzen aan 10
§4.2.1. Maximumprijzen 10
§4.2.2 Minimumprijzen 10
§4.2.3 Heffingen en subsidies 10
§4.3 Loonvorming 10
§4.3.2 De cao 10
§4.3.1 Minimumloon 11
§4.3.2 De cao 11
Hoofdstuk 5. de overheid bemoeit zich ermee
§5.1 De autoriteiten 12
§5.2 Octrooi 12
§5.3 Collectieve dwang en overheidsproductie 12
§5.3.1 De weg naar samenwerking 12
§5.3.1 (2) Zelfbinding 12
§5.3.1 (3) Normbesef 12
§5.3.1 (4) Collectieve dwang 12
§5.3.2 Collectieve goederen 13
§5.3.3 Quasicollectieve goederen 13
§5.3.4 Externe effecten 13
Hoofdstuk 6. Wat moet ik met mijn oude telefoon
§6.1 Maatschappelijk verantwoord ondernemen 14
§6.1.1 People, Planet, Profit 14
§6.2 Duurzaam produceren 14
Hoofdstuk 7. Ondernemingsvormen
§7.1 Rechtsvormen 15
§7.1.1 Eenmanszaak 15
§7.1.2 Vennootschap onder firma 15
§7.1.3 Besloten vennootschap (bv) en naamloze vennootschap (nv): 15, 16
§7.2 Hoe komen bedrijven aan hun geld? 16
,Hoofdstuk 1. De telefoniemarkt
§1.2 Een type oplader
De 4 kenmerken van volkomen concurrentie (volledige mededinging) zijn:
1. Veel arbeiders
Een individuele producent heeft geen invloed op de prijs
2. Homogeen product:
Homogeen product: * de aanbieder maakt voor de consument niks uit
* is voor consumenten een ‘identiek product’
Hetrogeen product: * is voor consumenten een ‘verschillend’ product.
3. Transparante (doorzichtige) markt
Vragers & aanbieders van/naar dat product zijn op de hoogte v/d markthoeveelheid =>
Alleen één (goedkoopste) prijs mogelijk.
Consumentenbond kan markt transparanter maken voor consumenten.
* Niet-transparante markt = consument heeft moeilijk inzicht in prijs & kwaliteit.
4. Vrije toe- en uittreding
= er zijn geen belemmeringen om de markt op/af te gaan.
§1.3 Het marktmechanisme
Is er winst bij een marktprijs? => toetreding nieuwe aanbieders => p↓ => winst↓ =>
toetreding = minder aantrekkelijk.
Mogelijk voordeel voor consumenten: concurrentie => lagere prijzen (doordat wanneer een producent
winstgevend is, er meer aanbieders komen => marktprijs ↓
* Marktmechanisme / prijsmechanisme = ‘vrije spel’ van vraag & aanbod. Hierbij wordt de preciese gevraagde
hoeveelheid geproduceerd & aangeboden.
Wanneer vraag ↑ → p↑ => aanbieders krijgen de prikkel meer te produceren.
Wanneer vraag ↓ → p↓ => aanbod producenten ↓
Producenten waar geen behoefte (meer) aan is verdwijnen v/d markt
(Werknemers: ontslagen
Machines/gebouwen: verkocht)
Grondstoffen: worden niet meer ontwikkeld
Producenten waar meer behoefte aan is: tegenovergestelde
De vraaglijn schuift hierbij naar rechts => evenwichtsprijs (bij de gegeven aanbodlijn) ↑
Vraag ↑ => evenwichtsprijs & evenwichtshoeveelheid ↑
P↑ => aanbod producenten ↑ → : verschuiving lang de aanbodlijn → nieuw evenwicht & aanbod ↑ => winst
producenten ↑ & producentensurplus ↑
Marktmechanisme kan invloed uitoefenen op producenten & consumenten (door zijn invloed op prijzen &
lonen):
Hoge lonen => bedrijven gaan kapitaalintensiever produceren of zich vestigen in lagelonenlanden.
Hoge prijzen => consumenten / vragers gaan alternatieven zoeken.
§1.4 Van de markt naar een ondernemer
Winst weten van een bedrijf? Prijs, afzet, VK & CK moeten bekend zijn.
2
, §1.4.1. VK, CK en MK
VK = kosten ↑ wanneer productie ↑
TVK (Totale VK): * stijgen recht evenredig met de productieomvang
* nemen toe bij toename v/d productie maar blijven gelijk per product ( = GVK)
GVK = TVK
--------
q
§1.4.2. Totale kosten (TK) = TVK + TCK
Gemiddelde totale kosten (GTK) = GVK + GCK
Marginale kosten (MK) = extra kosten die een bedrijf maakt als het product …. Maakt
Bij propotioneel VK ??
(want kosten voor het maken van een extra product = gelijk aan GVK)
Totale winst
???
Zolang MO > MK kun je ‘eindeloos’ blijven produceren
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Miloudebaat. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
