THEMA 2: regulatie van de voortplanting: een voorbeeld van hormonale regulatie
I. HC 2: endocrinologie van de voortplanting
Regulatie van de voortplanting
Voortplanting en vruchtbaarheid van de man en de vrouw is een gevolg van een regulatiesysteem van:
Hypothalamus
Hypofyse
Gonade
Regelkring (HHG as) door middel van endocriene signalen
Veel overeenkomsten in de endocriene regulatie van de hypothalame-hypofysaire-gonadale (HHG) as bij
man en vrouw
Maar ook enkele belangrijke verschillen
Voortplanting vrouw:
Beperkte periode van vruchtbaarheid van puberteit tot menopauze
Maandelijkse cyclus
Voortplanting man:
Spermatogenese
Vanaf puberteit gedurende gehele leven
Seizoensritme?
Overeenkomsten, basismodel
Levensfasen van de vrouw Levensfasen van de man
Regulatie van de menstruele cyclus en follikelgroei Regulatie van de spermatogenese
Begin en einde van de reproductieve levensfase
Effecten van geslachtshormonen Effecten van geslachtshormonen
Hypothalamus-hypofyse-
doelorganen
Puberteit is eigenlijk een
rijpingsproces in de hersenen.
Er is een pulsgenerator aan de
rechterkant vh plaatje. Dit zijn
neuronen die eerst nog wat stil
zijn en dan worden ze actief en
die gaan dan pulsgewijs LHLA
?? sturen naar de voorkwab.
Daar wordt dan steeds
intensiever de productie van
FSH en LH geregeld, die de
motor vormt van de gonaden
om actief te worden bij de
vrouw en man.
Zie in het linker plaatje de
verschillende hormonen.
De hypofyseachterkwab; dat
pijltje van vasopressine; dit
gaat over de waterhuishouding.
In de puberteit wordt dit neuronaal systeem dus ontwaakt.
Er is dus een poortadersysteem dat het veneuse bloed vanuit de onderkant van de basale hersenen via de
hypofysesteel naar de hypofysevoorkwab brengt. Daar worden de cellen met het afgiftehormoon geconfronteerd.
Hypothalame-hypofysaire-gonadale as
Zie het schema
Je ziet de pulsen van FSH en LH ook in het bloed.
Bij de mannen is de frequentie van de impulsen
vaak stabiel, bij de vrouw is dit sterk afhankelijk
van de menstruatiecyclus. (bij jongere vrouwen
word aan het begin alleen s’nachts deze impulsen
afgegeven. Dus dag-nacht ritme speelt ook nog een
rol).
Zie de verschillende hormonen die specifiek zijn
voor man en vrouw. Inhibines hebben ook een
terugkoppeling; regelkring voor het sturen van de
afgave van FSH en LH.
Als je te veel FSH afgeeft aan de eierstokken, gaan
er heel veel follikels gelijk groeien en ontwikkelen.
Dus de FSH moet zacht aankomen; 1 folliker tegelijkertijd.
35
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MvanV96. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.