Voeding
Bron van energie: de capaciteit om arbeid te verrichten.
Voedingsstoffen: koolhydraten, vetten, eiwitten, vitaminen, mineralen, water.
Heel belangrijk plaatje!!!:
Vet kan je maken van teveel van suikers, en vetten.
Je hebt geen voorraad eiwitten. Wel van vetten en glucose.
Eiwitten kunnen wel verbrand worden, maar komt nauwelijks voor.
Koolhydraten:
Koolstof (C), waterstof (H), zuurstof (O)
Enkelvoudige en meervoudige koolhydraten
In voeding
o Enkelvoudige koolhydraten
o Meervoudige koolhydraten
In lichaam:
o Glucose: enkelvoudige koolhydraat in het bloed.
o Glycogeen: meervoudige koolhydraat in spier of lever.
C6H12O6 -> 4,1 kCal energie
Vetten:
Energierijke tri-glycerides moeten afgebroken worden voordat er energie vrijgemaakt
kan worden.
FFA: vrije vetzuren, ook keten van C-H-O.
Belangrijk:
o Vet is moeilijker af te breken dan koolhydraten en bij de afbraak wordt meer
zuurstof gebruikt.
, o Dus bij zuurstofgebrek -> zware inspanning: meer KH-verbranding van
ververbranding.
Hoofdzakelijk bouwstoffen
Bestaan uit aminozuren -> 21 verschillende aminozuren. Basis voor honderden
verschillen eiwitten.
Indien nodig kunnen aminozuren als brandstof gebruikt worden -> dan eerst
omzetting. Omzetting eiwit naar glucose voor brandstof = gluconeogenese.
Aanvulling van vetvoorraad uit FFA of glucose. Lipogenese.
Energie
Koolhydraten, vetten en eiwitten bevatten energie.
Gemeten in kilo-joules (kJ) of kilo-calorieën (kcal)
o 1 kcal is gelijk aan 4,2 kJ
Voorraden in het lichaam
o Koolhydraten 500-800 gram
Kcal vrouw: 2000
Kcal man: 2500
3 manieren om energie te wekken:
Creatine fosfaat systeem
Melkzuursysteem
Aerobe systeem (zuurstof). Koolhydraten of vetten verbranden
, College 2
Aerobe energie is onze primaire energiebron.
Waar nodig springen anaerobe systemen:
Als het aerobe systeem nog onvoldoende op gang is gekomen.
Als het anaerobe systeem onvoldoende energie kan leveren.
Fosfaat-systeem:
ATP-CP systeem (officiële naamgeving)
Snelste energiesysteem voor ATP resynthese
Werkt zonder zuurstof: anaeroob
Brandstof: creatinefosfaat
CrP -> Cr + P + energie. Met de vrijgekomen energie wordt ATP opgebouwd.
In het ATP-CP-systeem kan adenosinetrifosfaat (ATP) worden gecreëerd door het binden van
een anorganisch fosfaat (P). Aan een adenosinedifosfaat (ADP) met behulp van de energie
verkregen creatinefosfaat (CP).
Fosfaat-systeem:
Slechts 1 reactie noodzakelijk
Enzym: creatine-kinase
ATP-opbrengst: 1 mol ATP bij afbraak van 1 mol CrP.
Inzet bij prestaties van: zeer hoog vermogen (sprints), hele kleine capaciteit (korte
duur)
Herstel van CrP vindt ook snel plaats: in rust, Cr+P+energie -> CrP. Halfwaarde herstel
20-30 seconden.
Glycolyse: de afbraak van glucose (uit het bloed) of glycogeen (uit de spier)
o Proces levert energie voor de opbouw van ATP.
2 ATP netto-opbrengst uit de afbraak van glucose.
3 ATP netto-opbrengst uit de afbraak van glycogeen.
Anaerobe afbraak van koolhydraten (glycogeen/glucose)
o Onvolledig afbraakproces.
o Geen zuurstof voor nodig.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BestePMTer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.