Samenvatting
Samenvatting H6 Soorten en populaties §1 t/m 5 biologie Nectar 4 Vwo FLEX-boek
Samenvatting H6 §1 t/m 5 biologie Nectar 4 Vwo FLEX-boek over het onderwerp Soorten en populaties + leerdoelen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Biologie samenvatting hfdst 6 Soorten en populaties v5§6.1 De verwantschap tussen soorten
Leerdoelen:
Je noemt de criteria waarop de indeling in soorten berust en je herkent een
wetenschappelijke soortnaam;
Je legt uit hoe de indeling van soorten o.b.v. verwantschap tot stand komt.
Criteria om vast te stellen of twee individuen tot dezelfde soort behoren:
1) Overeenkomst in uiterlijke kenmerken;
2) Mogelijkheid om vruchtbare nakomelingen te kunnen krijgen.
Tegenwoordig vaststellen d.m.v. DNA-onderzoek = het analyseren van genen voor die
eiwitten die voorkomen in veel diverse organismen (hemoglobine-eiwit).
Belangrijk hulpmiddel = DNA-barcode, specifieke basenvolgorde om soorten te herkennen.
Is voor iedere soort een stukje uniek DNA met kleine verschillen binnen de soort tussen
organismen uit verschillende gebieden, maar grote verschillen met andere soorten. Bij
dieren vaak afkomstig van het mitochondriale DNA (mtDNA) en bij planten van het
chloroplast-DNA (cpDNA).
Levensvatbare nakomelingen van verschillende soorten = hybriden, meestal onvruchtbaar.
Elke soort heeft een wetenschappelijke naam, binominale naamgeving, bestaat uit twee
delen:
1) De geslachtsnaam, genusnaam (hoofdletter).
2) De soortaanduiding (kleine letter).
Soms staat er een letter van de persoon die de soort als eerst heeft beschreven achter de
soortnaam.
Taxonomie = indeling van soorten o.b.v. verwantschap met andere soorten, bedacht door
de Zweed Linnaeus:
Organismen – soorten – geslachten – families – orden – klassen – afdelingen – rijken –
domeinen.
Fokken van dieren/kweken planten > ontstaan variaties (rassen) binnen soorten > geen deel
van de taxonomie.
Linnaeus onderscheidde het planten en dierenrijk waar later het bacterierijk bijkwam. Drie
domeinen, elk met een eigen type rRNA:
1) De archaea (eencellige, prokaryoot, micro-organismen), hebben geen
kernmembraam en hun cirkelvormige DNA ligt los in het grondplasma. Het
eenvoudige celmembraan kan afwijken per groep;
2) De bacteriën, prokaryoten, hebben een celmembraan met dubbele laag fosfolipiden;
3) De eukaryoten, hebben een celmembraan met dubbele laag fosfolipiden. Het DNA
bevindt zich in de celkern.
, Hoe groter het aantal verschillende mutaties in een gen, hoe minder nauw verwant soorten
zijn; nauw verwante soorten hebben een vrijwel gelijk hemoglobinegen.
Zie bron 4 (stamboom orde – familie – geslacht – soort).
Hoofdpunten per leerdoel (overhoren)l:
Een soort is een groep organismen met overeenkomstige uiterlijke kenmerken en de
mogelijkheid om vruchtbare nakomelingen te krijgen. Biologen gebruiken DNA,
waaronder de DNA-barcode, afkomstig van mtDNA (dieren) of cpDNA (planten) om
deze indeling in soorten te verifiëren. Elke soort heeft een wetenschappelijke naam
die bestaat uit een geslachtsnaam gevolgd door de soortaanduiding.
Soorten zijn in steeds grotere groepen of taxa (geslachten, families, orden, klassen,
afdelingen, rijken, domeinen) ingedeeld o.b.v. verwantschap. Hoe nauwer de
verwantschap, des te meer taxa de soorten delen.
§6.2 Populaties
Leerdoelen:
Je past methoden toe om een populatiegrootte te bepalen;
Je herkent de invloed van een beperkende factor op de populatiegrootte en legt uit
wat de relatie is tussen de draagkracht van het gebied en de populatiegrootte;
Je herkent hoe natuurbeheerders populatiegroottes beïnvloeden.
Populatie = alle organismen die in hetzelfde gebied leven. Populatiegrootte bepalen:
1) Planten: tellen van het aantal planten in een representatieve m2 > bepalen van
aantal m2 waarop het plantje groeit > schatten totale aantal.
2) (Kleine) dieren: vangst-terug vangstmethode = bepalen van de populatiegrootte N.
Merken en weer vrijlaten van alle gevangen dieren (n1) > opnieuw vangen van een
aantal dieren na verloop van tijd (n2) > deel = gemerkt (n3) > verhouding tussen de
totale en de gemerkte dieren in de tweede vangst (n2/n3) is gelijk aan de verhouding
tussen de totale populatie en de eerste vangst (N/n1), geeft N = (n1 x n2) / n3.
Factoren die populatiegroottes beïnvloeden:
Menselijke:
1) Jacht, vanwege overlast of schade aan de landbouw/veehouderij;
2) Bescherming van bepaalde dieren of natuurgebieden.
Natuurlijke:
1) Nestgelegenheid, voedselaanbod, aantal territoria (leefomstandigheden).
Beperkende factoren, belemmeren de groei van populaties.
Draagkracht van een gebied = de maximale capaciteit van een gebied om voldoende
voedsel en schuil- en nestplaatsen te leveren, waardoor de grootte van de populatie(s)
jarenlang constant blijft.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper esms. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 52510 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen