Samenvatting studieboek Handboek Nederlands als tweede taal in het volwassenenonderwijs van Bart Bossers, Folkert Kuiken - ISBN: 9789046904718, Druk: 2, Uitgavejaar: 2015 (x)
Hoofdstuk 1 – De context van tweedetaalverwerving en tweedetaalleren
1.1 Inleiding
Er is een enorme variatie in tweedetaalverwerving (T2-verwerving) en de factoren die daarbij een
rol spelen. Moedertaalsprekers noemen we ook wel native speakers. Het begrip tweede taal kan
ook betrekking hebben op een derde, vierde etc. De begrippen eerste taal en tweede taal hebben
betrekking op de volgorde waarin de talen geleerd zijn, niet op het beheersingsniveau.
Onder T2-verwerving verstaan we de verwerving van een taal nadat de moedertaal al is verworven,
waarbij men vaak een leeftijdsgrens van ongeveer 4 jaar aanhoudt.
Simultane taalverwerving: wanneer de verwerving van een T2 parallel loopt aan de verwerving
van de moedertaal (tweetalige opvoeding).
Successieve taalverwerving: als iemand de T2 begint te leren wanneer de moedertaal al redelijk
wordt beheerst.
Een T2 kan op twee manieren worden verworven:
Gestuurd: wanneer de T2 leert via onderwijs of met behulp van lesmateriaal. Voor deze
gestuurde T2-verwerving wordt ook wel de term T2-leren gebruikt: het je op een expliciete
manier eigen maken van de regels en begrippen van een taal.
Ongestuurd (natuurlijk): wanneer iemand de T2 oppikt, zoals een jong kind zich zijn moedertaal
eigen maakt. Verwervers zijn afhankelijk van het taalaanbod van de T2-omgeving.
Het begrip T2 heeft enerzijds betrekking op elke taal die na de moedertaal wordt geleerd (algemene
betekenis). Anderzijds wordt het gebruikt voor situaties waarin die nieuw te leren taal de
omgangstaal is van de gemeenschap waarin de verwerver zich bevindt (Spanjaard die in Nederland
Nederlands verwerft, specifieke betekenis). T2 wordt soms ook gebruikt voor
vreemdetaalverwerving: iemand leert een taal die geen omgangstaal is in de gemeenschap waarin
hij zich bevindt (scholier die in het Nederlandse onderwijs Frans leert).
Enerzijds structuur van T2-verwerving (wat zeggen leerders en op welke wijze hebben ze die tweede
taal verworven) en anderzijds het tempo van T2-verwerving (welke factoren bepalen?). De structuur
van taalverwerving heeft een universeel karakter: de volgorde waarin mensen met verschillende
taalachtergronden kenmerken van een taal leren en de fouten die ze daarbij maken, vertonen veel
overeenkomsten. Het tempo of het succes verschilt wel sterk per individu.
1.2 Het proces van tweedetaalverwerving
In de afgelopen 50 jaar verschoof de aandacht van de taalleerder die de omgeving als het ware
imiteert, via het taalgebruik van de leerder zelf, naar het proces van interactie tussen leerder en
omgeving.
1.2.1 Imitatie en transfer
Tot in de jaren 70 werd taalleren gezien als een proces van gewoontevorming, waarin imitatie en
reinforcement (bekrachtiging) een belangrijke rol spelen. Door imitatie worden verschillende
bouwstenen verworven, die vervolgens door oefening en bekrachtiging met elkaar gecombineerd
worden. Bij toepassing van de behavioristische leertheorie ligt het accent op dat bij het leren van
nieuw gedrag ‘oud’ gedrag een grote rol speelt. Ze voorspellen dat transfer zal optreden van T1-
gewoontes naar de nieuw te leren T2-gewoontes. Dit kan zijn met betrekking tot de uitspraak,
woordenschat en zinsbouw. Het maken van fouten onder invloed van de eerste taal (negatieve
transfer) heet interferentie. Deze opvatting heet daarom interferentiehypothese of
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lauravanheest. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
