8.1.1 Wat is een team?
Een groep is pas een team wanneer er een gezamenlijk doel is en de realisatie van dat gezamenlijke doel samenwerking vergt.
Deze samenwerking bestaat bijvoorbeeld uit:
- Het delen van informatie die relevant is voor het gezamenlijke doel;
- Het inspelen op elkaars acties;
- Elkaar ondersteunen in de realisatie van individuele doelen;
- Elkaar feedback en tips geven.
Een groep kan meer als een team gaan functioneren. Callcenter-medewerkers kunnen bijvoorbeeld tips en informatie delen, ze kunnen voor elkaar
inspringen en het werk verdelen naar expertise.
Het nut van teams
De gezamenlijke prestatie van groepen mensen kan meer of minder afhankelijk zijn van samenwerking.
In een chirurgisch team is het gezamenlijk resultaat afhankelijk van samenwerking: word er niet samengewerkt, dan kan er geen resultaat worden behaald. Het
gezamenlijk resultaat van de groep callcenter-medewerkers is daarentegen niet afhankelijk van samenwerking, maar prestatie kan wel verbeterd worden door
samenwerking.
Er zijn dus twee situaties waarin de inzet van teamwerk belangrijk is:
situaties waarin teams noodzakelijk zin (het behalen van resultaten is afhankelijk van teamwerk);
situaties waarin de inzet van teams leidt tot hogere prestaties (resultaten worden beter door samenwerking).
8.1.2 Teamprestatie
Het basispotentieel (de baseline) van een groep werd eerder omschreven als de prestatie van de groep die verwacht kan worden op basis van
de optelsom van individuele prestaties.
Stel: wanneer een verkoper alleen werkt, verkoopt hij gemiddeld vijf producten op een dag. Voor een verkoopteam van vijf mensen is het basispotentieel van het
team dan 25 producten. Alles wat meer verkocht wordt, is het gevolg van proceswinst.
De samenwerking in een team kan echter ook leiden tot slechtere prestaties (procesverlies). Wanneer er bijvoorbeeld veel gepraat word op het werk,
kan dit ertoe leiden dat mensen van hun werk worden gehouden, wat ertoe leidt dat de gezamenlijke prestatie lager is . Maar dit gepraat kan ook leiden tot
de uitwisseling van belangrijke informatie en versterking van vertrouwen, wat weer tot proceswinst leidt.
Omdat in de meeste teams er sprake is van taakspecialisatie, is het vaak niet goed mogelijk de baseline van een team te berekenen. Wanneer
alle teamleden een verschillende taak hebben, is de teamprestatie in de regel geen optelsom van individuele prestaties.
Teamprestatie kan in principe op dezelfde manier worden benaderd als individuele prestatie:
Team-KPI's kunnen worden vastgesteld op basis van de gezamenlijke doelen (de KPI is dan een indicator van prestaties op een
specifiek doel).
Op basis van deze KPI's kunnen prestatienormen worden vastgesteld (zowel interne als externe normen).
De teamprestatie kan worden geëvalueerd, waarbij specifiek kan worden gekeken naar factoren die van invloed zijn op die
teamprestatie. Deze evaluatie kan ook inzicht geven in mogelijke proceswinst of -verlies.
8.1.3 Uitdagingen in teams
De belangrijkste uitdaging bij het opzetten en ontwikkelen van teams is het creëren van proceswinst.
Deze uitdaging heeft twee dimensies die nauw met elkaar samenhangen:
Inhoudelijke uitdaging: de ontwikkeling van vormen van samenwerking waarmee op effectieve wijze teamdoelen kunnen worden
gerealiseerd. Dit gaat onder meer over taakverdeling en de inrichting van processen in het team.
Sociale uitdaging: de ontwikkeling van onderling vertrouwen en de bereidheid zich voor elkaar en voor het teamdoel in te spannen
(teamspirit). Dit gaat in essentie over het ontwikkelen van een coöperatieve sociale modus.
Teamspirit heeft betrekking op onderling vertrouwen in het team en de motivatie om zich voor elkaar en voor het teamdoel in te spannen.
De sociale uitdaging (het ontwikkelen van teamspirit) wordt vaak aangegaan met activiteiten, zoals teamuitjes en teambuildingsessies. Het
doel van deze activiteiten is het ontwikkelen of versterken van de teamspirit.
De teamspirit word ook beïnvloed door de wijze waarop de inhoudelijke uitdaging wordt aangegaan. Wanneer teams bijvoorbeeld uit te veel
mensen bestaan, ondermijnt dit de sociale cohesie en zo de bereidheid van teamleden om zich voor elkaar en de groep in te spannen.
In de praktijk zijn er verschillende soorten teams waarin mensen samenwerken, zoals cross functionele teams en zelfsturende teams.
Werken in deze verschillende soorten teams levert specifieke uitdagingen op, met name op sociaal vlak.
, Aantal populaire samenwerkingsvormen die in de dagelijkse praktijk gebruikt worden en de uitdagingen die hiermee samengaan:
Vorm Inrichtingsvorm Sociale uitdagingen
Project/ ad hoc Teams worden tijdelijk samengesteld voor een specifiek doel. Wanneer teamleden geen gezamenlijke toekomst of verleden
Na de realisatie van het doel wordt het team ontbonden. hebben, kan dit de samenwerking ondermijnen.
Virtueel De teamleden werken samen vanuit verschillende fysieke Te weinig face-to-face contact, waardoor problemen in
locaties en hebben contact via digitale middelen zoals communicatie kunnen ontstaan en het moeilijker is vertrouwen
conference calls en e-mail. te ontwikkelen.
Cross functioneel Teams worden samengesteld uit mensen van verschillende Mogelijke strijdige belangen of prioriteiten vanuit thuisteams.
afdelingen en/of teams. Teamleden zitten vaak in een thuisteam Aan wie ben je loyaal?
en het cross functioneel team.
Zelfsturend Het team functioneert als een zelfstandige eenheid waarbinnen Conflicten over leiderschap en problemen door de afwezigheid
alle belangrijke beslissingen genomen kunnen worden. van leiderschap.
8.2 Inrichting teams
Bij het opzetten en managen van teams moeten keuzes worden gemaakt over zaken als omvang, aansturing en procedures. Keuzes met
betrekking tot de inrichting van teams hebben in de regel ook impact op het sociale aspect en de teamspirit.
Vijf factoren van de inrichting die zowel impact hebben op teamspirit als teamprestatie:
1. gezamenlijk beeldvorming;
2. gezamenlijk belang,
3. omvang van het team;
4. gezamenlijke normen en warden;
5. tijd (verleden en toekomst van een team).
8.2.1 Gezamenlijke beeldvorming
Een eerste voorwaarde om succesvol te kunnen samenwerken, is dat iedereen binnen het team weet wat zij gezamenlijk willen bereiken (doel),
hoe zij dat gaan doen (aanpak) en wie wat doet (rolverdeling).
Hierbij is het belangrijk dat deze kennis ook daadwerkelijk gedeeld is, dat alle teamleden hetzelfde beeld hebben bij het doel en de aanpak.
Omdat in de communicatie hierover eenvoudig misverstanden kunnen ontstaan, is het vaak belangrijk voor een team om veel tijd te steken in
het praten over deze zaken.
Belangrijke elementen van de gezamenlijke beeldvorming zijn:
de uitdaging (Welke situatie maakt het noodzakelijk om samen te werken?);
het gezamenlijk doel (Wat willen we met z'n allen bereiken?);
de aanpak (Hoe gaan we succesvol zijn?);
de rolverdeling (Wie gaat wat doen?).
Formulering van gezamenlijke doelen
De gezamenlijke doelstelling vormt het bestaansrecht van een team.
Het formuleren van een teamdoel maakt het voor iedereen binnen een team helder waar ze hun inspanning op kunnen richten en hoe ze
anderen daarin kunnen ondersteunen.
Het formuleren van gezamenlijke doelen blijkt daarbij ook en coöperatieve modus te stimuleren.
Teamdoelen worden in organisaties vaak top- down geformuleerd. Het managementteam bedenkt bijvoorbeeld voor elk van de verschillende
teams welke doelstellingen moeten worden gerealiseerd.
Ook is het in dergelijke situaties belangrijk om binnen het team tijd te besteden aan hoe doelen exact worden geformuleerd. Dit heeft twee
redenen.
De eerste is dat teamleden zich dit team-doel eigen moeten maken. Door het teamdoel te formuleren op een manier die relevant is voor de
teamleden, kan het doel meer betekenis voor hen krijgen.
Ten tweede kunnen teamleden een verschillende beleving hebben bij het teamdoel. Het gezamenlijk nadenken over doelen is belangrijk om te
zorgen dat iedereen in het team hetzelfde beeld heeft bij het te realiseren resultaat.
Aanpak en rolverdeling
De aanpak heeft betrekking op hoe het doel gerealiseerd wordt. Is er een strategie of stappenplan? Zijn er verschillende scenario's uitgedacht?
Wanneer de aanpak helder is, is ook helder welke rollen binnen het team moeten worden opgepakt. Een rol kan het beste begrepen worden in
termen van individuele doelen in de context van een gezamenlijk doel en aanpak.
Om een project succesvol uit te voeren, is het belangrijk dat er een goede verdeling van taken is.
De rol die iemand in een team heeft wordt gedefinieerd door de wijze waarop hij of zij bijdraagt aan het teamdoel.
De effectiviteit van een team is niet alleen afhankelijk van duidelijke rollen, maar ook van inzicht in elkaars rollen.
Doeltransparantie: weten de teamleden van elkaar hoe zij bijdragen aan het teamdoel?
Teamleden kunnen alleen effectief met elkaar samenwerken wanneer zij inzicht hebben in elkaars doelen.
Om effectief te kunnen zijn is het voor een team dus belangrijk dat alle teamleden:
1. weten wat het gezamenlijke doel is;
2. weten wat hun eigen doelen zin en hoe deze bijdragen aan het gezamenlijke doel;
3. weten wat de individuele doelen van andere teamleden zin en hoe deze bijdragen aan het gezamenlijke doel.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper manonmiedema003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.