Probleem 3 6.2 t/m 6.4
1 Wat zijn algemene voorwaarden?
Begrip algemene voorwaarden
Art. 6:231 sub a: algemene voorwaarden.
Als niet aan de omschrijving van het artikel is voldaan, is er geen sprake van algemene voorwaarden en blijft afdeling
6.5.3 buiten toepassing.
- Wat dan rechtens is, is overgelaten aan de algemene leerstukken, totstandkoming en uitleg (art. 3:33-35,
6:217 e.v.) en van redelijkheid en billijkheid (6:248).
Bestemmingscriterium
De wet eist dat bedingen zijn opgesteld om in een aantal ovk op te nemen. Omdat de voorwaarden voor
meermalig gebruik moeten zijn bestemd, spreekt men vaak van ‘bestemmingscriterium’.
De bewijslast ligt bij de wederpartij jegens wie de voorwaarden zijn gehanteerd.
- Meestal zal dit bewijs geen probleem opleveren.
- Meestal zet de gebruiker ‘Algemene Voorwaarden’ boven de clausules en geeft daarmee zelf al aan dat ze
zijn opgesteld om in een aantal contracten te worden opgenomen.
- De vereiste bestemming kan verder bijv. blijken uit het feit dat de voorwaarden in een flinke oplage zijn
gedrukt, uit de deponering van die voorwaarden bij de griffie van een rechtbank of bij een Kamer van
Koophandel, of uit de publicatie ervan in een nieuwsblad.
- Of de gebruiker persoonlijk inderdaad van plan is of was om de voorwaarden meermalen te benutten is
hierbij niet doorslaggevend het komt – objectiverend – aan op hetgeen redelijkerwijze omtrent de
bestemming van de bedingen mag en moet worden aangenomen.
De bestemming voor gebruik in een aantal overeenkomsten kan door de wederpartij ook op meer indirecte wijze
worden aangetoond, namelijk door te bewijzen dat de bewuste voorwaarden in het verleden reeds een aantal malen
eerder in overeenkomsten zijn gebruikt.
Uitzonderingen voor kernbedingen
Het slot van art. 6:231 sub a, inhoudende dat bedingen die de kern van de prestaties aangeven – meestal wordt
gesproken van ‘kernbedingen’ – worden uitgezonderd, vereist nadere aandacht.
Onder de kern van de prestaties zijn de essentiële punten van de overeenkomst te verstaan: bij koop de aanwijzing
van de zaak en de vaststelling van de prijs, bij huur de aanwijzing van de woning en de bepaling van de verschuldigde
huursom.
Als vuistregel kan gelden dat dié afspraken als kernbeding zijn te beschouwen, zonder welke de overeenkomst bij
gebreke aan voldoende bepaalbaarheid (art. 6:227) niet geldig tot stand zou kunnen komen.
In de formule ‘bedingen die de kern van de prestaties aangeven’ dient het woord aangeven dus strikt te worden
opgevat, in de zin van fundamenteel vastleggen.
- Er bestaan talloze bedingen die weliswaar de kern van de prestaties ‘betreffen’, maar die deze kern niet zelf
‘aangeven’.
De HR heeft, conform het bovenstaande, uitgesproken dat de ter zake van kernbedingen gemaakte uitzondering ‘zo
beperkt mogelijk’ moet worden opgevat.
- In aansluiting hierop leert de Raad dat de kernbedingvraag moet worden beantwoord naar objectieve
maatstaven (en dus niet naar het subjectieve inzicht van partijen).
Vervolg; achtergrond uitzondering
Gebruiker en wederpartij; modelakten
Art. 6:231 definieert voorts twee andere begrippen: ‘gebruiker’ en ‘wederpartij’.
- Gebruiker is degene die algemene voorwaarden in een overeenkomst gebruikt (art. 6:231 sub b).
- Wederpartij is degene die door ondertekening van een geschrift of op andere wijze de gelding van algemene
voorwaarden heeft aanvaard (art. 6:231 sub c).
, Meestal leveren deze omschrijvingen weinig moeilijkheden op.
- Wel kunnen twijfels ontstaan in bepaalde situaties waarin de voorwaarden niet door de contractspartij zelf,
maar door een derde voor meervoudig gebruik zijn opgesteld.
2 Wanneer maken algemene voorwaarden deel uit van een contract?
Totstandkoming en uitleg
Aanbod en aanvaarding; algemeen
Nu algemene voorwaarden in wezen gewone contractuele bedingen zijn, kunnen zij alleen tot inhoud van de ovk
worden – en dus partijen binden – doordat de ene partij (de gebruiker) ze aan de ander aanbiedt en de andere partij
(de wederpartij) de gelding van deze algemene voorwaarden aanvaardt.
Dit alles betekent, dat voor de vraag of de algemene voorwaarden tot contractsinhoud geworden zijn, gewicht
toekomt aan het model van aanbod en aanvaarding zoals in art. 6:217 BW.
- Omdat aanbod en aanvaarding rechtshandelingen zijn, zijn ze dus ook gebonden aan 3:33 e.v. (wil en
verklaring).
De HR heeft herhaaldelijk overwogen dat voor het overeenkomen van algemene voorwaarden, ook in het
handelsverkeer, geen andere eisen gelden dan voor het tot stand komen van overeenkomsten in het algemeen.
De eis van een aanbod betekent dat de gebruiker ter gelegenheid van de contractssluiting zijn wederpartij op
enigerlei wijze moet aangeven dat hij de AV in de te sluiten ovk opgenomen wenst te zien.
- Dit kan d.m.v. mondelinge mededeling, maar ook bv een passage in een brief of aanduiding in briefhoofd.
Van aanvaarding zal sprake zijn als de wederpartij daartoe haar wil tot uitdrukking brengt (3:33), dan wel een
gedraging verricht waaruit de gebruiker in de gegeven omstandigheden redelijkerwijs een aanvaardingswil mag
afleiden (vertrouwensbeginsel van 3:35).
Aanvaarding is een vormvrije rechtshandeling (3:37 lid 1).
- Zij kan in stilzwijgen of uitdrukking komen (3:33) of door de ander uit een stilzwijgen mogen worden afgeleid
(3:35).
Met het oude wetboek was er veel discussie en dus jurisprudentie over het stilzwijgend aanvaarden.
Tegenwoordig is op dit punt minder discussie art. 6:233 sub b jo. 6:234 lid 1 dwingt de gebruiker ertoe zijn
algemene voorwaarden vóór of bij het sluiten van de ovk aan de wederpartij ter hand te stellen, althans, vóór de
contractssluiting aan te geven dat ze ter inzage liggen en op verzoek zullen worden toegezonden.
- Wederpartij zal dus duidelijk met AV moeten worden geconfronteerd anders dan met het oude recht.
- Gaat de wederpartij na zo’n confrontatie de overeenkomst aan zonder nog over de algemene voorwaarden
te reppen, dan zal al spoedig de conclusie op haar plaats zijn dat die voorwaarden stilzwijgend door haar zijn
aanvaard.
Wat rechtens is als de contractanten elk naar hun eigen algemene voorwaarden verwijzen (‘battle of forms’), wordt
geregeld in art. 6:225 lid 3, dat deel uitmaakt van de wettelijke regeling van aanbod en aanvaarding.
In de praktijk komen soms ‘nagekomen’ verwijzingen voor, waarbij de gebruiker zijn algemene voorwaarden pas
introduceert op een moment dat de overeenkomst al tot stand is gekomen.
- Rechtens is sprake van een aanbod tot uitbreiding van het contract met de algemene voorwaarden.
- Als de wederpartij niet reageert, zal de gebruiker daar doorgaans geen stilzwijgende aanvaarding uit mogen
afleiden.
- De algemene voorwaarden zijn dan niet tot de contractsinhoud gaan behoren; aan afdeling 6.5.3 en het
daarin vervatte beschermingsregime komt men zodoende niet toe.
Aanvaarding voorwaarden als complex
De aanvaarding van AV gaat in praktijk meestal zo, dat de wederpartij akkoord gaat zonder de clausules inhoudelijk
te hebben bestudeerd.
- In het perspectief van de wilsvertrouwensleer is dat problematisch.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annedenhartog. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.