Psychologie voor de sociaal juridische dienstverlener
Minke de Gruil
Hoofdstuk 1 Geest, gedrag en wetenschap
Kernvraag 1.1
Wat is psychologie en wat is het niet?
De letterlijke betekenis van psychologie is de studie van de geest.
Kernconcept 1.1
Psychologie is een breed veld, met vele specialismen, maar in wezen is psychologie de wetenschap
van gedrag en geestelijke processen. (Mentale activiteiten)
Een belangrijk punt van deze definitie: psychologie houdt zich niet alleen bezig met geestelijke
processen, maar ook met gedragingen. Het terrein van de psychologie houdt zich dus bezig met
zowel interne als externe processen.
Het tweede belangrijke aspect van deze definitie heeft betrekking op het wetenschappelijke
onderdeel van psychologie. Kort gezegd is de wetenschap van de psychologie gebaseerd op
objectieve, verifieerbare gebeurtenissen.
1.1.1 Psychologie het is meer dan je denkt
Drie manieren op psychologie te bedrijven:
1. Experimenteel psychologen
a. Zij voeren het meeste onderzoek uit dat nieuwe psychologische kennis
creëert.
2. Docenten psychologie
a. Werken binnen een grote diversiteit aan opleidingen.
3. Toegepast psychologen
a. Gebruiken de kennis die door experimentele psychologen is vergaard om
problemen van mensen op te lossen.
Specialisaties in de toegepaste psychologie
- Arbeids- en organisatiepsychologen hebben zich gespecialiseerd in aanpassingen aan de
werkplek die de productiviteit en de arbeidsmoraal van de werknemers moeten
maximaliseren.
- Sportpsychologen helpen atleten hun prestaties en motivatie te beheren.
- Schoolpsychologen zijn deskundig op het gebied van lesgeven een leren. Zo houden zij
zich bezig met onderwerpen zoals: gezin, leren of persoonlijke omstandigheden die
schoolprestaties kunnen beïnvloeden.
- Gezondheidspsychologen werken in alle sectoren van de gezondheidszorg.
- Klinische psychologen en counselors helpen mensen zich aan te passen op sociaal of
emotioneel gebied.
- Forensisch psychologen leveren hun psychologische expertise aan het wets- en
rechtssysteem.
- Omgevingspsychologen proberen interactie met onze omgeving en het milieu te
verbeteren. Ook kunnen omgevingspsychologen mensen helpen zich te blijven inzetten
voor duurzaamheid.
- Gerontopsychologen helpen ouderen om hun gezondheid en welzijn te behouden en
effectief leren omgaan met leeftijd gerelateerde problemen.
,Psychologie voor de sociaal juridische dienstverlener
Minke de Gruil
1.1.2 Psychologie is geen psychiatrie
Psychiatrie is een medisch specialisme en maakt geen deel uit van de psychologie.
Psychiaters bekijken mensen meestal vanuit de medische invalshoek. De psychologie is een
veel breder vakgebied, dat het hele terrein van menselijke gedragingen en geestelijke
processen beslaat.
In de media is veel wat op psychologie lijkt in feite pseudopsychologie. Om onderscheid te
maken tussen psychologie en pseudopsychologie is het nodig kritische denkvragen te
ontwikkelen. Deze zes vragen organiseren deze denkvaardigheden:
1. Wat/wie is de bron?
2. Is de bewering redelijk of extreem?
3. Wat is het bewijsmateriaal?
4. Kan de conclusie door bias zijn beïnvloed?
5. Worden veel voorkomende denkfouten vermeden?
6. Zijn voor het oplossen van het probleem verschillende
invalshoeken nodig?
Kernvraag 1.2
Wat zijn de zes belangrijkste perspectieven van de psychologie?
Kernconcept 1.2
Zes belangrijke perspectieven domineren het snel veranderende veld van de moderne psychologie:
het biologische, cognitieve en behavioristische perspectief, het perspectief op de mens als geheel,
het ontwikkelings- en socioculturele perspectief. Al deze perspectieven zijn voortgekomen uit
radicaal nieuwe ideeën over geest en gedrag.
Perspectief Idee Wat bepaalt gedrag? Wie? Wanneer?
Biologisch perspectief Het lichaam kan De hersenen, René Descartes
(neurowetenschappen apart van de geest zenuwstelsel, eerste helft 17e eeuw
en evolutiepsychologie) worden bestudeerd. hormoonstelsel en genen. Neurowetenschappers
en evolutiepsychologen
vanaf eind 20e eeuw.
Cognitief perspectief De Iemands unieke patroon Wilhelm Wundt en
(structuralisme, wetenschappelijke van waarnemingen, William James eind
functionalisme, methode kan worden interpretaties, 19e eeuw
cognitivisme) gebruikt om de geest verwachtingen, Gestaltpsychologen
te bestuderen. overtuigingen en begin 20e eeuw
herinneringen. Cognitivisten vanaf
1960
Behavioristisch Psychologie moet de De prikkels in onze John Watson en B.F.
perspectief wetenschap van omgeving, en de Skinner begin 20e
observeerbaar consequenties van ons eeuw.
gedrag zijn, niet van gedrag.
mentale processen.
Perspectief van de Processen in onze Sigmund Freud en zijn
, Psychologie voor de sociaal juridische dienstverlener
Minke de Gruil
gehele persoon Psychodynamische onbewuste geest. volgelingen 1900
psychologie:
Persoonlijkheid en
psychische
stoornissen komen
voort uit processen
in het onbewuste. Onze aangeboren Carl Rogers en Abraham
Humanistische behoefte om te groeien Maslow 1950
psychologie: en ons potentieel zo goed
Psychologie moet de mogelijk te
nadruk leggen op verwezenlijken.
menselijke groei en
potentieel i.p.v. op
psychische
stoornissen. Onze innerlijke processen Seligman en
Positieve zijn minstens even Csikszentmihalyi
psychologie: belangrijk als prikkels van 2000
Psychologie moet buitenaf.
bijdragen tot geluk
en welzijn van
individuen en
groepen. Unieke De oude Grieken en
Psychologie van persoonlijkheidskenmerk moderne
karaktertrekken en die in de tijd en in alle persoonlijkheidspsychol
temperament: situaties consistent zijn. ogen eind 20e eeuw.
Individuen kunnen
worden begrepen in
termen van hun
temperament en
blijvende
karaktertrekken.
Ontwikkelingsperspectief Mensen veranderen De interactie tussen Jean Piaget en vele
als gevolg van een erfelijkheid en anderen begin 20e
interactie tussen omgeving, die zich eeuw.
erfelijke het hele even lang uit
eigenschappen en de in voorspelbare
omgeving patronen.
Sociocultureel Sociale en culturele De kracht van de Stanley Milgram,
perspectief invloeden kunnen de situatie. Philip Zimbardo en
invloed overstemmen vele anderen
van alle andere vanaf eind 20e eeuw.
factoren die gedrag
beïnvloeden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper joannekraijenoord49. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,00. Je zit daarna nergens aan vast.
