Week 1 - Begrippen bron, ondernemer en onderneming
Literatuur
G.T.K. Meussen en A.O. Lubbers, Hoofdzaken Winst uit onderneming (FED
Fiscale Studieserie), Kluwer, Deventer, 2014, hoofdstuk 2.
O.C.R. Marres, S.J Mol-Verver, J.L van de Streek (red.), Hoofdzaken
Belastingrecht, Boom uitgeverij, Den Haag, 2016, par. 2.2.1., 2.2.3 en 2.2.4.
Jurisprudentie
Hoge Raad 24 juni 2011, nr. 10/01299, V-N 2011/32.10 (Meetellen feiten
latere jaren bij kwalificatie als onderneming)
Hoge Raad 25 april 2010, nr. 08/04843, BNB 2010/244 (Windturbine)
Hoge Raad 22 januari 2010, nr. 08/04313, BNB 2010/191 (Reikwijdte
regeling voor aanloopverliezen)
Hoge Raad 15 juni 1955, nr. 12 372, BNB 1955/338 (Notarisarrest)
Hoge Raad 24 juni 2011, nr. 10/01299, BNB 2011/246 (Tijdstip
bronkwalificatie)
Wanneer is er sprake van een onderneming?
1. Er is een duurzame organisatie van arbeid en kapitaal
2. Die deelneemt aan het economische verkeer
3. Daarmee voordeel beoogt en
4. Dat voordeel ook redelijkerwijs kan worden verwacht
Opgave 1
Jaap is lange tijd in loondienst werkzaam geweest als
beurshandelaar bij Fortis. In 2010 heeft Jaap ontslag genomen. Na
zijn ontslag gaat Jaap met zijn privévermogen van € 1 miljoen zelf
handelen op de beurs. Elke werkdag besteedt Jaap minstens 8 uren
aan het doornemen van nieuwsbronnen, het lezen van
marktcommentaren, het volgen van internationale effectenmarkten,
het onderhouden van contacten met beleggingsexperts en managers
van beursgenoteerde bedrijven en het handelen in aandelen. De
inspanningen van Jaap blijven niet zonder succes. In 2012, 2013,
2014 en 2015 verdient Jaap jaarlijks meer dan € 200.000 met de
beurshandel.
Vraag a
Hoe zou je de activiteiten van Jaap kwalificeren voor de
inkomstenbelasting?
Voordat de vraag kan worden beantwoord of het inkomen uit een door de
belastingplichtige ondernomen activiteit kan worden aangemerkt als winst
uit overige werkzaamheden in de zin van de Wet IB 2001, moet worden
vastgesteld of die activiteit een bron van inkomen is.
Is hij aan het beleggen of aan het ondernemen?
Stap 1: Er is sprake van een bron van inkomen indien:
Verrichten van arbeid
, De belastingplichtige deelneemt aan het economische verkeer
(geen privésfeer)
o Hieraan is voldaan nu Jaap actief deelneemt op de beurs.
Hij met die activiteit voordeel beoogt (subjectief)
o De bedoeling van Jaap is om meerwaarde te creeeren door het
nemen van risico’s
Dit voordeel ook redelijkerwijs te verwachten is (objectief)
o Dit zijn vermogenstransacties – speculatie – je hebt geen invloed op
de prijzen
o Op basis van het arrest Tijdstip bronkwalificatie heeft de HR
geoordeeld dat ook feiten en omstandigheden uit latere jaren in
ogenschouw mogen worden genomen om te beoordelen of er
sprake is van een bron. Die latere feiten en omstandigheden tellen
dus in het ter beoordeling liggende jaar ook mee.
o Als jij handelt op de beurs is het te verwachten dat jij voordeel
verkrijgt al helemaal nu Jaap zich sinds 2010 al 8u pd bezig houdt
met de beurs.
Stap 2: hoe gaan we deze bron duiden voor de IB? Is er wellicht sprake van
een bepaalde vorm van duurzaamheid? Wil er sprake zijn van een
onderneming dan moet je extra punten toetsen?
Die bronvoorwaarde, als die er is, dan hebben we daarmee Resultaat uit
overige werkzaamheden te pakken dan hoeven we alleen maar de
bronvoorwaarde af te lopen – als die aan de bron van inkomen voldoet is er
sprake van ROW. Wil er sprake zijn van winst uit onderneming, dna moeten
we nog een extra stap maken = 2 voorwaarden
- Een organisatie van kapitaal en arbeid
- En het moet duurzaam zijn.
Hij had vanaf 2012 die resultaten, dus dan begint wel een bepaalde
duurzaamheid zich af te tekenen. Dus dat zou kunnen leiden tot een winst uit
onderneming. Maar nu gaan we terug naar de voorwaarde
Duurzame rganisatie van arbeid en kapitaal is check
Deel aan economisch verkeer
We beoogen voordel (hij wil zelf verdienen)
Kan hij dit redelijkerwijs verwachten? – speculatief, hij zet zijn kunnen in. Het
blijft speculeren, ook al heb je kennis, educative guess. Dus het blijft een
goed. Dat is de crux hier. Hij kan geen invloed uitoefenen op die resultaten,
hij heeft mazzel! Hij kan niet de fluxuatie beinvloeden. Jaap is aan het
speculeren en daarmee is niet aan het laatste criterium voldaan.
Je zit niet in box 1:
Wel arbeid, beoogen maar je kan het niet redelijkerwijs te verwachten = GEEN
BOX 1; je komt hier niet eens toe uit resultaat uit overige werkzaamheden.
Als je daar niet aan voldoetl geen bron van inkomen dan ga je in box 3
kijken
Zijspoor afbakening box 1 en box 3
Stel je hebt wat geld op de bank, rente is laag en ik wil een hoger rendement.
Er staan twee panden te kopen, die koop ik en verhuur ik aan studenten.
Huuropbrengsten: huur uit onderneming?
, - Duurzame orgnisatie van kapitaal en arbeid? Nee, je hebt wel een
organisatie van kapitaal (een pand) en je moet af en toe langs om
dingen te maken of bv. Huur incasseren (dus je verricht wel een
bepaalde vorm van arbeid). Dus check
- Je neemt deel aan economische verkeer
- Je beoogt voordeel
- En je kan het verwachten
DUS ik drijf onderneming zou je zeggen!
Maar men geeft het aan in Box 3 – dat gaat niet uit boven het normale
vermogensbeheer; je doet niks eigenlijk anders dan wat een doorsnee
belegger doet. Het is een invulling van het element arbeid; die arbeid s
een extra voorwaarde, die moet zodanig zijn dat je een zodanige winst
geneereerd dan dat het geval zou zijn bij normaal vermogenbeheer.
Het is een beleggingsactiviteit. Die voorwaarde arbeid is zo ingevuld
dat je wel iets extra moet doen; het gaat uit boven het normale
vermogensbeheer. Dus ook al kan je overal vinkjes zetten; je moet
meer doen dan bij normaal vermogensbeheer dus box 3
Vraag b
Hoe luidt uw antwoord op vraag a als Jaap niet zijn eigen geld zou
beleggen, maar vermogensbeheerder zou zijn en tegen vergoeding
geld van andere mensen zou beleggen?
Winst uit onderneming
- Voordeel te verwachten want zijn eigenlijke acitviteit is niet zozeer het
handelen op de beurs maar hij doet het nu in opdracht van derden, dus
hij verleend een dienst aan derden en daar wordt hij voor beloond, daar
is niks speculatiefs aan
- Arbeid
- Deelneemt aan eco verkeer
- Voordeel beogen
- Te verwachten
Opgave 2
Geef per feit/gebeurtenis aan of sprake is van een bron van inkomen
en hoe deze bron fiscaal wordt behandeld.
Henk is woonachtig in Rotterdam en moet zijn aangifte
inkomstenbelasting indienen. In dat kader zijn de volgende feiten en
omstandigheden met betrekking tot het jaar waarover hij aangifte
moet doen bekend:
a. Henk heeft een fietsenreparatiebedrijf waarin hij ca. 30 uur per
week werkzaam is;
Hij verricht arbeid etc. etc. etc. Eisen bron van inkomen + hier is
overigens ook nog sprake vn een duurzame organisatie van arbeid en
kapitaal
Dus aan deo verige bron voorwaardei s voldaan dus Winst uit
onderneming.
, hij heeft een eigen onderneming. Winst uit onderneming is belast op
grond van art. 3.2 Wet IB 2001 indien er sprake is van een:
- een onderneming
o een duurzame organisatie van kapitaal en arbeid met behulp
waarvan door middel van deelname aan het economische
verkeerd wordt beoogd winst te behalen.
De vraag of de omvang van de activiteiten vd bp wel
voldoende was om te concluderen tot de aanwezigheid
van de onderneming hangt af van verschillende
factoren (omvang werkzaamheden, duur, investeringen
etc)
- voor rekeningen van de bp wordt gedreven en
- die rechtstreeks wordt verbonden voor verbintenissen betreffende
die onderneming.
Naast de vereiste kwalificatie als ‘ondernemer’ in de zin van art. 3.4
Wet IB 2001, heeft de wetgever voor de toegang tot een aantal
faciliteiten bepaald dat de ondernemer ook aan het zogenoemde
urencriterium moet voldoen. Dan pas ziet de wetgever hem als een
volwaardige ondernemer voor wie bepaalde extra aftrekken zijn
bedoeld.
Om aan het urencriterium te voldoen moet een ondernemer gedurende
een kalenderjaar in
Ieder geval ten minste 1.225 uren aan werkzaamheden voor een of
meer onderneming besteden art. 3.6. Hieraan wordt voldaan omdat hij
1.560uur besteed pj.
b. Henk bezit een pand waarin de activiteiten van het
reparatiebedrijf worden uitgevoerd;
Het rendabel maken van bepaalde vermogensbestanddelen door deze
ter beschikking te stellen aan een met de belastpingplichtge verbonden
persoon of aan een vennootschap waarin de belastingplichtige een AB
heeft wordt ook als overige werkzaamheden beschouwd. Hiervan lijkt
geen sprake te zijn in de casus.
Hij stelt dus niks TBS aan zichzelf, maar dat staat niet in de wet. Wat
je hier ziet si de toepassing van de vermogensetikeringsregels.
Hij drijft een onderneming als natuurlijk persoon + wat bezit deze
persoon? Bij elke bezitting plak je een stikker! Dit is eigenlijk dienstbaar
aan het drijven van een onderneming of bedrijfsauto is ook dienstbaar
aan onderneming, prive op spaarrekenign (= geen
ondrenemingsvermogen). Is het ondernemingsvermogen of is het
privevermogen. Soms mag je zelfs kiezen. Dit is in zijn geheel
dienstbaar aan zijn onderneming – ondernemingsvermogen, daarmee
hoort het bij de totale winst uit onderneming. Dit betekent dat er
kozijnen moet worden geschilderd worden, dat kost 20 euro en je maakt
100 euro winst, dan betaal je belasting over 80. Dus het pand is
ondernemingsvermogen obv vermogensetikketeringsregels.