Hoofdstuk 9 Aminozuurmetabolisme Boek Metabolisme
9.1 Inleiding
De eerste prioriteit van een cel is om steeds over toereikend voorraad van elk van de twintig
aminozuren te beschikken, om de eiwitsynthese vlot te laten verlopen. Eiwitten staan immers
centraal in de translatie, opbouw van basen van RNA/DNA en van membraanfosfolipiden, potientenle
brandstof voor energiemetabolisme. Ook van aminozuren afgeleide stoffen kunnen een grote rol
spelen namelijk in hormonen en neurotransmitters. Je hebt niet-essentiele aminozuren (zelf maken)
en essentiele aminozuren (moet in voedsel zitten).
9.2 Essentiële en niet essentiële aminozuren
9.2.1 Inleiding
Elke cel moet in staat zijn om verslseten eiwitten te vervangen door nieuwe en heeft ieder moment
aminozuurbouwstenen nodig die wordn omgezet in aminozuur-tRNA’s. elk van de twintig aminozuren
moet in voorraad zijn. nieuwe moleculen worden toegevoegd aan de voorraad door drie
mechanismen namelijk recyclen van aminozuren, opname van vrije aminozuren en opname van
eiwitten. Voor de helft van de aminozuren die gebruikt worden voor de eiwitsynthese, bestaat er een
vierde optie, namelijk de novo synthese van nieuwe aminozuren ven het koolstofskelet en een
stikstofbron.
9.2.2 De novo synthese van niet-essentiële aminozuren
Vertrekpunt: Glutamaat en glutamine
De synthese van niet essentiele aminozuren vereist niet alleen koolstofskelet en ATP maar ook een
bron van stikstofatomen en enzymen om de opbouw te katalyseren. Glutamaatdehydrogenase
katalyseert alfa-ketoglutaraat naar glutamaat. Van glutamaat wordt glutamine gemaakt door
glutamaat-ammonia ligase (glutaminesynthase). Aminotransferasen katalyseren de overdracht van
een alfa-aminogroep van een aminozuur naar een alfa-ketonzuur, met vorming van een nieuw alfa-
ketonzuur en een nieuw aminozuur. De enzymen die hier verantwoordelijk zijn komen in hoge mate
tot expressie in de lever. Vandaar dat ze ook in het serum kijken naar aminotransferasen om
levercellulaire schade op te sporen.
Foliumzuur en de synthese van glycine
Serine ontstaat niet alleen via de transaminatie, maar kan ook glycine vormen door deel te nemen
aan het C1-metabolisme. En uracil kan ook thymine vormen door hetzelfde proces. Foliumzuur speelt
een belangrijke rol.
S-adenosylmethionine (SAM) en de synthese van zwavelhoudende aminozuren
SAM wordt door middel van methyltransferasen omgezet in A-adenosyl-hocysteine waaruit
adenosine gemaakt kan worden. ook homocysteine en methionine kunnen van deze cyclus gemaakt
worden.
9.3 Aminozuurkatabolisme
9.3.1 Afbraak van het koolstofskelet van aminozuren
Het koolstofskelet van aminozuren is een uitstekende brandstof, die in de mitochondriale msstrix kan
worden geoxideerd tot CO2. De reden om aminozuren te verbranden in plaats van te gebruiken voor
eiwitsynthese of het maken van aminozuurafgeleiden zijn:
-overschot van aminozuren door teveel opgenomen voedingseiwitten.
-tijdens een periode van vasten waarbij de stroom aminozuren door hydrolyse spiereiwitten
-afbraak van fenylalanine en tyrosine.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper CarolienvdKerkhof. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.