100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Biologie samenvatting vwo 5 - hoofdstuk 9: systeem Aarde en de mens €3,99
In winkelwagen

Samenvatting

Biologie samenvatting vwo 5 - hoofdstuk 9: systeem Aarde en de mens

1 beoordeling
 4 keer verkocht

Complete biologie samenvatting VWO 5 van H9: systeem Aarde en de mens.

Laatste update van het document: 1 week geleden

Voorbeeld 1 van de 4  pagina's

  • Nee
  • Hoofdstuk 9
  • 4 oktober 2023
  • 7 maart 2025
  • 4
  • 2023/2024
  • Samenvatting
book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:
Alle documenten voor dit vak (5742)

1  beoordeling

review-writer-avatar

Door: 105413R • 8 maanden geleden

zijn maar 2 van de 4 paragrafen... weg 4euro

reply-writer-avatar

Door: dagmarvtk • 6 maanden geleden

Hoi! Dat er maar 2 van de 4 paragrafen zijn samengevat, staat aangegeven bij het document! Ik hoop dat je er alsnog iets aan hebt gehad.

avatar-seller
dagmarvtk
§1 Klimaatverandering
Koolstofsinks
Systeem Aarde staat onder hoge druk door de hoeveelheid mensen op aarde: voedsel, afvalstoffen,
energieverbuik en grondstoffen. De gevolgen zijn merkbaar als klimaatveranderingen, de
temperatuur op aarde stijgt. Systeem Aarde bevat grote voorraden koolstof. Fossiele brandstoffen
(steenkool, aardolie en aardgas), kalkgesteenten (CaCO3) en het oceaansediment (afgestorven
plankton) zijn de belangrijkste koolstofsinks die deel uitmaken van de langzame koolstofkringloop.
Door het op grote schaal verbranden van fossiele brandstoffen fungeren veel steenkool-, aardolie- en
aardgasvelden als koolstofsource. Biomassa (levende en dode organismen en organische stoffen in
de bodem en permafrost) is in de snelle kringloop de belangrijkste koolstofsink. Biomassa is in de
afgelopen jaren sterk afgenomen door ontbossing, ontginning van venen en ontdooiing van de
permafrost. Ook de oceaan is een belangrijke koolstofsink: CO 2 lost op in water, dat leidt tot een
lagere pH waardoor sommige organismen niet meer overleven.

Broeikasgassen en klimaat
De zon levert de energie waarop systeem Aarde draait. Niet alle zonnestralen bereiken de aarde.
Voor een deel houdt de ozonlaag hoog in de atmosfeer ze tegen. Een ander deel kaatst terug naar de
ruimte door hoge bewolking. Alleen het licht dat het bladgroen van fytoplankton en planten bereikt,
geeft fotosynthese. Een deel van het zonlicht verwarmt de aarde en kaatst als warmte
(infraroodstraling) terug de atmosfeer in. Broeikasgassen als CO2 houden die warmtestralen tegen en
houden daarmee het broeikaseffect in stand. Door menselijke activiteiten, zoals het verbranden van
fossiele brandstoffen en verandering van landgebruik voor landbouw en veeteelt, is de uitstoot van
de broeikasgassen CO2, CH4 en N2O sterk toegenomen. Als gevolg hiervan neemt de gemiddelde
temperatuur van de atmosfeer toe: het versterkte broeikaseffect.

Klimaatverandering en biodiversiteit
Door klimaatverandering veranderen abiotische factoren (zoals de temperatuur en luchtvochtigheid).
In een ecosysteem kan dat voor sommige soorten betekenen dat de tolerantiegrenzen overschreden
worden. Soorten die niet kunnen emigreren of zich niet kunnen aanpassen, sterven mogelijk uit.
Daarnaast kunnen soorten uit andere ecosystemen het ecosysteem koloniseren. Door
klimaatverandering wijzigen de soortensamenstelling en de soortenrijkdom van een ecosysteem. De
biodiversiteit van een gebied wordt bepaald door de soortensamenstelling, soortenrijkdom,
genetische variatie. Een grote biodiversiteit draagt bij aan de veerkracht van de ecosystemen in
systeem Aarde: het vermogen tot aanpassing aan veranderingen.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dagmarvtk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 64670 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€3,99  4x  verkocht
  • (1)
In winkelwagen
Toegevoegd