Bergevoet & Van Tuijl | De flexibele stad
- Ontwikkeling stagneert en de structurele leegstand van vastgoed en bouwrijpe grond neemt
toe. Leefbaarheid in onze dorpen en steden komt onder druk te staan.
- Op het eerste gezicht veroorzaakt door de crisis.
- Tijd waarin forse langdurige economische groei en demografische groei samen opgingen is
voorbij.
- Economische groei is niet langer vanzelfsprekend en demografische krimp ligt op de loer.
- Het failliet van het gangbare ontwikkelmodel.
- Tijd voor het nieuwe ontwikkelen!
Een toekomstbestendige stad heeft het vermogen mee te bewegen met de veranderende behoeften
van haar inwoners.
Het drie lagen model
- Occupatie
- Netwerken
- Ondergrond
Nu
- Aanbod passend bij behoefte(n)
Toekomst
- Toekomstbestendig vastgoed
- Flexibel en alternatief aanwendbaar (Alternatief aanwendbaar → bij voorbaat al ontwikkelen
met meerdere functies)
Aanbod en vraag: Wat is het verschil?
-1-
,Systeemcrisis → Het kwantitatieve crisissysteem (systeem waarbij het alleen om kwantiteit ging)
- Demografische en economische groei in de 20ste eeuw leidt tot een formidabele groeispurt
van de Europese stad.
- NL: bevolking in 1900 → 5 mln inw. in 2000 à 16 mln inw.
- Er ontstaat een hyperefficiënte bouweconomie om vraag op te vangen.
- Invoering woningwet 1901 → regels waaraan woningen moesten voldoen).
- Bijna een eeuw lang is alleen de bouweconomie het antwoord op de aanhoudende vraag
naar ruimte.
- Van de wederopbouwopgave halverwege de vorige eeuw tot het groeikernenbeleid in de
jaren ’70 en de meest recente VINEXopgaven.
- Op kwantiteit gerichte methodiek → snel bouwen zonder aan kwaliteit te denken.
Winston Churchill
- Never waste a good crisis
- In challenging times one must question the accepted reality because things are going wrong,
rapid answers are needed and the solution may well be found outside the usual compass.
Wat zagen we gedurende de crisis?
- De vraag naar ruimte veranderde, van kwantitatieve naar een kwalitatieve vraag
- Het systeem haperde → systeemcrisis
- Want gebruikers namen (nemen) niet langer meer kritiekloos af.
- Alleen de ruimte waarvan de vestigingscondities goed genoeg zijn en goed aansluiten op de
eigen behoefte.
- Bestaande instrumentarium was/is onvoldoende flexibel.
- De stad zat op slot.
- De leegstand nam toe en de leefbaarheid stond onder druk.
Van nieuwbouw naar hergebruik
Implosie is nodig → herstructurering
- Terwijl de vraag naar ruimte stagneert, groeiden de steden de afgelopen jaren nog fors.
- Stadsgrenzen schuiven op terwijl de leegstand binnen de stadsgrenzen structureel werd.
- Niet alleen in NL, waar miljoenen m2 aan kantoorruimte leegstaan en duizenden hectaren
braakliggende grond op bouwplannen wachten.
- Ook andere Europese landen kampen met toenemende leegstand.
- Het was niet zinvol door te gaan met grootschalige nieuwbouw aan de randen van de steden.
- Beter is het om de leeggekomen plekken binnen de stadsgrenzen te hergebruiken.
Lokale flexibiliteit
- Context binnen stadsgrenzen complex en bepalend.
- Bestaande gebouwen, eigendomsgrenzen, regels voor aansprakelijkheid beperken de
bewegingsvrijheid.
- Hergebruik van het bestaande is complex en nergens hetzelfde.
- Instrumentarium nodig dat kan ingaan op specifieke plaatsgebonden condities.
Overaanbod
- Ruimteproductie was de afgelopen decennia aanbod gestuurd en speculatief van aard.
- Leegstand duidt op een aanbod van ruimte waar geen vraag naar is.
- Ruimte was/is verkeerd ingeschat.
- Waardestijging niet langer vanzelfsprekend.
- Nadruk op de gebruiker en zijn werkelijke vraag.
Het waarom moet kloppen, en voor wie!
-2-
,Simon Sinek | The Golden Circle
A. Behoefte(n)
B. Dieper onderzoek
C. Gefaseerd
Behoeften
Kennis en inzicht in:
1. Analyse van de stad/plek (Kijk! Kijk! & vraag Waarom!)
2. Trends & Ontwikkelingen (volgende college(s))
3. Doelgroep, incl. toekomstbeeld (volgende college(s))
Van Schijndel | Ruimtelijke ordening en planologie
Analyse van de stad/plek
1. Historische analyse – Hoe is de stad ontstaan?
2. Structuuranalyse – Hoe zit de stad in elkaar?
3. Functionele analyse – Hoe wordt de stad gebruikt?
4. Ruimtelijke elementen
1. Historische analyse – Hoe is de stad ontstaan?
- Historie vormt groot deel van identiteit
- Tot de historie behoort ook ontstaansreden
o Bestuurlijke functie? Handelsfunctie? Industrie? Etc.
- Historie fysiek herkenbaar = stedelijk weefsel
- Een product van eeuwenlang bouwen, aanleggen, slopen en veranderen; soms doordacht,
soms impulsief.
-3-
, 2. Structuuranalyse – Hoe zit de stad in elkaar?
- Iedereen is uniek en kijkt op zijn/haar manier
- Mental map met belangrijkste kenmerken
- Kevin Lynch – Amerikaanse onderzoeker
o Verschillende mensen toch eenzelfde beeld van de stad
o De wijze waarop mensen een stad visueel waarnemen wordt bepaald door
beeldelementen
Kevin Lynch – Amerikaanse onderzoeker
1. Routes (paths)
2. Grenzen (edges)
3. Districten (districts)
4. Knooppunten (nodes)
5. Herkenningstekens (landmarks) → de Eiffeltoren etc.
3. Functionele analyse – hoe wordt de stad gebruikt?
- Analyse van het ruimtegebruik
- Waar wordt gewoond?
- Waar gewerkt?
- Waar zijn de voorzieningen?
- En waar is het groen?
- Waar worden functies gemengd?
- Waarom zo opgebouwd en voldoet het nog?
- Opbouw van de stad:
o Modellen voor stedelijke ontwikkeling vanuit de economische geografie
-4-
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dionnebaljeu. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.