Een samenvatting van de stof die uit het boek bekend moet zijn voor het deeltentamen Algemene Geschiedenis in blok 1. Deze stof bestaat uit de hoofdstukken 11 tot en met 15 in het boek van McKay, wat begint bij de Latere Middeleeuwen, de Reformatie, Kolonialisme en als laatste Absolutisme doorneemt.
Samenvatting AGN Blok 1
H11: De Latere Middeleeuwen
Great Famine (1315-1322): ‘The Seven Lean Years’, een enorme hongersnood door Europa. Kwam
door het begin van de Little Ice Age. Klimaat verandert Oogsten zijn slecht Te weinig voedsel.
Diverse gevolgen:
Massale sterfte
Toename graanprijzen waardoor voedsel minder beschikbaar was voor armen
o Lagere calorie-inname gelijk aan een lagere weerstand dus meer ziekten
Minder productieve arbeiders
Weer slechtere oogsten!
Maatregelen:
Verbod op verkoop graan naar buitenland
Verbod op stockpilen graan om te speculeren en daaraan te verdienen.
Beiden niet effectief door diefstal en een zwarte markt!
Black Death (1347-1351): De Plaag, de grote builenpest die ruim de helft van Europa uitroeide. Komt
van een plaagvlo af die zich op ratten vestigden. Kwam vanuit China, vermoedelijk door de Mongolen
of door schepen naar Europa gebracht.
Gevolgen:
Flagellants: Groepen religieuzen die zichzelf pijnigden als straf voor de plaag die God had
gebracht op de wereld. Terroriseerden dorpen
Joden en heksen als zondebok
Toename van prijs arbeid door enorme sterftecijfers en daarmee gebrek aan arbeid.
o Zo was vlees bijvoorbeeld ineens betaalbaar voor arbeiders!
In Engeland: Statute of Laborers
o Prijs van arbeid nam drastisch toe door afname arbeiders, Engelse koning probeert
dat te beperken door te bepalen dat de prijs pre-plaag gehandhaafd blijft
Peasant Revolt als gevolg samen met een aantal maatregelen die onpopulair
waren, zoals een belasting op alle mannen in 1380.
1381: English Peasants’ Revolt
Soortgelijke opstand in Frankrijk in verband met belastingen: De Jacquerie.
The Hunderd Years’ War (1337-1453): Conflict tussen Engeland en Frankrijk. Oorzaak: Sterfte koning,
volgens erfwetten zou Edward III de Franse troon erven. Franse adel (Barons) wilde dat niet
Salische wet zou gelden dus via een vrouw kan niet geërfd worden Weg met Edward. Gevolg:
Edward III valt Frankrijk binnen als Filips VI zich niet houdt aan de afspraken waarmee Edward afstand
deed van de troon.
Een deel van de Franse adel trok aan het Engelse eind, omdat ze het niet eens waren met de
centralisatiemaatregelen van Filips.
Engelsen nemen Franse koning gevangen, er komt een vredesverdrag waarmee Aquitaine in
Engelse handen komt
o Hendrik (1413-1422) verklaart in 1415 opnieuw de oorlog en verpletterd vrijwel
direct de Fransen bij Agincourt!
o Jean d’Arc komt op het toneel en neemt de strijd over, neemt enorme delen van
Frankrijk terug totdat de Bourgondiërs haar gevangen nemen, als ketter verklaren en
ter dood veroordelen.
, Gevolgen:
De Valois dynastie aan de macht in Frankrijk, heeft enorme happen land in handen die zij
terugveroverde op opstandige adel. Centraliseert en herverdeeld
Tussen 1250 en 1450: Representative Assemblies komen op Ook in Frankrijk en Engeland!
o Met name voor de koning om bedes te vragen aan zijn vazallen, die dan bij elkaar
komen.
Babylonisch Ballingschap (1309 – 1376): De Pausen leven in Avignon in plaats van Rome. Gebeurt
vanaf Paus Clement V door druk van de Franse koning, Filips de Schone. Had enorme prestigeschade
als gevolg, deels omdat de Pausen in die tijd helemaal niet bezig waren met het religieuze maar met
financiële en administratieve taken. Er hing dan ook een aardig decadente sfeer in hun hof, wat
helemaal niets van doen heeft met een Paus. Paus Gregorius XI keert in 1377 terug naar Rome!
Vervolgens: Paus Urbanus VI probeert hervormingen door te drukken op een aardig tactloze manier.
Valt rijke / corrupte bisschoppen aan, excommuniceert ze. Bisschoppen verenigen zich, verklaren de
verkiezing van Urbanus ongeldig en excommuniceren hem. Nieuwe paus: Clement VII Twee pausen
Groot Schisma (1378-1417). Europa verdeeld onder welke Paus er momenteel heerst!
Door het ballingschap en het schisma werd de kerk an sich ook tegenover elkaar gezet. Zo kwamen er
conciliaristen, ofwel leden van de kerk die van mening waren dat hervormingen door concilies /
vergaderingen moesten komen en niet vanuit het Pausdom. De Paus moest dus niet meer de ultieme
macht zijn, maar de bisschoppen samen. Daartegenover stonden de curialisten, die van mening
waren de macht wel degelijk bij de paus lag. Kwam ook doordat diverse Pausen zo bezig waren met
hun eigen belang en betrokken waren bij diverse schandalen. Denk Rodrigo Borgia.
Een ander gevolg was heiligheidsinflatie en anticlericalisme. Het wantrouwen richting de kerk
vanwege hun constante praal en pracht maar toch de discussies, gecombineerd met de Zwarte Dood
deed men vermoeden dat het einde der tijden er was, maar ook dat de kerk de kant van de Antichrist
had gekozen door hun corruptie. Hier ligt dan ook een van de oorzaken van de Reformatie. Ook
gingen leken zelf zalven en ceremonies uitvoeren, simpelweg omdat de bisschoppen er niet waren
maar in Rome een decadent leven leden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper patrickvangogh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
