Aandoeningen van het zenuwstelsel:
Hersen- en ruggenmergletsel:
Traumatisch hersenletsel is beschadiging van de hersenen die ontstaat door een oorzaak
buiten het lichaam. De belangrijkste oorzaken zijn valincidenten en verkeersongevallen.
De verschijnselen hangen af van de uitgebreidheid van de hersenbeschadiging.
Een commotio cerebri (hersenschudding) is een veelvoorkomende vorm van licht
hersenletsel. Lichamelijke symptomen zijn kortdurend bewustzijnsverlies, hoofdpijn,
misselijkheid en braken, lichtschuwheid en duizeligheid.
Er zijn 2 vormen van ernstig hersenletsel:
- Gesloten hersenletsel is het gevolg van een stomp trauma op het hoofd waarbij de hersenen
plotseling verplaatsen in de schedel.
- Open hersenletsel is het gevolg van een penetrerend trauma, zoals bij een schiet- of
steekwond. Ernstig hersenletsel gaat gepaard met hersenfunctiestoornissen op de korte en
lange termijn. Symptomen zijn bewustzijnsverlies, geheugenverlies, verminderde spierkracht,
coördinatiestoornissen, emotionele problemen en gedragsveranderingen.
De behandeling hangt af van de ernst van de hersenletsel. Licht hersenletsel, zoals een
hersenschudding zal meestal met rust herstellen.
Ruggenmergletsel:
Bij ruggenmergletsel kan het gaan om compressie, bloeduitstortingen, scheuren of oedeem.
Traumatische oorzaken zijn valincidenten en verkeersongevallen. Niet-traumatische
oorzaken zijn ernstige artrose, metastasen of een hernia.
De symptomen kunnen variëren en hangen af van de plaats van de beschadiging van het
ruggenmerg. Motorische, sensorische en orgaanfuncties kunnen geheel of gedeeltelijk
verloren gaan.
Epilepsie:
Epilepsie is een aandoening van het centrale zenuwstelsel die gekenmerkt wordt door
aanvalsgewijze veranderingen in de elektrische activiteit van de hersenen.
Een epileptisch insult kan gepaard gaan met bewustzijnsverlies, controleverlies over de
spieren en sensorische stoornissen.
De oorzaak van epilepsie is een verandering in de elektrische activiteit van de hersenen,
maar het precieze ontstaansmechanisme is niet bekend.
Epilepsie kan zich op een groot aantal verschillende manieren uiten en wordt ingedeeld naar
de locatie en de kenmerken van de aanval:
- Focale epilepsie. Hierbij is slechts een deel van de hersenen betrokken.
- Gegeneraliseerde epilepsie. Hierbij zijn beide hersenhelften en meerdere hersengebieden
betrokken.
Epilepsie is meestal niet te genezen. In deze gevallen kunnen anti-epileptica de epileptische
aanvallen vaak onderdrukken of voorkomen.
Cerebrovasculair accident:
, Een cerebrovasculair accident (CVA) of beroerte is een plotselinge onderbreking in de
bloedtoevoer naar de hersenen door een afsluiten (occlusie) van een slagader in de hersenen
of een bloeding.
Door het tekort aan zuurstof zullen de hersencellen binnen enkele minuten na het ontstaan
van de cerebrale ischemie afsterven.
De meeste CVA’s zijn het gevolg van een vaatafsluiting door een bloedstolsel. We spreken
hier ook wel van een herseninfarct of ischemisch CVA. Een bloeding in de hersenen wordt
ook wel hemorragisch CVA genoemd.
De symptomen beginnen acuut. Mogelijke symptomen zijn een doof gevoel in een arm of
been, problemen met zien, verlamming van de spieren aan 1 kant van het gezicht, of van het
lichaam, verwardheid en problemen met lopen, praten of begrijpen.
Bij een hersenbloeding kan een spoedoperatie noodzakelijk zijn om een hematoom te
verwijderen of een aneurysma af te klemmen.
De medicamenteuze behandeling bestaat uit het toedienen van bloeddrukverlagende
middelen, middelen die druk in de hersenen verminderen en middelen die de eventueel
gebruikte orale antistolling couperen.
Een transient ischemic attack (TIA) is een ‘miniberoerte’ door een kortdurende afsluiting van
een slagader in de hersenen. De verschijnselen van een TIA zijn meestal minder ernstig dan
die van een beroerte en verdwijnen binnen 24 uur.
Verdwijnen de verschijnselen wel volledig, maar duurt dit langer dan 24 uur, dan spreekt
men van een RIND (reversible ischaemic neurologic deficit).
Aandoeningen van de hersenzenuwen:
Trigeminusneuralgie is een aandoening die gepaard gaat met hevige pijnscheuten door een
afwijking in de nervus trigeminus, de 5e hersenzenuw, die sensorische informatie van de
wang, de kaak en andere delen van het gezicht doorgeeft.
Deze aandoening, die ook bekend staat als aangezichtspijn of tic douloureux, is een vrij
zeldzame aandoening.
Symptomen zijn een plotselinge, stekende pijn aan een kant van het gezicht, meestal in het
gebied van de 2e tak van de nervus trigeminus (pijn in neus en bovenkaak).
Deze pijn wordt wel vergeleken met stroomstoten en kan worden opgewekt door aanraking
van het gezicht, kauwen, drinken of praten. Trigeminusneuralgie staat bekend als de
pijnlijkste aandoening die er bestaat.
De Bellse parese is een verlamming van de aangezichtsspieren als gevolg van een ontsteking
van de zevende hersenzenuw, de nervus facialis (aangezichtszenuw).
De ontsteking van de aangezichtszenuw wordt mogelijk uitgelokt door een virusinfectie of
een auto-immuunstoornis.
De symptomen ontstaan plotseling en worden veroorzaakt door uitval van de
aangezichtsspieren en soms ook de traan- en speekselklieren aan 1 kant van het gezicht.
Hersenvliesontsteking:
