Zeno van Cithium 335-262v.Chr: Bedenker van het Stoïcisme. Je moet beheerst, bedachtzaam
en verdraagzaam zijn.
Keizer Marcus Aurelius, romeinse keizer (161-180), bekende Stoïcijn: hier wat quotes:
Epicuristen: Door Epicuris (341-270v.Chr) het doel van het leven is vrij komen van angst en pijn;
Ataraxia. Geestelijke innerlijke rust creëren. De goden bestaan wel, maar zij hebben geen
interesse in ons stervelingen. Waarom angst voor dood? Je moet wel streven naar niet alleen vrij
van pijn en angst zijn, maar Hedon (genot). Wat is genot? Niet afhankelijk zijn van andere.
Zelfvoorzienend zijn, harmonie met familie en vrienden. Volgens hem sterft het lichaam samen
met de ziel. Hedonisme
3.1
• Je weet welk volk heerste over de Romeinen in de koningstijd
De Romeinen zelf
• Je kent de laatste koning van Rome
De laatste (7e) koning van Rome was Tarquinius Superbus (Etruskisch). Ze wilde van hem af, zo
zou van hem worden gedacht dat hij van het Senaat af wilde, en stond hij er om bekend wreed,
wraakzuchtig en respectloos te zijn. Hij is afgezet door edelen en leidende figuren in Rome. Na
23 jaar met deze wrede koning te hebben moeten dealen, hadden de Romeinen zich
voorgenomen om nooit meer een koning te hebben.
• Je weet welke rol patriciërs en de senaat bekleedden in de koningstijd
De sociale verhoudingen koninkrijk:
1. Koning
- Een alleenheerser. Hij was het hoofd van de regering, militair leider, had een religieuze
rol, had iets te zeggen in rechtspraak, en zat er -in principe- levenslag.
2. Patriciërs (Patroni)
- Senaat (adviesorgaan) werd gevorm door leden van het patriciaat en gaven advies aan
de koning, maar hij hoefde dit advies niet op te volgen. (aanzienlijk minder macht dan in
de republiek, zo konden zij geen wetten maken of goedkeuren) Een van de belangrijkste
20
, rollen van de Senaat was het adviseren van de koning bij aangelegenheden van
buitenlandse zaken, zoals oorlogen en diplomatie. Het senaat bestond uit de elite; de
rijkste en meest aanzienlijke families. (niet alle patriciërs zaten meteen in het senaat)
- Als je niet in het senaat zat als patriciër, had je alsnog best wel wat macht. Zo waren ze
vaak betrokken in het organiseren van religieuze aangelegenheden, en hadden zij
voornamelijk grote landgoederen in de omliggende gebieden van Rome. Dit gaf hen
aanzienlijke economische macht en invloed.
3. Plebejers (Plebs)
- Vrije romeinen
- Rijke handelaren
4. Clientes
- Vrije, arme romeinen, verbonden aan patriciërs
• Je kunt de koningstijd van Rome situeren in de tijd
Het Romeinse Koninkrijk duurde van 753-509v.CHr. In deze tijd werden koning gezien als
legendarisch, mythisch. Dit begint al bij de eerste koning; Romulus. Hier een korte uitleg
daarvan:
Romulus en Remus waren de eerste mensen in Rome. Ze werden opgevoed door een wolf en
startte samen een stad. Ze kwamen er alleen niet over uit samen, en Romulus vermoorde zijn
eigen broer, Remus voor het ‘goed’ van de stad. De eerste bevolking van Rome waren alleen
maar mannen; outlaws, criminelen. Op een avond nodigde Rome de Sabijnen uit, dat leek
vriendelijk maar Rome heeft toen al hun vrouwen en kinderen gestolen, zonder vrouwen zou
Rome namelijk niet kunnen groeien.
De eerste koninkrijken leken erg op het Griekse systeem. Onder Romulus was er ook al een
senaat gestart; 100 mannen uit prominente families die hem moesten helpen met het besturen
van het land. Dat senaat was er dus al sinds ongeveer 753v.Chr, dus toen de laatste koning,
Superbus, het senaat ging negeren en er geruchten gingen dat hij het senaat af wilde schaffen
na +- 150 jaar, kwam er opstand.
Lupa = wolvin maar ook prostituee.
• Je kent de sociale samenstelling van Rome in de koningstijd
1. Koning
- Een alleenheerser. Hij was het hoofd van de regering, militair leider, had een religieuze
rol, had iets te zeggen in rechtspraak, en zat er -in principe- levenslag.
2. Patriciërs (Patroni)
- Senaat (adviesorgaan) werd gevormd door leden van het patriciaat en gaven advies
aan de koning, maar hij hoefde dit advies niet op te volgen. (aanzienlijk minder macht
dan in de republiek, zo konden zij geen wetten maken of goedkeuren) Een van de
belangrijkste rollen van de Senaat was het adviseren van de koning bij aangelegenheden
21
, van buitenlandse zaken, zoals oorlogen en diplomatie. Het senaat bestond uit de elite; de
rijkste en meest aanzienlijke families. (niet alle patriciërs zaten meteen in het senaat)
- Als je niet in het senaat zat als patriciër, had je alsnog best wel wat macht. Zo waren ze
vaak betrokken in het organiseren van religieuze aangelegenheden, en hadden zij
voornamelijk grote landgoederen in de omliggende gebieden van Rome. Dit gaf hen
aanzienlijke economische macht en invloed.
3. Plebejers (Plebs)
- Vrije Romeinen
- Rijke handelaren
4. Clientes
- Vrije, arme Romeinen, verbonden aan patriciërs
• Je kent de rol van de senaat, de consuls, de praetoren, de volksvergaderingen in de
republiek
Hoe zit het politieke systeem in elkaar?
Politiek-Militair imperium Juridisch imperium
Consuls (2 Senaat (300 Praetor (patriciër ‘gekozen’ door
patriciërs, 1 is patriciërs, voor Comitia Centuriata)
bezig met dagelijks het leven
- Bezig met rechtspraak, een
bestuur, ander is aangewezen)
soort rechter
de
-Adviseert de
opperbevelhebber). - Praetor Maximus, de hoogste
consuls
Worden ieder jaar praetor in Rome die niet
vervangen, en -Kan wetten specifiek gericht is op juridische
hebben tegenhouden zaken
mogelijkheid om
een dictator -Vier onderdelen - Er waren meerdere Praetors,
worden (niet per se De twee belangrijkste waren de
-Uitvoeren
in slechte zin) Praetor Urbanus, die
-Samengesteld verantwoordelijk was voor
- Voorzitters door een Censor zaken binnen Rome, en de
Praetor Peregrinus, die
- Legeraanvoerders
verantwoordelijk was voor
- Nemen besluiten zaken buiten Rome
- Kunnen wetten - Uitvoerend gezag, ze konden
voorstellen bepaalde administratieve en
militaire bevoegdheden
-Gekozen door
uitoefenen
Comitia Centuriata
22