Samenvatting
Samenvatting orientatie op geschiedenis Tijdvak 9
Samenvatting van hoofdstuk 9 van orientatie op geschiedenis. Deze heb ik gebruikt voor mijn toets van Tijdvak 9 op het FLOT.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Oriëntatie tv 9Inleiding
Kenmerken van de tijd van de wereldoorlogen:
- Verwoestingen op grote schaal
- Jodenvervolgingen
- Bezettingen
- Terreur
Eerste wereldoorlog was van 1914-1918 en de tweede wereldoorlog van 1939-1945.
9.1 De wereldoorlogen
De eerste wereldoorlog breekt uit
In juni 1914 bezocht de Oostenrijkse aartshertog Ferdinand Sarajevo (Bosnië). Princip was
een nationalist die Ferdinand en zijn vrouw dood schoot. Oostenrijk beschuldigde Servië je
ervan achter de aanslag te zitten. Zij wilde namelijk verenigen met de Slaven op de Balkan.
Oostenrijk wilde in Servië zoeken naar handlangers van Princip, Servische regering wees dit
af. Hierdoor verklaarde Oostenrijk, dat door Duitsland gesteund werd, Servië de oorlog. Dit
gebeurde op 28 juli 1914. Hierop volgde een oorlogsverklaring, Tsaar Nicolas II ging de serven
helpen, hierdoor ging Duitsland ook in oorlog met de russen. Ook Frankrijk ging helpen, waar
Duitsland dus ook de oorlog tegen verklaarden. Toen DU België binnenviel, ging GB zich er
ook mee bemoeien en verklaarde DU ook de oorlog. Er ontstonden 2 groepen:
- Centralen (DU en OOST)
- Geallieerden (GB, FR, RUS)
Achtergronden
Deze oorlog kon ontstaan door het systeem van bondgenootschappen dat vanaf de 19e eeuw
in Europa op kwam. DU en OOST vormde al langer het Tweebond en FR, GB en Rus vormde
vanaf 1907 de triple entente. Frankrijk zocht namelijk bondgenoten vanwege de nederlaag in
1871 toen ze Elzas en Lotharingen verloren aan Duitsland. De Duitse keizer Wilhelm II wist
dat zijn land erg sterk was en daagde daarom ook vaak andere landen uit. Door de constante
dreiging van oorlog, waren alle landen bezig met het mobiliseren van hun leger, en durfde ze
dit ook niet stop te zetten.
Oorlog en vrede
Bij het uitbreken van de eerste wereldoorlog gingen ze ervan uit dat het een korte en snelle
oorlog zou zijn. De Duitsers volgde het Von schliefenplan, hiermee wilden ze eerst afrekenen
met FR en vervolgens RUS verder aan te vallen. Ze focuste zich dus eerst op FR, wat er tot
leidde dat het oostfront tegen RUS onderbezet was. De Britten gingen zich uiteindelijk ook
mengen, waar het Von schliefenplan niet op voorbereid was. De Duitsers strandde in Parijs
en de gehele west linie valt stil, waar de soldaten verscholen zitten in loopgraven. De slag bij
verdun in 1916 zorgde bij zowel FR en DU voor een groot slagveld, vol met doden. Duitsland
probeerde ook Mexico tegen de VS te zetten, door ze aan te moedigen om geweld te
gebruiken tegen de VS. Op 6 april 1917 verklaarde ook de VS de oorlog aan DU.
In Rusland waren er ondertussen communisten aan de macht gekomen, wat er in 1917 tot
leidde dat ze zich terugtrokken uit de wereldoorlog. Hierdoor konden de Duitsers zich nog
meer focussen op het westen. Duitsland putte steeds meer uit en werd oorlogsmoe, ook
riepen de socialisten een republiek uit, hierdoor vluchtte keizer Wilhelm II naar NL en de
Duitse legerleider drong aan op wapenstilstand. In 1919 vond er in Parijs een
vredesbespreking plaats. De Amerikaanse president Woodrow Wilson had een plan voor een
democratisch-kapitalistisch beginsel. Volgens hem moesten conflicten voortaan op
, democratische manieren worden opgelost. Hij nam het initiatief met het oprichten van de
Volkenbond (was de VS geen lid van), hierin overlegde landen waardoor er vrede bewaart
bleef. Hij was ook voorstander van het zelfbeschikkingsrecht. Uiteindelijk resulteerde de
vredesbespreking tot het verdrag van Versailles. Hier stond in:
- Gebieden afstaan aan FR (Elzas-Lotharingen), België, Denemarken en Litouwen.
- Verloor zijn koloniën
- Mocht zich niet meer verenigen met OOST
- Geallieerden troepen bezetten het Saarland en het Duitse leger
- Duitse leger moest Rijnland verlaten
- DU schuldig aan het uitbreken van de oorlog
- Vergoedingen betalen
- Leger verkleinen
- Keizer Wilhelm II uitleveren
Het verdrag van Saint-Germain in 1919 ging over dat OOST zich bij de territoriale verliezen
neerlegde en de nieuwe onafhankelijke staten erkende. OOST was namelijk uit elkaar
gevallen na de nederlaag. Het Ottomaanse rijk moest een groot deel van zijn gebieden
afstaan aan de geallieerden.
Kiemen voor een nieuwe oorlog
De Duitse bevolking ervaarde het verdrag als een grote vernedering. Veel Duitsers
beschuldigden de democratisch gekozen regering, die het bewind van de keizer had
vervangen en beperkingen in Parijs had doorgevoerd. Dit werd door de bevolking als
landverraad gezien. In 1923 bezetten de Belgen en de fransen het Ruhrgebied omdat DU zijn
financiële plicht niet nakwam. Duitse arbeiders in die gebieden legde hun werk neer, wat
leidde tot meer drukken van bankbiljetten om die arbeider te betalen. Het gevolg hiervan
was hyperinflatie, hierdoor raakte veel mensen het vertrouwen in de politiek kwijt, waardoor
er steeds meer focus kwam op de propaganda en extreemrechtse partijen zoals de NSDAP
van Hitler. Hitler voerde namelijk veel campagne tegen het verdrag, hij kwam in 1933 aan de
macht en ging zich gelijk focussen op die regelingen van het verdrag. In 1933 verliet DU de
Volkenbond, in 1934 begonnen ze zich weer te bewapen en in 1935 sloten ze het Saarland
weer bij het rijk aan, in 1936 bezette het leger het Rijnland en in 1938 sloot OOST zich weer
aan bij DU. De geallieerden deden hier niks tegen, ook niet toen hij de Sudeten landen
opeiste. GB en FR gaven in het verdrag van München Hitler zijn zin, puur om oorlog proberen
te voorkomen. In 1939 bezetten Hitler heel Tsjechië en viel datzelfde jaar nog Polen binnen.
Hiermee kwam de tijd van appeasment politiek ten einde (het proberen te bewaren van
vrede), GB en FR verklaarde DU de oorlog op 3 sep 1939.
De tweede wereldoorlog in EU
Voor de aanval op Polen had DU zich verbonden met IT en JAP. In IT regeerde Mussolini, die
de grondlegger van het Fascisme was. De Volkenbond probeerde economische sancties op IT
te leggen, maar hier werd niet naar geluisterd. Hun machteloosheid bleek al in 1931, ze
probeerde namelijk sancties te leggen op JAP, maar JAP luisterde daar niet naar en stapte uit
de Volkenbond.
De tweede wereldoorlog begon dus met de inval in Polen. Vanaf 1940 veroverde DU steeds
meer Europese landen. De nazi’s begonnen te geloven dat ze onoverwinnelijk waren. Op 22
juni 1941 vielen ze vol zelfvertrouwen de Sovjet-Unie binnen. Dit was een schending van het
niet-aanvalsverdrag tussen SOV en DU, wat Hitler 2 jaar eerder met de SOV had gesloten. De
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mijntjebertens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,66. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen