Aandoeningen van de huid
Epidermale cysten:
Een epidermale cyste is een zakje met vloeibare inhoud dat wordt gevormd door epidermale
cellen. Vroeger werden deze cysten ook wel talgkliercysten genoemd, maar deze term wordt
niet meer gebruikt, omdat epidermale cysten niet uit de talgklieren ontstaan.
Epidermale cysten komen op alle leeftijden voor, maar de kans neemt toe met de leeftijd en
na een eerdere huidbeschadiging.
Mannen hebben 2 keer zoveel kans op epidermale cysten als vrouwen. Epidermale cysten
komen voornamelijk voor in het gezicht, in de hals, op de borst en op de onderrug.
Epidermale cysten zijn huidkleurige of geelachtige gladde, ronde knobbeltjes vlak onder de
huid die gemakkelijk beweegbaar zijn. Epidermale cysten geven meestal geen klachten.
Soms raken ze geïnfecteerd of barsten ze open, of zitten ze op een hinderlijke plek, zoals in
de genitale huidplooien of naast een nagel.
Epidermale cysten zijn het gevolg van abnormale celproliferatie na beschadiging van de huid
of ontsteking van een haarzakje of talgklier. De zich abnormaal delende cellen vormen een
zakje dat zich vult met keratine.
Bacteriële huidinfecties:
Tot de bacteriële huidinfecties behoren impetigo, erysipelas, cellulitis, folliculitis, furunkel en
karbonkels.
Impetigo ofwel “krentenbaard” is een acute en zeer besmettelijke huidinfectie die vooral
voorkomt bij kinderen.
Impetigo begint meestal in het gezicht en op de handen met rode bultjes en erytheem. De
bultjes worden blaasjes gevuld met vocht. Deze barsten na enkele dagen op en drogen
vervolgens in tot de kenmerkende honingkleurige korsten.
Impetigo gaat vaak gepaard met hevige jeuk. Deze uiterst besmettelijke ziekte wordt
veroorzaakt door stafylokokken of streptokokken die via een beschadiging van de huid naar
binnen dringen.
De behandeling bestaat uit het geven van algemene hygiënische adviezen, zoals dagelijks
wassen met zeep en niet krabben, lokale behandeling met antibioticacrème en soms het
toedienen van orale antibiotica.
Erysipelas ofwel wondroos is een acute oppervlakkige bacteriële infectie van de huid.
Cellulitis is een diepere infectie van het onderhuidse weefsel.
Erysipelas en cellulitis komen vooral voor in het gezicht en op de onderbenen. De huid is
oedemateus, helderrood, warm en pijnlijk. Bij heftige infecties kunnen ook kleine blaasjes
ontstaan.
Algemene symptomen zijn hoge koorts, koude rillingen, hoofdpijn, misselijkheid, braken en
opgezette lymfeklieren.
Erysipelas en cellulitis worden veroorzaakt door stafylokokken of streptokokken die door een
huiddefect het lichaam binnendringen. De behandeling bestaat uit het toedienen van
antibiotica en pijnstilling.
, Bij folliculitis, furunkel en karbonkels gaat het om een infectie van de haarzakjes. Folliculitis is
een oppervlakkige ontsteking van de haarzakjes. Een furunkel of een steenpuist is een
diepere infectie van de haarzakjes. Een karbonkel (negenoog) is een groepje dicht bij elkaar
liggende steenpuisten.
Folliculitis wordt gekenmerkt door jeuk en erytheem met oppervlakkige bultjes of puistjes
rond de haarzakjes. Furunkels en karbonkels zijn pijnlijke puisten diep in de haarzakjes.
Folliculitis, furunkel en karbonkels worden verschillend behandeld. Bij folliculitis en furunkels
is een goede hygiëne belangrijke om verspreiding van de bacterie te voorkomen. Antibiotica
worden alleen gegeven bij hardnekkige klachten of als er risico bestaat op een gecompliceerd
beloop.
Virale huidinfecties:
Tot de virale huidinfecties behoren de koortslip en wratten.
Een koortslip ofwel herpes labialis is een veelvoorkomende virale huidinfectie. Het virus tast
meestal de lippen, mond en het gezicht aan, maar kan ook naar de genitaliën gaan.
Het belangrijkste symptoom is het ontstaan van 1 of meer met vloeistof gevulde blaasjes op
de huid. Soms hebben mensen een paar uur of een paar dagen voordat de blaasjes
verschijnen last van een branderig of tintelend gevoel.
Helaas is een koortslip niet te genezen. Het virus blijft latent in de zenuwcellen aanwezig en
kan weer actief worden onder invloed van bepaalde prikkels.
De koortslip verdwijnt meestal vanzelf. Antivirale middelen kunnen bij ernstige en regelmatig
terugkerende infecties het aantal en de duur van de infecties terugdringen.
Wratten ofwel verrucae zijn kleine, goedaardige uitgroeisels van de huid. Wratten worden
veroorzaakt door infectie met het humaan papillomavirus (HPV). Het HPV leidt tot de
vorming van goedaardige nieuwvormingen met een ruw, verhoornd oppervlak door de
keratinocyten.
Wratten zitten vaak op de handen en voeten, waarschijnlijk omdat hier vaak minieme
huidbeschadigingen bestaan waardoor het virus binnendringt.
Er zijn verschillende vormen wratten:
- Een gewone wrat of verruca vulgaris is een ruw aanvoelend, bloemkoolvormig uitgroeisel van
de huid met een grijsbruine kleur.
- Een voetwrat of verrica plantaris groeit naar binnen in de voetzool en vormt een harde
verdikking van de huid waarin soms zwarte puntjes zichtbaar zijn.
- Een platte wrat of verruca plana komt meestal voor op de armen en benen of in het gezicht.
Deze wrat lijkt op een afgeplat gummetje, en is roze, lichtbruin of lichtgeel.
- De draadvormige wrat of verruca filiformis ontstaat vaak in de buurt van de mond of neus, of
in de baardstreek bij mannen. Draadvormige wratten hebben dezelfde kleur als de huid en
steken als haartjes uit de huid.
- Een periunguale wrat groeit onder en rond teen- en vingernagels en verstoort de nagelgroei.
Het zijn ruw aanvoelende knobbels met een onregelmatige rand en een onregelmatig
oppervlak.
Schimmelinfecties van de huid:
Schimmelinfecties worden veroorzaakt door microscopisch kleine dermatofyten (schimmels
die infecties van huid en adnexen veroorzaken) en gisten die het liefst leven op de dode
bovenste laag van de huid.
Oppervlakkige schimmelinfecties behoren tot de meest voorkomende huidziekten.
