SAMENVATTING: RECHT VAN
DE EUROPESE UNIE
Zesde druk – F. Amtenbrink
,Inhoudsopgave
Deel I – Inleiding en wegwijs in het Europese recht ............................................ 2
Deel II– Het institutionele kader van de Europese Unie ....................................... 4
Deel III – Besluitvormingsprocedures in de Europese Unie............................... 16
Deel IV – Rechtsbeginselen van de Europese Unie ............................................ 23
Deel VII – Het vrije verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal ....... 33
Aanvulling op de 4 vrijheden betreffende de beperkingen, uit de literatuur
‘Praktisch Europees recht’................................................................................... 46
Deel VIII – Mededingingsregels (concurrentieregels)........................................ 48
1
LexRosa 2017 - Verspreiden niet toegestaan
,Deel I – Inleiding en wegwijs in het Europese recht
Het recht van de Europese Unie kent, net als dat van veel deelnemende landen, een gelaagde structuur.
Het primaire recht van de Europese Unie
De belangrijkste, of de bovenste, laag wordt gevormd door de Verdragen. Deze zijn het Verdrag
betreffende de Europese Unie (VEU) en het Verdrag betreffende de werking van de Europese
Unie (VWEU). In de dagelijkse juridische praktijk is het Werkingsverdrag het belangrijkst, aangezien
het de regels bevat voor de nadere uitwerking van het algemene kader van de EU.
Naast de verdragen zijn de algemene beginselen van Europees recht, zoals de Europese
grondrechten, het Handvest voor de Grondrechten van de Europese Unie en de interpretatie van
de Verdragen door het Hof van belang. Deze horen tot dezelfde hoogste laag Europees recht, evenals
de protocollen gehecht aan de verdragen. De algemene beginselen zijn gevormd door het Hof van
Justitie (Hof) in het kader van arresten en zijn deels gecodificeerd omdat de lidstaten ze hebben
opgenomen in het Handvest voor de Grondrechten van de EU (Handvest).
Uiteindelijk zijn het de lidstaten die de EU en daarmee het Hof hebben opgericht. Dit betekent dat
uiteindelijk dan ook de lidstaten het Hof zouden kunnen ontheffen van zijn taak d.m.v. een wijziging
van Verdragen.
Wat betreft de Verdragen dient nog vermelding dat behalve de VEU en VWEU, het Europees recht
nog tal van andere verdragen kent, veelal genoemd naar de steden waar ze gesloten zijn, zoals het
Verdrag in Maastricht of het Verdrag van Lissabon.
In het klassieke intergouvernementele model zijn het de lidstaten, in eerste instantie vertegenwoordigd
door hun regeringen (in de vorm van staatshoofden en regeringsleiders en ministers) en nationale
volksvertegenwoordigingen (die betrokken zijn bij de ratificatie van verdragen), die de hoogste
autoriteit bezitten. In ditzelfde model is het aan de lidstaten om een verdragswijziging aan te vragen en
uiteindelijk te bekrachtigen.
De conventieprocedure wijkt hiervan af doordat ook 2 Europese instellingen de
verdragsherzieningsprocedure kunnen starten. Uiteindelijk is het nog steeds aan de lidstaten om de
verdragswijziging te bekrachtigen.
Het begrip soevereiniteit is de klassieke wijze om hiërarchie aan te brengen in de verhoudingen tussen
landen onderling en tussen landen en internationale organisaties. In volkenrechtelijke verhoudingen
zijn de landen soeverein en kunnen zij besluiten deze soevereiniteit over te dragen aan een
internationale organisatie. Daarmee zijn die landen, voor wat betreft de overgedragen bevoegdheden,
onderworpen aan die organisatie en zal het recht van die organisatie van een hogere rang zijn dan het
nationale recht van landen. De soevereiniteit die is overgedragen kunnen de lidstaten ook weer
terughalen.
Alleen in het Werkingsverdrag vinden we regels de door de burgers kunnen worden ingeroepen
tegenover de lidstaten en de Unie. Het VEU heeft een soortgelijke status als de Grondwet in
Nederland: een juridisch kader voor de overheid waarvan de naleving niet door enkele burgers kan
worden afgedwongen. Daarnaast kent de EU ook het EVRM waartoe de Europese Unie is getreden.
Het afgeleide Unierecht
Op basis van de Verdragen is het secundaire Europees recht vastgesteld. Tussen het primaire
(Verdrags)recht en het secundaire recht bestaat een duidelijke hiërarische relatie. D.w.z. dat het
secundaire recht verenigbaar moet zijn met het primaire recht en dus in principe ook niet verder mag
gaan dan hetgeen het primaire Unierecht toestaat.
2
LexRosa 2017 - Verspreiden niet toegestaan
, Onder het secundaire recht hangt het tertiaire recht. Het gaat dan om uitvoeringsmaatregelen die
zijn aangenomen o.g.v. bepaald secundair recht. Hier is de gelaagde structuur duidelijk te zien.
Het secundaire en tertiaire Unirecht worden tezamen het afgeleide Unierecht genoemd, omdat het
is afgeleid van de Verdragen.
Vormen van afgeleid recht zijn: besluiten, verordeningen en richtlijnen.
Via EUR-Lex en het publicatieblad van de Europese Unie wordt alle Europese recht bekendgemaakt.
3
LexRosa 2017 - Verspreiden niet toegestaan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper LexRosa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
