samenvatting van tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen havo. in deze samenvatting bevindt zich ook een begrippenlijst, en per paragraaf aangegeven welke kenmerkend(e) aspect(en) zich bevinden.
Geschiedenis de tijd van Grieken en Romeinen
2.1 wetenschap en politiek in de Griekse stadstaat
Kenmerkende aspecten:
Ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en
politiek in de Griekse stadstaat
De vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur
De cultuur van de Griekse stadstaten
1000 v.C. ontstond een nieuw type schrift, het alfabet
800 v.C. namen de Grieken het alfabet met wat aanpassingen over
Later asten de Romeinen het Griekse alfabet weer aan
Met de uitvinding van het schrift omstreeks 3000 v.C. was de oudheid of de tijd van
Grieken en Romeinen begonnen.
Grieken: leefden in onafhankelijke stadstaten met een landbouw stedelijke
samenleving. Er was een bloeiende economie. Toen in de 8 e eeuw v.C.
overbevolking in Griekenland dreigde, besloten de stadstaten dat een deel van
hun bevolking zich op andere plaatsen moesten vestigen. Groepen Grieken
vertrokken per schip en stichtten een groot aantal koloniën aan de kusten van de
Middellandse en Zwarte Zee. Door de kolonisatie groeiden de Griekse handel en
welvaart.
De Griekse beschaving wordt klassiek genoemd omdat de gedachten en
vormentaal ervan later zó goed werden gevonden dat ze werden nagedaan.
Beroemdste klassieke gebouw: Parthenon. Het dak van deze tempel rustte op
ronde stenen en palen. Tussen deze zuilen en het dak was een lint van
beeldhouwwerk op een plat vlak: reliëf.
Griekse kunstenaars maakten nauwgezet studie van het menselijk lichaam. Als
eersten maakten ze beelden met een natuurlijke houding en levendige gezichten.
Weken af van stijve en emotieloze beelden.
De antieke Grieken voelden zich met elkaar verbonden tegenover niet-Grieken, die
zij barbaren noemden. Maar vaak voerden Griekse stadstaten ook oorlog met elkaar.
Burgerschap en politiek
Verschillende regeringsvormen:
Monarchie: staten met een erfelijke koning
Aristocratie: edelen (adel) vormden een groep aanzienlijke personen met
voorrechten in de samenleving
Oligarchie: een regering van weinigen
Tirannie: soms veroverde één edelman op onwettige manier met geweld alle
macht: een tiran. Hij probeerde vaak steun te krijgen van het volk om zich
tegenover de andere edelen te handhaven.
Democratie: het volk zelf regeert, beslist de volksvergadering over wetten en
koos de bestuurders.
Tot deze vergadering werden alleen autochtone (inheemse) mannen toegelaten. Zij
waren burgers, mensen met rechten van de staat. Vrouwen, slaven en immigranten
, hoorden daar niet bij. Athene was een directe democratie. Burgers kozen geen
vertegenwoordigers, maar mochten zelf spreken en stemmen in de volksvergadering,
ie op een plein bijeenkwam.
- De denker Plato vond de democratie een verschrikkelijke regeringsvorm.
Volgens hem liet de massa zich leiden door emoties en hebzucht in plaats van
verstand en idealen.
- Aristoteles was minder negatief. Volgens hem hield een goede regering zich
aan de wet en stelde het algemeen belang voorop. Dat kon een monarchie of
aristocratie zijn, maar ook een democratie. Maar als politici en kiezers zich
lieten leiden door eigenbelang en willekeur, dan was de democratie een slecht
systeem.
Wetenschappelijk denken
Griekse filosofen probeerden alles met hun verstand te beredeneren. Door hun
rationele manier van denken, gingen de Grieken de wereld beter begrijpen. De
Grieken maakten de wetenschap los van de praktijk. Ze wilden begrijpen hoe de
werkelijkheid in elkaar zit en dachten na over abstracte dingen.
Hippocrates schreef ziekten niet toe aan de goden, maar probeerde door
observeren en redeneren de oorzaak van ziekten te ontdekken.
Begrippen
Edelen (adel)
Groep aanzienlijke personen met voorrechten in de samenleving
Antiek
Uit de oudheid
Aristocratie
Regering van een groep aanzienlijke mensen
Autochtoon
Oorspronkelijke bewoner
Barbaar
Onbeschaafde vreemdeling
Burger
Inwoner met bepaalde rechten
Democratie
(volksregering) bestuur waarbij het volk beslist
Directe democratie
Democratie waarin alle burgers over politieke besluiten beslissen
Filosofie
1 bij Grieken: alle wetenschappen, 2 tegenwoordig: wijsbegeerte
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anoukmolenaar26. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,30. Je zit daarna nergens aan vast.
