Overzicht Historische contexten
Steden en Burgers in de lage landen 1050 – 1700
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
-----------
11e eeuw: grote veranderingen in de landbouw meer bevolkingsgroei
Boeren produceerden te veel, er waren twee ontwikkelingen:
o Producten (overschot) werden op de markt in de stad te koop
aangeboden
o Mensen gingen andere beroepen uitoefenen en werden
ambachtslieden in de stad
Resultaat lokale handel
Verbeterde transport en handelsroutes internationale handel
Nijverheid nam toe
Wisselbrief munten inwisselen tussen meerdere steden monetaire
economie
Landsheer was eigenaar stad stadrechten konden verkregen worden
door belasting en het beschermen van de landsheer tijdens oorlog
Land was opgedeeld in verzorgingsgebieden stad met om liggende
dorpjes en platteland. Jaarmarkten ontstonden economisch netwerk
Opkomst Vlaanderen gunstige ligging, handelsroutes en lid van Hanze.
Atrecht enorme landbouwproductiviteit en schapenhouderij
lakennijverheid
Rijke kooplieden uit Atrecht koopliedengilden
Eind 12e eeuw: Brugge (Noordzee) haalt Atrecht in als centrum van de
nijverheid
1302 Guldensporenslag: Franse koning wilde Vlaanderen bij Frankrijk
voegen en Vlaamse graaf wilde Vlaanderen beschermen. De Fransen
werden verslagen.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------
1300 Vlaanderen + Brabant op economisch vlak belangrijkste
Nederlandse gewesten verworven in internationale handelsnetwerk
Vooruitgang stad meten op twee manieren innovatie +
schaalvergroting
Brugge handelscentrum van de lage landen rond 1300 eerste
koopmanbeurs
Amsterdam voorhaven graanhandel met Oostzeegebied moedernegotie
Bonum commune stadbesturen gingen nadenken over het algemeen
belang van de stedelingen.
Moderne devotie geestelijkheid zocht geloofsbeleving met individuelere
aard:
o Bedelorden: groepen religieuze volle focus op godsdienstig werk
o Begijnhoven: hofje met woningen waar vrouwen als geestelijke
zusters samenleefden onder toezicht van een priester.
, Late middeleeuwen bourgondische hertogen wilden meer macht in de
steden:
o Particularisme: steden beslissen over hun eigen stad
o Centralisatie: hertogen streefden naar een bestuur voor het heel
land
Einde 15e eeuw Antwerpen krijgt handel met Spanje en Portugal ze
namen centrale positie van Brugge over in de lage landen.
Loop 15e en 16e eeuw Nederland onder Habsburgs gezag (1543
volledig)
Vorst Karel V centralisatie politiek (economisch, bestuurlijk,
godsdienstig)
Centrale regering: collaterale raden + landvoogdes:
o Raad van state: geeft Karel advies over beleid van de centrale
overheid
o Raad van financiën: voerde het financiële beleid uit.
o Geheime raad: beleid van Karel, belangrijkste raad (bestaande uit
juristen)
Begin 16e eeuw hervormingsbeweging kerk. Reformatie was splitsing
van de kerk in katholieken en protestanten:
o Maarten Luther (protestants): bijbel richtinggevend. Geen opstand!
o Johannes Calvijn (protestants): wel opstand!
o Karel V: rooms-katholiek. Stuurde Spaanse inquisitie (rechtbank)
om ketters te vervolgen. 1550 bloedplakkaat (doodstraf ketters)
o
1556 Filips II (zoon) volgt Karel V op. Landvoogdes Margaretha van
Parma.
1566 Beeldenstorm (vernielingen katholieke keren en beelden)
1567 Hertog Alva werd nieuwe landvoogd en kwam met leger om
schade te herstellen. Willem van Oranje werd verslagen als stadhouder.
Hij vluchtte naar Duitsland, startte opstand tegen Spaanse gezag:
tachtigjarige oorlog (1568-1648)
1585 Val van Antwerpen (in handen van Spanje) gunstig voor
Nederland: rijke kooplieden vluchtte naar Amsterdam + afzetting Schelde.
1579 Unie van Atrecht (zuidelijke gewesten). Trouw aan Filips II.
1579 Unie van Utrecht (noordelijke gewesten + Vlaamse steden). 1580-
1581 los van Spanje. Plakkaat van Verlatinghe geschreven door
Staten-Generaal zette Filips II af als landsheer.
1584 Willem van Oranje vermoord.
1588 republiek der zeven verenigde Nederlanden (Holland, Friesland,
Zeeland, Drenthe, Utrecht, Gelderland, Overijssel). Bestuur Staten-
Generaal.
1602 VOC opgericht. 1621 WIC opgericht. (Kapitalistische
ondernemingen)
1648 einde tachtigjarige oorlog: vrede van Münster.
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurhuisman90. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.