Groot Psychologisch Modellenboek 2e druk
A. van der Horst, H. Meyer, A. Serlie, M. Wanrooy, e.a.
37. (on)bewust (on)bekwaam
Wat is het dilemma?
Als kind is het eenvoudig om nieuwe vaardigheden aan te leren. Zowel geest als omgeving zijn van
nature ingericht op leren. De problemen en uitdagingen waar mensen voor komen te staan vragen
om veel verschillen bekwaamheden. Ze komen daarachter doordat ze moeten concluderen dat ze het
probleem of de uitdaging waar ze voor staan niet aankunnen. Het model (on)bewust (on)bekwaam
legt uit dat deze situatie moeten worden omarmd, omdat het tot groei leidt.
Hoe ziet het model eruit?
Maslow beschrijft de persoonlijke ontwikkeling in levensfases aan de hand van het al dan niet bewust
zijn van de al dan niet aanwezige bekwaamheden. Als kind ben je onbewust onbekwaam. Later leer je
inzien dat je veel nog niet kunt, langzamerhand ontwikkel je je en verwerf je bekwaamheden. In de
latere fasen van je leven ben je onbewust bekwaam.
Onbewust onbekwaam: je doet wat je doet, zonder erbij stil te staan of het goed gaat.
Bewust onbekwaam: je wordt geconfronteerd met je onvermogen, maar je besluit je
onbekwaamheid te willen aanpakken.
Bewust bekwaam: je maakt een ontwikkelplan dat bij je past. Langzamerhand krijg je de vaardigheid
onder de knie.
Onbewust bekwaam: je kunt het nu. Mogelijk ontdek je dat er andere onbekwaamheden zijn, je
begint dan weer bij onbewust onbekwaam.
Het model in de praktijk
- Fase 1: onbewust onbekwaam = het is zaak deze fase gericht (van te voren bepalen welke
vaardigheid je wil testen) en gedoseerd te doorbreken. Doseren is belangrijk, omdat je moet
voorkomen dat je wordt overladen met ontwikkelpunten.
- Fase 2: bewust onbekwaam = het is het belangrijkst dat je het ongemakkelijke gevoel dat je
iets niet kunt niet wegstopt. Het model is er bij uitstek op gericht om mensen te motiveren
deze soms pijnlijke situatie als een stimulans te beschouwen. Het is algemeen aanvaard dat
leren door foute maken een effectieve methode is, mits er na het afmaken van de fouten tijd
is voor reflectie en ontwikkeling.
- Fase 3: bewust bekwaam = om van fase 2 naar fase 3 te gaan is het zaak het
ontwikkelingsplan uit te voeren. In feite is het bereiken van fase 3 gevoelsmatig de beloning
van alle inspanningen.
- Fase 4: onbewust bekwaam = de vaardigheid is een integraal onderdeel geworden van het
natuurlijke gedrag.
Voor- en nadelen van het model
Voordelen:
- De pijnlijke ervaring van onbekwaamheid wordt in een breder en optimistisch daglicht
gesteld.
- Het model biedt inzicht in de noodzakelijke stap van meten door een test.
Nadelen:
- Onvoldoende basis voor een individueel ontwikkeltraject.
, Groot Psychologisch Modellenboek 2e druk
A. van der Horst, H. Meyer, A. Serlie, M. Wanrooy, e.a.
19. Het kernkwadrant van Ofman
6. Het tijdmanagement matrix
6.5 Timemanagement
Hoe je efficiënt en effectief met je tijd om gaat.
Effectief gedrag: de goede dingen doen, doeltreffend. Je besteedt de tijd aan de doelen die op dat
moment belangrijk zijn.
Efficiënt gedrag: de dingen goed doen, doelmatig. Je doet iets met zo weinig mogelijk hulpmiddelen
en inspanning.
, Groot Psychologisch Modellenboek 2e druk
A. van der Horst, H. Meyer, A. Serlie, M. Wanrooy, e.a.
Tips voor timemanagement:
- Begin de dag met het opstellen van een actielijst.
- Noteer de uit te voeren acties puntsgewijs met een minteken (-) voor elke actie. Als de actie
is afgehandeld, maak je er een plusje (+) van.
- Noteer in je agenda de actiepunten voor in de toekomst. Plan ook de voorbereiding van
belangrijke gebeurtenissen.
- Probeer nieuwe actiepunten zo snel mogelijk af te handelen.
- Plan elke dag een of meer taken die je op die dag af kunt krijgen.
- Doe vervelende dingen die je echt moet dan als eerst, of begin er vast aan.
- Houd contacten met anderen kort als je het druk hebt.
- Zeg alleen dingen toe die je kunt waarmaken.
- Selecteer de bijeenkomsten waar je heen gaat.
- Geef je mobiele nummer alleen aan de kleine groep mensen die je echt op elk tijdstip mogen
bellen.
- Ontspan je regelmatig.
50 Flow
Hoe ziet het model eruit?
Er zijn drie voorwaarden die ervoor kunnen zorgen dat iemand de status van de ideale
prestatietoestand bereikt:
- Een balans tussen ervaren uitdagingen in de activiteit en ervaren vaardigheden.
- Er moet duidelijke en directe feedback beschikbaar zijn.
- Je moet betrokken zijn bij een activiteit die duidelijke doelen in zich heeft.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 512503. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,92. Je zit daarna nergens aan vast.