Agogiek begrippenlijst semester 1
Agogiek Leer van veranderkunde, je wilt gedrag veranderen. Hoe zet je
menselijk gedrag in actie om te veranderen.
Methodiek Samenhangende set van methode, vaak visie, groter dan methoden.
Methoden Manier waarop je iets gaat doen. Manier van handelen om doel te
bereiken.
1. Persoonsgericht Persoon zijn/haar wensen en behoeften presenteert.
2. Groepsgericht Niet alleen individu helpen maar groepen.
3. Omgevingsgericht Sociaal netwerk
Instrument De sociaal werker. Precies omschreven en voorschrijvende manier van
handelen als hulpmiddel om een doel te bereiken. Concrete middelen.
empowerment ‘de sociaal werker probeert de persoonlijk, sociale en maatschappelijke
hulpbronnen van mensen te vergroten om hun veerkracht te
versterken.’
Empower: netwerk, krachtbronnen omgeving, specifiek
belangengroepen (pol.-ma)
Kenmerken van Methodisch werken: Voorbereiding, uitvoering, afronding.
Voorbereiding
1. Oriëntatiefase Na gaan waar idee/vraag vandaan komt. Verheldering van
vraag/opdracht. Oriënteren op bestaande kennis en soortgelijke
situaties.
2. Definitiefase Doelstellingen formuleren, randvoorwaarden geven, mogelijke
methoden en instrumenten benoemen en aangeven welke actoren
erbij betrokken zijn(degene die actie moeten ondernemen), inbedding
(sociale beleid gemeente, buurt, organisatie, netwerk cliënt).
3. Ontwerpfase Plannen maken en afwegen.
Uitvoering Plan uitvoeren, voorbereiding uitvoeren.
Afronding
1. Evaluatiefase Evalueren, resultaat bekijken a.d.h.v doelen.
2. Verantwoordingsfase Verantwoorden, inzicht in wat gedaan, hoe gedaan, resultaat bereikt.
3. Borgingsfase Opbrengsten uit evaluatie vastgelegd in plannen, handelen en roosters
Samenwerking Met anderen werken, overleggen. Tussen verschillende personen,
zowel contacten uit het sociale netwerk van de cliënt, als de cliënt als
andere externe partijen
Besluitvorming (gedeelde) Met betrokkenen besluiten nemen en bespreken. Op verantwoorde
manier.
Evidence based werken Op bewijs gebaseerde manier werken. Methodes afwegen-beoordelen-
selecteren-kwaliteit-bruikbaarheid.
Beroep en functie Algemeen maatschappelijk erkent en herkent.
Precisering van het werk van een beroepsoefenaar.
Competenties Vermogen beroepsoefenaar om bepaalde taak/cluster in specifieke
context uit te voeren. Gebaseerd op integratie kennis, vaardigheden en
houdingsaspecten.
Taakgericht: gekoppeld aan kerntaken.
Organisatorisch: werken vanuit bedrijf/organisatie.
Professionalisering: vermogen jezelf verder bekwamen, bijdrage
leveren ontwikkeling vakgebied.
Thema: bijv. werken in gedwongen kader/omgaan met diversiteit.
, Kritische beroepssituaties Beroepsoefnaar zich gesteld ziet voor professioneel
probleem/dilemma.
Exploreren Vragen onderzoeken en beantwoorden die niet eerder onderzocht zijn,
kwalitatief vaak
Interveniëren Binnenkomen in een levend systeem van relaties tussen personen
en/of groepen met het doel om ze te helpen--> systeem helpen.
Ondernemen Actie/gedrag die belangrijk is voor het behalen van
organisatiedoelstellingen.
Professionaliseren Professionele beroepshouding hoog houden/vergroten/verbreden.
Cyclisch werkproces (fig. 3.1 uit I. Contact tot stand brengen
Dichter bij de basis, p. 49) II. Situatie verkennen
III. Situatie afwegen
IV. Wensen en oplossingen verkennen
V. Plannen en acties uitvoeren en bijstellen
VI. Evalueren en/of afsluiten
Randvoorwaarden Budget, persoonlijke inzet, ruimte, tijd, medewerking van allerlei
plannen.
Caritas/ oudsher tot middeleeuwen Zorg voor armen, christelijke naastenliefde, dienende liefde.
Humanistisch gedachtegoed
Volksontwikkeling/17de-18de eeuw Naast arbeid ook opvoeding en ontwikkeling van kennis en deugden.
Ontstaan van instituten. Verlichtingsdenken.
19de eeuw/ Professionalisering Armenpatronaat (=zorg voor armen) kwam op, vrijwilligers, morele en
godsdienstige persoonsvormende kant werd belangrijk.
Arbeidersvraagstuk. Sociale wetgeving. Eerste opleiding Social Work in
NL (uit Amerika).
Van ROEPING NAAR BEROEP.
20ste eeuw/ burgerschap/ Verzorgingsstaat, verdere professionalisering, einde verzorgingsstaat,
participatie participatiestaat, WMO (2007) (verzorgingsstaat kostte te veel geld,
door vergrijzing, verzorgingsstaat was doorgeschoten)
Humanistisch gedachtengoed Mens als vrij individu, staat centraal. Caritas.
Verlichtingsdenken Verplichtings ideeën; vrijheid, gelijkheid, tolerantie.
Patronaatsmethoden Armenpatronaat= zorg voor armen.
Sociale kwestie Arbeidersvraagstuk; slechte leef- en werkomstandigheden arbeiders.
Van roeping naar beroep Hulp verlenen op grond van ‘roeping’ maar de ontwikkeling in
vakkennis bracht het tot hulpverlenen vanuit een beroep.
Verzorgingsstaat Overheid zorgt welzijn en welvaart van burgers in samenleving.
Professionalisering v/d hulpverlening Opkomst nieuwe wetenschappen/methoden/werkwijzen enz.
Outreachend Sociale professionals spraken mensen aan en brachten hen met elkaar
in contact.
Verzakelijking Herstructurering--> verzakelijking: ‘markt’, ‘management’, sociale
professionals als ‘uitvoerders’.
Participatiesamenleving Voorgestelde samenleving waarin iedereen die dat kan,
verantwoordelijkheid neemt voor, en actief bijdraagt aan zijn of haar
eigen leven en omgeving. Alleen aanspraak overheidsvoorzieningen als
hij zijn uiterste heeft gedaan om een bijdrage te leveren aan de
maatschappij.
Sociale cohesie Samenhang in de maatschappij. Hoort bij sociale kwaliteit. Doorgaans
een ruimtelijk component; gebied wijst erop dat dat mensen die deze
